تاریخ سند: 18 شهریور 1340
موضوع: اجتماع در منزل آقای فرود
متن سند:
شماره: 2980 ط س ت
روز جمعه 17 /6 /40 ساعت 0945 جلسه دیداری در حدود یکهزار نفر از
افراد مختلف (اصناف ـ کارگر) در منزل آقای فرود تشکیل گردید.
ابتدا آقای
ملکی کارمند فرهنگ شروع به صحبت نمود و اظهار داشت که ما همه
شاهدوست هستیم و برای خدمتگزاری به شاه و ملت در این مکان اجتماع
نموده ایم.
ما یک روح در تمام بدن ها هستیم و هدفی جز شاهدوستی و احترام به
قانون اساسی نداریم.
سپس در ساعت 1000 آقای معرفت1 از طرف جامعه لیسانسیه های فرهنگی
بیان داشت که ما خدمتگزار شاه و وطن هستیم (ابراز احساسات) ما دارای تاریخ
کهنسالی هستیم که نشان می دهد ایرانی حافظ شاه و کشور خود است و افتخار
می کنیم امروز رهبری داریم که حافظ ملت و قانون اساسی است.
ملت ایران
پشتیبانی خود را از شخص اول مملکت در روز 28 مرداد نشان داد اما کسانی
پیدا شده اند که پشت پا به قانون اساسی می زنند و من نمی دانم علت اینکه دولت
انتخابات را عقب می اندازد چیست و چه می خواهد بکند.
کشور ما در حال
حاضر احتیاج به مجلس شورای ملی دارد و بایستی هر چه زودتر انتخابات
شروع شود و ما فرهنگیان خواستار شروع انتخابات می باشیم.
دیگر اینکه کشور
ما احتیاج به اتحاد و اتفاق دارد تا بر مشکلات پیروز شود.
زنده و جاوید باد
اعلیحضرت همایونی (ابراز احساسات) پاینده ایران.
به سخنان خود خاتمه داد.
ساعت 1010 آیت اله عبدی اظهار داشت برای شما یکی از گفته های حضرت
علی را بیان می کنم «قوی شوید تا گرگها را بدرید وگرنه آنان شماها را خواهند
درید» آقایان.
مردمی که در اینجا جمع شده اند نه بزور آمده اند و نه برای انجام
کاری آمده اند تا در دل خود را برای مردانی چون آقای فرود، رشیدیان،
سیدیوسف هاشمی، بگویند.
مردم بیخود دور کسی جمع نمی شوند چون در حال
فشار و استبداد بسر می برند.
می بینند عده ای هستند که می توانند به درد دلهای
کوچک آنها برسند خودبخود جمع می شوند.
در این منزل به روی تمام مردم باز
است کسی به زور نمی تواند عده ای را دور خود جمع کند.
(در این موقع مدعوین
صلوات فرستادند) و آیت اله عبدی به سخنان خود خاتمه داد.
در ساعت 1020 آقای مهندس انزلچی شروع به صحبت نمود و مدعوین را به
اتحاد و اتفاق و یگانگی دعوت نمود و سخنان و اندرزهای حضرت امیرالمومنین
(ع) را بیان داشت و افزود پدران ما با از دست دادن خون خود قانون اساسی را
بوجود آوردند و این قانون نهالی بود که در ریگزار سبز شد و با خون پدران شما
آبیاری گشت و برگ داد.
امروز باعث افتخار ملت ایران است که رهبری چون
اعلیحضرت همایونی دارد که همیشه حافظ قانون اساسی بوده و می باشند ما هم
اینجا جمع شده ایم تا به شاه و ملت خدمت نماییم و آقایان فرود، رشیدیان،
سیدیوسف هاشمی، هادیان می باشند.
در این راه مقدس نامبرده با گفتن زنده و
جاوید باد اعلیحضرت همایونی به سخنان خود خاتمه داد.
2
ساعت 1110 آقای فدایی3 نماینده کارگران بلورسازی شروع به صحبت نمود و
اظهار داشت ما کارگران به در منزل رجل رفته ایم و همه را هم می شناسیم و اکنون
به مدت سه سال است که در خدمت آقایان فرود.
رشیدیان هستیم و تشخیص
دادیم این مکان جایی است که به درد دل ما کارگران می رسند به خدا قسم با 25
نماینده کارگر به در خانه یکی از رجال معروف رفتیم تا مشکلات ما را حل نماید
این شخص حتی از رختخواب خود در جلوی ما بلند نشد و با همان وضع
خوابیده کمی به سخنان ما گوش کرد و ترتیب اثری هم نداد ولی ما می دانیم که
آقایان فرود و رشیدیان کسانی هستند که به درد دل مردم می رسند به خدا قسم
من به چشم خود دیدم که آقای رشیدیان در منزل یک کارگر چهار زانو نشست و
ناهار خورد و به کار او رسیدگی کرد.
موقعی که موتور کارخانه بلورسازی ترکید
فقط آقایان رشیدیان و فرود بودند که این موضوع را به گوش اعلیحضرت
همایونی رساندند.
اعلیحضرت هم دستور دادند که به وضع ما کارگران رسیدگی
شود.
چندی پیش ما کارگران به دولت گفتیم که حداقل دستمزد را بالا ببرند
ایشان گفتند که اگر دستمزد کارگران بالا برود قیمت ارزاق هم بالا خواهد رفت.
آقایان در 10 سال قبل حداقل دستمزد کارگری همین قدر بود که امروز می باشد
ولی در آن زمان گوشت کیلویی /18 ریال بود و اکنون کیلویی /120 ریال است
چطور دولت می تواند قیمت گوشت را بالا ببرد ولی دستمزد کارگران را نمی تواند
بالا ببرد؟ سپس چند بیتی شعر خواند که از اعلیحضرت همایونی تمجید می نمود.
در خاتمه با گفتن زنده باد اعلیحضرت همایونی به سخنان خود خاتمه داد.
در ساعت 1120 به درخواست مدعوین آقای رشیدیان شروع به صحبت نمود و
اظهار داشت که عده ای از این اجتماع ما برای انجام کارهای سیاسی و تحریک
مردم بوجود نیامده است.
ما فقط برای خاطر رضای خدا و خدمت به شاه و میهن
این اجتماع را بوجود آورده ایم و به زور هم کسی اینجا نیامده است و اما انتظار
رأی از هیچکس نداریم به طوری که در انتخابات گذشته هم به یک نفر نگفتیم که
به ما رأی بده (تصدیق مدعوین) ما در این منزل را باز کرده ایم تا در
سفارتخانه های خارجی را ببندیم1.
هرکس که به ملت خدمت کند ما پشتیبان او
هستیم ولی خلاف انسانیت است که دولتی نتواند کار کند و بر سر کار بماند (ابراز
احساسات مدعوین).
در ساعت 1130 نماینده کارگران سر رشته داری ارتش از آقایان فرود و
رشیدیان و سیدیوسف هاشمی اظهار تشکر نمود که به وضع کار آنها رسیدگی و
یکی از خواسته های آنان را برآورده نموده اند در خاتمه با زنده و جاوید
اعلیحضرت همایونی به اظهارات خود پایان داد.
در ساعت 1140 مدعوین به تدریج متفرق شدند.
گیرندگان: اداره کل سوم
تعداد نسخه: 5
توضیحات سند:
1ـ رضا معرفت فرزند مرحوم
کاظم معرفت در سال 1292 ه
ش در تنکابن متولد شد.
تحصیلات ابتدائی را در دبستان
مسجدی و شرف گذرانید و در
سال 1316 از دانشسرای عالی
در رشته تاریخ و جغرافیا و
علوم تربیتی به اخذ لیسانس
نائل شد.
پس از انجام خدمت
سربازی مشاغلی از قبیل دبیری
دبیرستان دارالفنون و شرف و
ایران شهر و ریاست دبیرستان
خاقانی و شرف ـ اداره تعلیمات
ابتدایی و بازرسی وزارت و
ریاست اداره بازرسی فنی و
ریاست اداره کل فرهنگ را
داشت.
در سال 1325 تا مدت سه سال
به انتشار روزنامه «طبرستان»
اقدام کرد.
در تاریخ
21 /6 /1333 به ریاست جامعه
لیسانسیه ها انتخاب گردید و تا
سال 1336 در این سمت باقی
بود.
وی از جمله وکلای تهران
بود که به مجلس بیستم راه یافت
ولی با رسوایی انتخابات مجبور
به استعفا شد.
2ـ تاریخ: 19 /6 /40
فرستنده: بخش 3
گیرنده: ریاست ساواک تهران
شماره: 29 ـ ب / 3
موضوع: تجمع در منزل آقای
فرود
مأمور نفوذی منطقه جنوب شرق
(بازار) گزارش می دهد:
روز 17 /6 /40 از ساعت
9 صبح به ترتیب عده ای از
کارگران و رؤسای سندیکاهای
کارگری کارخانه چیت سازی
تهران ـ دخانیات ـ سیلو ـ سلاخ
قهوه چی ـ و متفرقه در حدود 4
هزار نفر در منزل آقای فرود
طبق دعوت قبلی تجمع نمودند
ابتدا آقای مهندس انزلچی
صحبت کرد که پدران ما با قیمت
خون خود نهال آزادی را در این
سرزمین کاشتند اکنون که آن
نهال بارور شده و میوه نموده
است هیئت حاکمه وقت اجازه
نمی دهند که از آن ملت
بهره برداری کند.
3ـ آقای فدایی رئیس سندیکای
کارگران بلورساز اظهار داشت
آقای نخست وزیر با تشریفات
از ما در دبیرستان البرز دعوت
نمودند ولی حداقل دستمزد را به
اندازه یک کیلو گلابی برای
کارگر اضافه نکردند در پایان
آقای رشیدیان صحبت نمودند و
جلسه ساعت 13 پایان یافت.
نظریه: آقای اسداله رشیدیان و
فرود تصمیم دارند به هر نحوی
که شده در سازمان کارگران
تهران رخنه یافته و تکیه گاهی
از کارگران برای خود ترتیب
دهند.
رئیس بخش 3 ـ صدارت
اقدام شد
بایگانی شود.
20 /6 /40
1ـ فردوست این اظهار ضد
خارجی بودن رشیدیان را در
خاطرات خود این گونه بیان
می کند:
«بهترین عناصر کودتای 28
مرداد 1332 برادران رشیدیان
(سیف اله، قدرت اله و اسداله)
بودند.
پدر آن ها (حبیب اله) از
مأموران سفارت انگلیس بود و
هر سه پسر خود را نیز مأمور
انگلیسی ها کرد...
این سه برادر
به وضوح برای انگلیسی ها کار
می کردند...
ولی روی هم رفته
هر سه برادر تحصیلاتی نداشته
و قابل اعتماد هم نبودند...
اصناف تهران در اختیار اسداله
بود آن ها ثروت زیادی داشتند و
در تهران دارای خانه های مجلل
بودند.
رک: خاطرات فردوست، جلد
اول، ص 181.
منبع:
کتاب
رشیدیانها به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 67