[موضوع:] نوار سخنرانی فلسفی
تاریخ سند: 17 مهر 1350
[موضوع:] نوار سخنرانی فلسفی
متن سند:
[از:] 6 ﻫ [تاریخ:]17 /7 /1350[به:] 312 [شماره:] 11208/ ﻫ
[موضوع:] نوار سخنرانی فلسفی
در چند روزه اخیر حاج ضیائی که به تهران مسافرت نموده بود مراجعت و دو حلقه نوار از احمد کافی مربوط به منبر فلسفی را با خود آورده و در اختیار حاج عبدالرسول قائمی گذاشته:
مورخ 13 /7 /50 قائمی به منظور اطلاع از محتوی نوار از سید کاظم دهدشتی یکی از معممین خواسته که با آوردن ضبط صوت آن را گوش نمایند که به همین ترتیب عمل ولی پس از چند دقیقه گوش دادن چون چند نفر از معممین به منظور دیدار قائمی آمده‌اند لذا نوار قطع شده است. در نزدیکی‌های ظهر که اطاق خلوت گردیده در حالی که شیخ عباسعلی دانشمند امام جماعت مسجد پیروز، خواهرزاده قائمی و شمس‌المحدثین که اخیراً از عراق به کشور وارد شده به جمع اضافه شده بودند. نوار مجدداً شروع به پخش نموده است. مطالب ضبط شده در نوار کلاً مربوط به منبر فلسفی بوده1و در آن انتقاد از سلطنت و جشن دو هزار و پانصد ساله2و روش دولت بوده است. قائمی در مورد متن سخنان فلسفی اظهار داشته همه کس در صورتی که این نوار را گوش نماید نمی‌تواند مطلب قابل‌توجهی بفهمد مگر آنهائی که اهل علم هستند چون در پوشش مسائل مذهبی انتقاد شده است.
در پایان جلسه فوق قرار شد که ضیائی کپی از دو نوار مزبور تهیه در اختیار آقای قائمی قرار دهد3
نظریه شنبه: خبر صحت دارد و به طوری که آقای قائمی اظهار داشته نوار مزبور از روی پشت بام مسجد ارگ به نحو غیرمحسوس پر شده.
نظریه سه‌شنبه: به احتمال قوی خبر صحت دارد و اقدامات لازم به منظور بدست آوردن نوار مزبور به عمل آمده است. توصیفی
توضیحات سند:
1. یکی از شگردهای مبارزین برای توزیع نوارهای کسانی که سخنرانی و نوارهای آنان ممنوع شده بود این بود که چند دقیقه اول نوار با سخنرانی‌های افرادی که زیاد حساسیت‌برانگیز نبود پر می‌گشت و در ادامه آن، سخنرانی اصلی را ضبط می‌کردند. بسیاری از سخنرانی‌های حضرت امام (ره) با این ترفند پخش می‌شد.2. جشنهاى 2500 ساله: رژیم شاه به تشویق روشنفکران دربار خود از سال 1337 در تدارک برگزارى جشنهاى 2500 ساله شاهنشاهى برآمد تا سرانجام در 20 مهرماه سال 1350 این جشن‌ها در خرابه‌هاى پرسپولیس در حوالى تخت جمشید و بر سر قبر خالى کورش با حضور نمایندگان 69 کشور شامل 20 شاه و شیـخ، 5 ملکه، 21 شاﻫزاده، 16 رئیـس‌جمهور، 3 نخست‌وزیر، 4 معاون رئیس‌جمهور و 2 وزیر امور خارجه و 500 میهمان داخلى و خارجى برپا گردید. براى پذیرایى از میهمانان 62 چادر که سه تاى آن به عنوان سالن پذیرایى و 59 چادر دیگر براى استفاده مدعوین خارجى به پا داشته شده بود. تدارک و سرو غذا به وسیله 159 سرآشپز، آشپز و گارسون که از رستوران «ماگزیم» پاریس به آن خرابه آورده شده بودند، انجام مى‌گرفت. سرویس‌هاى غذاخورى، مشروبخورى، چایخورى و ظروف دیگر مراسم از عالى‌ترین و گران‌ترین نوع آن در جهان بود. هزاران کاخ سیّار و چادرهاى مجهز به لوکس‌ترین وسایل مبلمان و دکوراسیون در بیابان برپا شده بود. هزار بطر شراب کمیاب سفارش شده بود. روز اول تخم بلدرچین، خاویار، خوراک خرچنگ، بره سرخ شده با قارچ و طاووس سرخ شده با دل و جگر سرو شد. توت فرنگى تازه هم از پاریس فرستاده شده بود. انجیر براق و تمشک مخصوص هم برای تنظیم مزاج تعارف مى‌شد. روز دوم مراسم با رژه ارتش که با لباسها و سلاحهاى اعصار مختلف تاریخ آذین شده بودند، آغاز گردید و سرانجام پس از سه روز پذیرایى افسانه‌اى در خرابه‌هاى پرسپولیس، ادامه برگزارى این جشن باشکوه! به تهران حواله شد و هرکدام از میهمانان را به کاخى و هتلى هدایت کردند تا به میل و اختیار خود بچرند. بگذریم که حدود 60 خبرنگار و عکاس و فیلمبردار در جشن‌ها عکس و گزارش و فیلم تهیه مى‌کردند و به طور مستقیم و از طریق ماهواره از 20 کانال تلویزیونى براى 10 میلیون آمریکایى پخش مى‌شد. در حالى که اکثر مردم ایران فاقد امکانات رفاهى چون آب و برق و پزشک بودند، مجله تایم در شماره چهارم اوت 1980 مى‌نویسد: «حتى شهرزاد قصه‌گو هم نمى‌توانست صحنه‌هاى پرشکوه جشنهاى 2500 ساله شاهنشاهى ایران را در خرابه‌هاى تخت جمشید، در قالب افسانه‌هاى هزارویک شب خود زنده کند.»
هنگامى که شاه نمایش بزرگ «تخت جمشید» را برپا کرد خود را وارث کهن‌ترین رژیم‌هاى سلطنتى جهان دانست. پهلوى‌ها با برگزارى این جشن‌ها آخرین تیر ترکش خود را براى اسلام‌زدایى رها کردند.
بزم اهریمن، جشن‌های دوهزاروپانصد ساله شاهنشاهی، 4 جلد، مرکز بررسی اسناد تاریخی.
3. ساواک مرکز پس از دریافت این گزارش، نامه زیر را برای ساواک خوزستان ارسال نمود:
از: اداره کل سوم 312 تاریخ: 13 /8 /1350
به: ریاست ساواک استان خوزستان (آبادان 6 ﻫ) شماره: 6628/ 312
موضوع: عبدالرسول قائمی
عطف به شماره 11132/ ﻫ ـ 17 /7 /1350
خواهشمند است دستور فرمایید هدف و انگیزه نامبرده بالا را در مورد خواستن نوار سخنرانی فلسفی مشخص و نتیجه را به این اداره کل اعلام نمایند.
مدیر کل اداره سوم. مقدم
پاسخ داده شود از نامبرده نظر خاصی نداشته بلکه منظورش اطلاع از محتویات آن بوده است. 16 /8 [خاوری]
ر. ک ضمیمه شماره 11