تلگراف صادره شماره : عطف 134 ـ 20/3/43
تاریخ سند: 26 خرداد 1343
تلگراف صادره شماره : عطف 134 ـ 20/3/43
متن سند:
به : ساواک خراسان (مشهد) از : ساواک مرکز شماره : 13472 /311 دستور فرمائید در مورد انتساب فخرالدین حجازی به حزب منحله توده تحقیقات لازم معمول و صحت و سقم و چگونگی را ضمن اظهار نظر اعلام دارند تا اقدام مقتضی به عمل آید.مقدم 26 /3 /43 تهیه کننده .
رئیس اداره بخش 311.
ثابتی 25 /3 /43 رئیس اداره یکم عملیات.
شاهین 25 /3
توضیحات سند:
1ـ جمال عبدالناصر، رهبر پیشین مصر، در 15 ژانویه 1918، در اسکندریه مصر به دنیا آمد.در قاهره، از آکادمی علوم نظامی فارغ التحصیل شد.
او در 1942 ـ که افسر ارتش مصر بود ـ با همکاری افسران هم دوره ای اش قصد سرنگون کردن حکومت ملک فاروق را داشت.
هدف او از این تصمیم، اقدام به اصلاحات اجتماعی بود.
وی، معتقد بود که انجام این اصلاحات، در زمان حیات این رژیم، شدنی نیست.
او در جنگ 1948 اعراب علیه اسرائیل شرکت داشت.
پس از شکست اعراب در جنگ، ناصر جنبش افسران آزاد را پی گیری کرد و ژنرال محمد نجیب، به رهبری این جنبش برگزیده شد.
جنگ 1948 اعراب و اسرائیل، سبب بدبین شدن مردم نسبت به لیاقت ملک فاروق شد و همین امر، پایه های حکومت فاروق را در مصر به شدت متزلزل ساخت.
در ژوئیه 1952 جنبش افسران آزاد، در کودتایی به حکومت فاروق خاتمه دادند.
رهبری این کودتا، به عهده ژنرال محمد نجیب و دستیار وی جمال عبدالناصر بود.
فاروق به ناچار در26 ژانویه 1952 از مقام خود استعفاء داد.
رهبران کودتا احمد فؤاد پسر خردسال فاروق را به نام فاروق دوم، به سلطنت رساندند.
اما در 18 ژوئن 1953، در مصر اعلام جمهوری شد و فاروق و خانواده اش تبعید شدند.
فاروق در 1965 در رم، بر اثر سکته درگذشت.
اولین رئیس جمهور مصر ژنرال محمد نجیب بود که در 1954، وی راسرهنگ جمال عبدالناصر عبدالناصر برکنار کرد.
ناصر که معتقد به انترناسیولیسم عربی و اتحاد میان آن کشورها بود ـ تا زمان مرگش یعنی تقریبا 16 سال رئیس جمهور مصر باقی ماند.
سیاست جدایی از کشورهای غربی و نزدیکی به بلوک شرق خصوصا شوروی سابق، وی را در تأمین اسلحه و سایر نیازها و همچنین ساختن سد اعظم آسوان بر رود نیل ـ که غربی ها از احداث آن خودداری می کردند ـ کمک کرد و این همکاری، تا زمان به قدرت رسیدن سادات ادامه داشت.
ناصر در ژانویه 1956، آبراه سوئز را ملی اعلام کرد و یک سازمان مصری، برای اداره آن، تأسیس کرد.
به دنبال این عمل، دولت اسرائیل همراه با قوای انگلیس و فرانسه در اکتبر 1956 به خاک مصر در شبه جزیره سینا حمله بردند تا خلیج عقبه را به روی کشتی های اسرائیلی باز کنند.
این جنگ سرانجام با تهدید شوروی سابق به دخالت نظامی در ماه مارس 1957 پایان پذیرفت، اما در این سال جمال عبدالناصر تمام دارایی های دولت های غربی را در مصر ملی اعلام کرد و آبراه سوئز نیز در آوریل همان سال بازگشایی شد.
در 1958 سه کشور مصر، سوریه و یمن به نام جمهوری متحده عرب با یکدیگر متحد شدند و در یک همه پرسی جمال عبدالناصر به ریاست جمهوری آن برگزیده شد.
این اتحاد دیری نپایید و براثر بروز اختلافاتی در سال 1961 از هم گسیخت و سه کشور از یکدیگر جدا شدند.
جمال عبدالناصر در سال 62 ـ 1967 دهها هزار تن از نیروهایش را برای کمک به جمهوری خواهان یمن بدان سرزمین اعزام داشت و این امر باعث بروز اختلافاتی با عربستان سعودی شد.
ناصر در سومین جنگ اعراب و اسرائیل یعنی نبرد ژوئن 1967 ـ که با حمله غافلگیرانه هواپیمایی اسرائیلی به فرودگاههای قاهره و دمشق آغاز شد ـ صحرای سینا، تمام طول شرقی کانال سوئز و رقم عظیمی از هواپیماهای نظامی خود را از دست داد.
جمال عبدالناصر سرانجام در 28 سپتامبر 1970، در 52 سالگی بر اثر سکته قلبی درگذشت.
بعضی از مفسران سیاسی مرگ ناصر را ناشی از توطئه می دانند، توطئه ای که قصد داشت سادات معاون ناصر را که به لزوم دوستی با غرب و صهیونیست ها معتقد بود ـ به (ساجدی، احمد: مشاهیر سیاسی قرن بیستم، انتشارات محراب قلم، تهران 1347، ص 293).