با اقدامات مجدانه از ایالت گیلان اشخاص ذیل که صلاحیت نمایندگى پارلمان را دارند، انتخاب شوند:
متن سند:
دولت علیه ایران
شیروخورشید طهران به تاریخ ... برج ... 13
وزارت جنگ اداره اسم نویسنده ــ صادره ــ ضمیمه ـــ
نمره صادره
نمره وارده
ذکر نمره قبل
کارتن ـ دوسیه
خروج ــــــ
تلگراف استرآباد
رئیس تیپ شمال، شخصا کشف نماید
در تعقیب نمره 356 مقتضى است با اقدامات مجدانه از ایالت گیلان اشخاص ذیل که صلاحیت نمایندگى پارلمان را دارند، انتخاب شوند:
سپهدار اعظم، سردار معتمد، سرکشیک‌زاده، ادیب‌السلطنه1، امین الملک، از ولایت استرآباد آقا شیخ آقا استرآبادى
نمره : 448
وزیر جنگ و فرمانده کل قشون
[حاشیه] : 27 حمل
توضیحات سند:
1. حسین سمیعى ادیب‌السلطنه فرزند میرزا حسن خان ادیب‌السلطنه در سال 1253 ش در رشت متولد شد. در کرمانشاه نزد ابوالفقراء اصفهانى و میرزا سالک و در تهران در مدرسه دارالفنون تحصیلات خود را گذراند. مشاغل دولتى را از وزارت خارجه آغاز کرد و در سال 1314 قمرى / 1275 شمسى، معاون دوم اداره عثمانى و در محرم 1326 قمرى / 1287 شمسى، مدیر اداره تحریرات دول غیر همجوار بود و در سال 1329 قمرى 1290 شمسى، مدیریت کل وزارت داخله را بر عهده داشت. ادیب‌السلطنه سمیعى در سال 1293 ش به مجلس شوارى ملى راه یافت. در دوره سوم نماینده مردم رشت بود. هنگام ورود قواى متجاوز روسیه به ایران در محرم 1334 قمرى / 1294 شمسى، و خروج آزادیخواهان و دموکراتها از تهران، او نیز که از سران حزب دموکرات رشت بود، به همراه مهاجرین تهران را ترک گفت. هنگامى که مهاجرین در کرمانشاه حکومت مستقل موقتى خود را به ریاست نظام‌السلطنه مافى تشکیل دادند وزیر داخله این حکومت در تبعید بود. پس از تصرف غرب کشور توسط ارتش روسیه به استانبول و حلب رفت و تا سال 1338 قمرى / 1298 شمسى، به کشور بازنگشت. سمیعى در کابینه فتح‌اللّه اکبر سپهدار رشتى که در پنجم آبان ماه 1299 ش تشکیل شد معاون رئیس‌الوزراء بود و در همین سمت بود که از طرف دولت و دربار مأمور شد تا جلوى حرکت کودتاچیان سوم اسفند 1299 ش را بگیرد ولى موفق نشد و توسط کودتاچیان مدتى بازداشت شد. پس از کودتاى اسفند 1299 ش ادیب‌السلطنه سمیعى به مناصب بالاتر ترقى کرد. در کابینه اول قوام‌السلطنه که در 14 خرداد 1300 ش تشکیل شد وزیر فوائد عامه و تجارت شد و همین سمت را در کابینه مشیرالدوله که در سوم بهمن ماه 1300 ش تشکیل شد حفظ کرد. در اسفند ماه 1301 ش در کابینه مستوفى‌الممالک به کفالت وزارت داخله منصوب شد که در اثر فشار مخالفین دولت در مجلس و کشور که بى ارتباط با تحریکات سردار سپه نبود : در اردیبهشت ماه 1302 ش مجبور به استعفا شد. در سال 1304 ش هنگامى که مجلس مؤسسان به منظور تفویض سلطنت به خاندان پهلوى و تغییر پاره‌اى از مواد قانون اساسى تشکیل شد، او نیز به نمایندگى این مجلس برگزیده شد و به سلطنت پهلوى رأى داد. در هفتم شهریور ماه 1303 ش به عنوان وزیر عدلیه وارد کابینه سردار سپه شد و پس از آن به جاى عبدالحسین تیمورتاش رئیس تشریفات دربار شد و در حقیقت وظایف وزیر دربار را انجام مى‌داد. سمیعى از سال 1319 تا 1321 ش سفیر ایران در افغانستان بود و سپس در کابینه على سهیلى که در 28 بهمن 1321 تشکیل شد وزیر مشاور و از 19 تیر 1322 وزیر کشور شد و تا 9 /6 /1322 در این سمت بود. ادیب‌السلطنه همان طور که مورد اعتماد رضا شاه بود، مورد اعتماد محمدرضا پهلوى نیز بود و از سال 1325 ش در سمت ریاست دربار پهلوى دوم به خدمت پرداخت. ادیب‌السلطنه از فراماسونرهاى قدیمى و عضو لژهاى بیدارى ایران و انجمن اخوت بود. هنگامى که شاه مخلوع محمدرضا پهلوى در سال 1327 ش به اروپا رفت ادیب‌السلطنه یکى از اعضاى شوراى سلطنتى بود. مدتى انجمن ادبى تهران، تحت ریاست او اداره مى‌شد و مدتى هم رئیس فرهنگستان و رئیس انجمن تربیت بدنى و پیشاهنگى بود. مدتى هم حکومت آذربایجان را بر عهده داشت. او مردى سخنور و اهل شعر و ادب بود... و داراى کتبى نیز در این زمینه است... ادیب‌السلطنه در 15 بهمن 1332 درگذشت. (مرسلوند، حسن، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ج 4، صص 65 ـ 68).
منبع:
کتاب
انتخابات مجلس پنجم به روایت اسناد (جلد اول) صفحه 442
