تاریخ سند: 22 اسفند 1353
متن سند:
به : 713 از : 213 شماره : 619 /213 پس از اعلام پیشنهاد حافظ اسد مبنی بر ایجاد فرماندهی مشترک سیاسی و نظامی بین سوریه و سازمانهای فلسطینی و حوادثی که در لبنان رخ داد و بالاخره دودستگی بین مسیحیان و مسلمانان بر سر نظارت بر فرماندهی نظامی مناطق این کشور افشا شد که روز گذشته حافظ اسد سید موسی صدر را به دمشق احضار و بلافاصله او را پذیرفته است.گفته می شود در این ملاقات حافظ اسد درباره اوضاع لبنان و تحولات این منطقه به او گفتگو نموده و سپس اعلام گردیده که طرفین نسبت به کلیه مسائل مورد بحث نیز توافق نظر داشته اند.
گر چه تاکنون از مذاکرات فیمابین مطالبی افشاء نگردیده و فقط اعلام شده که اوضاع لبنان مورد بررسی قرار گرفته، این اقدام مقامات لبنانی را رنجیده خاطر نمود که چگونه رئیس جمهور سوریه برای بررسی اوضاع این کشور با رئیس مجلس شیعیان لبنان مشورت نموده با دولت مذاکره نکرده است1.
نظریه بخش 213 : احتمال رنجش مقامات لبنانی از دعوت سید موسی صدر به سوریه توسط حافظ اسد، بعید به نظر نمی رسد.
713
توضیحات سند:
1ـ به ضمیمه سند فوق پیوستی در اسناد نبود.1ـ سند فوق نقش و جایگاه ویژه امام موسی صدر را در عرصه سیاسی لبنان و منطقه مشخص می سازد.
2ـ حوزه های علمیه و علمای بزرگوار شیعه همواره و در طول مبارزات مردم فلسطین پشتیبان مادی و معنوی آنان بوده اند امام موسی صدر نیز با همین تفکر بارها و بارها مقاومت فلسطینی را از دام توطئه ها رهانید و علی رغم تهمتها و جوسازیها یک لحظه آرام ننشست و تا زمانی که در عرصه لبنان حضور فیزیکی داشت مقاومت را از سرنوشت شومی که برای آن رقم زده بودند و در سپتامبر سیاه در اردن یک بار تجربه کرده بود رهانید.
شهید بزرگوار چمران در خصوص درگیریهای بین مقاومت و سوریه در سالهای 1976 میلادی (1355 ش) و نقش میانجیگرانه امام موسی صدر و رهایی مقاومت از توطئه ها که عموما توسط عوامل چپگرا و کمونیست برای مقاومت به وجود می آمد و حمایت بی دریغ از آنان می گوید : امام موسی صدر اعلامیه ای را تهیه کردند که معروف است و جنگ سوریه، ضدمقاومت را تقبیح کرد.
به این کار حمله نمود و خواستار این شد که ارتش سوریه از لبنان خارج بشود.
(کسانی هستند که می گویند امام موسی موضع ضد مقاومت گرفت، بنابراین دست نشانده سوریه است.
این حرف را می زنم که شاید قبلاً شنیده باشید).
در این اعلامیه امام موسی، طی یک مادّه می گوید: «مقاومت فلسطینی شعله ای است که این شعله مقدس را ما با قلب خودمان و روح و وجود و دست خودمان حفظ خواهیم کرد».
در ماده بعدی درخواست می کند که ارتش سوریه از مناطق جنگ دور شود و لغتی دارد معروف که می گوید «تا حدّ اعتماد فلسطینی»، یعنی تا حدی که فلسطینی اعتماد کند وجودش در خطر نیست، و خواستار شد که «جیش سوری» عقب بنشیند و بیرون برود ر.ک، لبنان، بنیاد شهید چمران، ص 237 و در خصوص نقش میانجیگرایانه ایشان می گوید: حدود ده روز پیش [در سال 1976 یک سال و نیم از شروع جنگ] ابوعمار بعد از سفری طولانی که در خارج کرده بود، پیش امام موسی آمد، با «ابوحسن سلامه»، گارد مخصوص خودش، که مثل پسر ابوعمار است و گفت، یا امام از تو می خواهم که دوباره به سوریه بروی و بین ما و سوریه ایجاد صلح و آرامش بکنی، برای این که ما مطمئن هستیم، تمام دول عربی می خواهند ما را بکوبند و بهترین دوست ما سوریه است و چیزی بیان کرد خیلی مهم : او گفت «از روزی که ما با سوریه کج افتاده ایم، دولت روسیه شوروی، سیل اسلحه را برای ما جاری کرده است، در حالی که سابقا اسلحه می خواستیم به ما نمی داد، ولی امروز بی محابا سیل اسلحه را برای ما جاری کرده است،» و اینها را ما هم می دیدیم.
در جنوب لبنان مدارسی دارند که پر از اسلحه است و حتی در خیابانها، تا چند متری صندوقهای اسلحه را چیده اند و جا ندارند که بگذارند.
کشتی، کشتی از روسیه شوروی، اینها اسلحه وارد می شود.
ابوعمار این را فهمید.
و گفت : «یا امام من از این بابت می ترسم که، اسلحه به ما نمی دهند تا با اسرائیل بجنگیم، اسلحه به ما می دهند که با سوریه بجنگیم.
من به همین علت آمده ام که تو دوباره به سوریه بروی و بین ما و سوریه صلح و آرامش برقرار کنی» امام موسی می گوید، من شش یا هفت بار رفتم و آمدم و بین شما صلح و آرامش برقرار کردم، اما روزنامه های شما، جوانان شما، «ماجد ابوشرار» شما، به شخص من و به «حرکت المحرومین» فحش دادند، گفتند که ما دست نشاندگان سوریه هستیم، چه جور از من انتظار داری که من دوباره به سوریه بروم؟...
او به سوریه رفت و با حافظ اسد صحبت کرد و طرح مصالحه جدیدی را ریخت.
ر.ک: لبنان بنیاد شهید چمران ص 239 ـ 240