مدرسه خان یزد
تاریخ سند: 18 شهریور 1353
مدرسه خان یزد
متن سند:
از: ساواک یزد تاریخ: 18 /6 /1353به: مدیریت کل اداره سوم312 شماره:1497 /26ﻫ
ساعت یک بامداد روز 18 /6 /53 چهار نفر طلبه علوم دینی مدرسه خان یزد به اسامی احمد جعفری فرزند علیجان متولد 1334 کرمان، علی بمان الیاسی1 فرزند جواد متولد 1334 یزد، مشیر مرسل‌پور2 فرزند شیرخان متولد 1333 جیرفت و مهدی سخاوی3 فرزند حبیب اله متولد 1334 یزد درب ورودی مدرسه علوم دینی شفیعیه4 یزد را با بنزین آتش زده اند که پاسبان گشت متوجه عمل آنان شده و بلافاصله نامبردگان را دستگیر می‌‌نماید. تحقیقات از افراد مزبور به منظور روشن شدن انگیزه آنان از انجام عمل مزبور وسیله شهربانی ادامه دارد که نتیجه متعاقباً به استحضار خواهد رسید.
رئیس ساواک یزد. خرم‌زاده
توضیحات سند:
1. در اصل: الیاس؛ علی بمان الیاسی میمونه: فرزند جواد، در سال 1334ش در روستای میمونه (اسلام‌آباد فعلی) از توابع شهرستان صدوق، بخش رستاق اشکذر به دنیا آمد. او که در مدرسه علمیه خان شهر یزد به تحصیلات علوم حوزوی مشغول بود، تحت تأثیر شرایط انقلابی سال‌های آغازین دهه‌‌ی پنجاه، برای پیشگیری از سوءاستفاده‌ای که رژیم شاهنشاهی از برخی از روحانیون ساده‌اندیش داشت و برای مبارزه با رژیم ستمشاهی، به همراه دوستانش به آتش زدن در مدرسه شفیعیه اقدام نمود که به همین علت در شهریور ماه سال 1353 دستگیر و به مدت سه سال زندانی شد. وی پس از آزادی از زندان، به شغل آزاد روی آورد. (اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی)2. مشیر مرسل‌پور: فرزند شیرخان، در سال 1333ش در محله اسمعیلی شهرستان جیرفت متولد شد. تا کلاس ششم ابتدایی در محل تولد درس خواند و امتحانات نهایی سال ششم دبستان را در جیرفت بود. پس از آن به کار کشاورزی و باغداری و کارگری پرداخت. در سنین جوانی بود که تصمیم به تحصیل علوم حوزوی گرفت و پس از مدتی تحصیل در مدرسه معصومیه شهر کرمان، در سال 1351ش به یزد آمد. در شهریور سال 1353 به همراه دوستانش در آتش زدنِ در مدرسه شفیعیه شرکت نمود که به همین علت دستگیر و به مدت سه سال زندانی شد. پس از آزادی از زندان در سال 1356ش، به جیرفت بازگشت و در آنجا ساکن گردید. (اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی)
3. مهدی سخاوی: فرزند حبیب‌الله، در سال 1334ش در روستای میمونه واقع در بخش رستاق شهر یزد به دنیا آمد. وی که در خانواده‌ای کشاورز و روحانی تربیت شده بود، پس از پایان تحصیلات ششم ابتدایی، به علوم حوزوی روی آورد و از سال 1348ش در مدرسه خان یزد، مشغول تحصیل شد. در سال 1352 به قم رفت و در مدرسه مهدیه ادامه تحصیل داد. در سال 1353 به همراه دوستانش در آتش زدن در مدرسه شفیعیه شرکت کرد و به همین علت، به مدت 15 ماه زندانی شد. پس از آزادی به مدرسه مهدیه بازگشت. ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی در نهادهایی چون نهضت سوادآموزی استان یزد و فرمانداری شهرستان صدوق و اداره کل تعاون یزد فعالیت کرد و مدتی را نیز در جبهه‌های جنگ حضور یافت. (اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی)
4. مدرسه شفیعیه: از آثار مربوط به دوره صفوی است و در خیابان قیام، ضلع شمال غربی میدان خان واقع شده و به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا در زمان حکومت شاه عباس دوم، به سفارش میرزا محمد شفیع اصفهانی، فرزند جمال‌الدین خوزانی در محل دردشت بنا شده است. کتیبه سر در مدرسه تاریخ تکمیل ساختمان را 1067 هجری نشان می‌دهد؛ بر طبق تاریخ وقفنامه که در ربیع الاول سال 1064ق تنظیم شده، آغاز کارهای ساختمانی مدرسه از سال مذکور شروع و تا سال 1067 یعنی حدود سه سال طول کشیده است. یکی از نکات جالب این مدرسه، اختصاص دو فضای بزرگ در آن، برای برگزاری نماز است. در وقفنامه به هریک از این دو فضا با عنوان «مسجد» اشاره شده است.