سید علی خامنه‌ای1 فرزند حاجی سید جواد
تاریخ سند: 20 خرداد 1342
سید علی خامنه‌ای1 فرزند حاجی سید جواد
متن سند:
شماره: 2831/م الف11 تاریخ:20 /3 /1342از: ساواک خراسان
به: فرماندهی لشکر 12 خراسان
سید علی خامنه‌ای1 فرزند حاجی سید جواد
بدین‌وسیله نام‌برده بالا که به اتهام تحریک و تحریص مردم برعلیه امنیت داخلی کشور وسیله شهربانی بیرجند دستگیر گردیده است به آن لشکر اعزام، مقرر فرمایند قرار بازداشت موقت در مورد مشارالیه صادر[شود]. پرونده وی متعاقباً تقدیم می‌گردد.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان ـ هاشمی
توضیحات سند:
1. حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی خامنه‌ای در سال 1318ش. در مشهد به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله سید جواد حسینی خامنه‌ای از روحانیان معروف مشهد و مادر ایشان نیز دختر یکی از روحانیون سرشناس مشهد بود. سید علی خامنه‌ای از چهارسالگی به مکتب رفت و به فراگیری قرآن پرداخت. سپس وارد مدرسه‌ای به نام «دارالتعلیم دیانتی» شد و مقدمات را نزد معلمان آنجا آموخت. این مدرسه اولین مدرسه اسلامی بود که در مشهد تأسیس شد. ایشان جامع‌المقدمات را نزد یکی از معلمان مدرسه دارالتعلیم دیانتی و دیگران آموخت. پدرشان مشوق ایشان در تحصیل علوم دینی بود و دوست داشت فرزندانش ملبس به لباس روحانیت شوند. سید علی به راهنمایی و هدایت پدر دوره سطح را در حوزه علمیه مشهد خواند و در 18 سالگی درس خارج فقه و اصول را آغاز کرد. تا سال 1336 به تحصیلات خود در رشته فقه، اصول و فلسفه اسلامی در مشهد ادامه داد و در این سال به عتبات عالیات مشرف شد. وی که میل داشت در نجف بماند، به سبب مخالفت پدر بعد از مدت کوتاهی به مشهد بازگشت. در سال 1337 با اجازه پدر به قم رفت و تا سال 1343 که به مشهد بازگشت در این شهر ماند. آیات عظام شیخ هاشم قزوینی، میلانی، شاهرودی، حکیم، خویی، زنجانی، بروجردی و شیخ مرتضی حائری ازجمله استادان ایشان در حوزه‌های علمیه مشهد، نجف و قم بودند.آیت‌الله خامنه‌ای از سال 1341 که مبارزات روحانیت به رهبری حضرت امام (ره) اوج گرفت، فعالانه وارد مبارزه شد. نخستین مأموریت ویژه ایشان بردن پیام حضرت امام (ره) برای آیت‌الله میلانی و علمای خراسان درباره برنامه مبارزاتی محرم 1342 بود. مقارن روزهای پرحادثه 10 و 12 محرم 1383ق/ 15 خرداد 1342 معظم‌له در بیرجند دستگیر و به مشهد اعزام و در بازداشتگاه لشکر مشهد زندانی شد. پس از آزادی به قم و در بهمن همان سال به زاهدان رفت، اما مجدداً دستگیر و به تهران اعزام و در قزل‌قلعه زندانی گردید. در فاصله سال‌های 1343 تا 1346 مبادرت به طرح مباحث پایه‌ای عقیدتی و سیاسی در سطح حوزه و دانشگاه و به‌تدریج در سطح کلی جامعه در مشهد کرد و جلسات درس تفسیر و حدیث و اندیشه اسلامی ایشان شلوغ بود و ادامه همین فعالیت‌ها منجر به بازداشت‌های متوالی ایشان در سال‌های 1346 تا 1349 شد. در سال 1350 برای پنجمین بار به زندان افتاد. پس از آزادی، دایره درس‌های عمومی تفسیر و کلاس‌های مخفی عقیدتی و سیاسی ایشان گسترش یافت. در فاصله سال‌های 1350 تا 1353 با کوشش و مجاهدت آیت‌الله خامنه‌ای مساجد کرامت، امام حسن (ع) و مدرسه میرزا جعفر کانون فعالیت‌های اسلامی و مبارزات پایه‌ای در مشهد بود و به‌رغم یورش‌های ساواک به این کانون‌ها و دستگیری شرکت‌کنندگان و کارگردانان جلسات این کانون‌ها، همچنان مقاومت ادامه یافت و بالاخره مأموران رژیم در دی‌ماه 1353 شبانه به منزل آیت‌الله خامنه‌ای ریختند و ایشان را بازداشت و به تهران اعزام کردند و مدت‌ها در زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری با سخت‌ترین شرایط توأم با بازجویی‌های دشوار، نگهداشته شد. در پاییز 1354 آزاد و دوباره به مشهد مراجعت کرد. در سال 1356 به همراه جمعی از روحانیان تهران و قم طرح ایجاد جامعه روحانیت مبارز را ارائه دادند. اواخر همین سال مجدداً دستگیر و برای مدت سه سال به ایرانشهر تبعید شد. اواسط سال بعد با اوج‌گیری مبارزات عمومی از تبعیدگاه خود به مشهد بازگشت و در صف مقدم مبارزه قرار گرفت. اواخر دی 1357 به فرمان امام(ره) به عضویت شورای انقلاب منصوب شد. مسئولیت‌های ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی عبارت‌اند از: عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی، معاونت وزارت دفاع و نمایندگی شورای انقلاب در آن وزارتخانه، سرپرستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، عضو شورای انقلاب، امامت جمعه تهران، نماینده تهران در اولین دوره مجلس شورای اسلامی، دبیر کل حزب جمهوری اسلامی، رئیس شورای عالی دفاع، نماینده مجلس خبرگان رهبری در دوره اول، عضو شورای مرکزی ائمه جمعه کشور، عضو جامعه روحانیت مبارز تهران و دو دوره ریاست جمهوری ایران(1360 ـ 1368). آیت‌الله خامنه‌ای پس از ارتحال امام(ره) با رأی قاطع مجلس خبرگان به‌عنوان رهبری انقلاب اسلامی تعیین گردید. (به نقل از شرح‌حال خودنگاشتِ مندرج در کتاب تشکل فراگیر، جلد 4، تألیف عبدالله جاسبی، ص 303 تا 308)