تاریخ سند: 17 شهریور 1350
متن سند:
به: 312 شماره: 9503/ه 6 از: 6 ه طبق اطلاع گفته می‌شود از یک ماه قبل به این طرف علما و روحانیون تهران به علت مرگ ناگهانی پسر برادر خمینی در مشهد سخت ناراحت هستند و گویا پسر برادر خمینی که در اصفهان مهندس بوده او را به مشهد منتقل کرده‌اند بیمار شده و سوزنی به او تزریق نموده‌اند که در نتیجه فوت کرده است و حالا آخوندها می‌خواهند این موضوع روشن شود که آیا به مرگ طبیعی مرده و یا در اثر تزریق سوزن کشته شده است.ضمناً فلسفی (واعظ) در مجلس ختم یاد شده فوق که در مسجد ارک تهران منعقد و عده زیادی از روحانیون جمع شده بودند ضمن سخنرانی شدید علیه دولت نسبت به برگزاری جشن دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی ایران سخت حمله کرده و گفته است برای کورش جشن گرفته‌اند ولی از اسرائیل حمایت می‌کنند.
اگر برای ایران است یک بار اسم کورش را بیاورند و یک بار نیز در روزنامه بنویسند و دو بار هم برای اجانب بگویند و بنویسند نه این‌که شب و روز اسم کورش را بیاورند.
1 ملاحظات: مقرر فرمایید صحت و سقم مفاد خبر فوق را تعیین و اعلام فرمایند.
نظریه چهارشنبه: فوت ناگهانی ناصر هندی فرزند مرتضی پسندیده برادر خمینی در مشهد ایجاد سوءظن برای خانواده‌اش نموده بود که تعدادی از امحاء و احشاء او به پزشک قانونی تهران برای تعیین علت مرگ ارسال گردیده است.
خرم آقای رئوفی درگزارش وقایع روزانه و بولتن درج شود.
21 /6 /50 در مورد سخنرانی فلسفی مراتب قبلاً به عرض رسیده است.
23 /6 /50 96190 بایگانی شود.
توضیحات سند:
1ـ از برجسته‌ترین فعالیت حجت‌الاسلام فلسفی در مسجد ارک سخنرانی‌های ایشان در ختم ناصر پسندیده بود، مرحوم پسندیده –برادرزادۀ امام خمینی- در سال 1350 درگذشت.در سراسر کشور از جمله تهران، مجالس ختمی برای ایشان ترتیب دادند.
یکی از مراسم‌ها در مسجد ارک برگزار شد.
قبل از برگزاری این ختم، عده‌ای از روحانیون از جمله شیخ فضل‌الله مهدی‌زاده محلاتی و حجت‌الاسلام علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی به این نتیجه رسیده بودند که گویندگی مجلس را به کسی واگذار کنند که مطالب سیاسی ابراز کند.
به همین سبب پس از مشورت فراوان، حجت‌الاسلام فلسفی برای این مجلس پیشنهاد گردید.
ساواک که به حساسیت این مراسم پی برده بود، پنج تن از نخبه‌ترین مأموران خود را روانۀ مسجد کرد.
براساس گزارش‌های باقی‌مانده از سازمان امنیت رژیم، حدود دو هزار نفر در این مجلس شرکت کرده بودند، در میان آنها چهره‌های برجستۀ سیاسی، روحانی و غیرروحانی دیده می‌شد.
این مجلس به یک معنا نوعی گردهمایی مخالفان سیاسی، مذهبی رژیم، آن هم در آستانۀ برگزاری جشن‌های 2500 سالۀ شاهنشاهی بود.
فلسفی در این مجلس به رواج آزادی‌های فردی در غرب و در صدر اسلام اشاره کرد و گفت: «زمانی کشوری و ملتی از بین می‌رود که نتوان انتقاد کرد و اگر انتقاد بشود، انتقاده کننده مورد بازخواست قرار می‌گیرد.
در آن موقع است که بدبختی و بیچارگی و فساد و شهوترانی جامعه را فرا می‌گیرد.
مسلمانان باید آزاد و نترس باشند و کسی را به جز خدا پرستش نکنند.
» وی در ادامۀ سخنان خود توجه حاضران مجلس و مقامات روحانی و دولتی را به سه مطلب مهم معطوف کرد: اول، زمزمۀ آزادی سقط جنین و کورتاژ که قرار بود به صورت مصوبۀ قانونی درآید.
دوم، نکوهش تبلیغات سرسام‌آور دربارۀ عظمت کوروش، سوم، انتقاد از رسانه‌های تبلیغی رژیم در تمجید و ستایش از رژیم ساسانی و سرزنش مسلمانان صدر اسلام؛ پس از پایان سخنرانی، حجت‌الاسلام فلسفی درگذشت ناصر پسندیده را به امام خمینی تسلیت گفت.
در واقع پس از تبعید امام، این نخستین بار بود که نام امام به این شکل آن هم در اوج خفقان ساواک بر زبان آورده می‌شد، که در این جلسه بردن نام ایشان با صلوات کوبندۀ حاضران همراه بود.
علاوه بر این، در این مراسم شماری از رساله‌های جدید امام در بین روحانیون و مردم توزیع گردید.
اما نکتۀ مهم در این مراسم، حملۀ حجت الاسلام فلسفی به جشن‌های دو هزار و پانصد ساله بود.
رژیم شاه به تشویق روشنفکران خود، از سال 1337 در تدارک برگزاری جشن‌های 2500 سالۀ شاهنشاهی برآمد تا سرانجام در 20 مهرماه 1350 این جشن‌ها در تخت‌جمشید در نزدیکی‌های مرودشت فارس و بر سر قبر کوروش با حضور نمایندگان 69 کشور جهان برپا و مقدار زیادی از اموال بیت‌المال ریخت و پاش شد.
خبر این ریخت و پاش‌ها که به مجالس روحانی و مردم رسید و با توجه به آن وضعیت نکبت‌بار مردم عامه، هرچه بیشتر به نفرت مردم از حکومت افزود.
فلسفی در این شرایط از احساسات مردم استفاده کرد و به شدت از غارت اموال عمومی و بیت‌المال در این جشن‌ها انتقاد کرد.
یکی از کارشناسان ساواک در اظهارنظر خود در ذیل گزارش «سخنرانی فلسفی در مسجد ارک» نگرانیش را از سخنرانی ایشان در آن مجلس و در آستانۀ جشن‌های دو هزار و پانصد سالۀ شاهنشاهی چنین ابراز می‌کند: «...
.
.
با توجه به کثرت شرکت‌کنندگان در مجلس سخنرانی وی، گفته‌های نامبرده نقل محافل می‌گردد و اثرات مسموم‌کننده‌ای که این سخنان در افکار تودۀ مردم علیه جشن‌های 2500 ساله به بار می‌آورد، پیش‌بینی می‌شود موجب اعتراضات دسته جمعی محافل روحانی یا مذهبیون گردد، که ضروری است برای پیشگیری از هم‌اکنون در فکر چاره بود.
» این نگرانی ساواک از فعالیت وی، سرانجام به ممنوعیت منبر او در 10 بهمن‌ماه 1350 منجر شد.
از این تاریخ به بعد و تا پیروزی انقلاب اسلامی به او اجازۀ سخنرانی داده نشد و با این تصمیم ساواک، مسجد ارک از وجود یک واعظ و سخنران برجسته محروم ماند.
(تاریخ شفاهی مسجد ارک، تدوین سلیمان حیدری، صفحه 84 تا 87، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، سال 1385) * از: 20 ه 12 به: 312 شماره: 12546 /20 ه 12 تاریخ: 18 /7 /50 موضوع: جلسه منزل شیخ محمد تقی فلسفی در ساعت 1100 روز 7 /7 /50 که عده‌ای از روحانیون در منزل نامبرده بالا واقع در خیابان ری پلاک 909 جمع شده بودند ضمن صحبت در اطراف اخبار و احادیث؛ فلسفی اشاره به سخنرانی خود در مسجد ارک نمود.
شیخ کافی گفت چون آن منبر شما برای ختم یکی از بستگان آقای خمینی بود و عده‌ای احتمال داده بودند که شما داغ صحبت نخواهید کرد به همین جهت در آن مجلس شرکت کرده بودند و خوب شد که شما هم اسم خمینی را آوردید و هم به جشن‌های 2500 ساله حمله کردید.
سپس هشترودی واعظ راجع به اعلامیه آیت‌الله گلپایگانی مبنی بر اعتراض به فروش اراضی موقوفه مطالبی گفت و آنگاه فلسفی اظهار داشت اکثر مردم با من تماس می‌گیرند که چون روز ولادت امام زمان مصادف با ایام جشن‌هاست آیا ما جشن بگیریم یاخیر و من معطل مانده‌ام که به آنها چه بگویم.
سپس یاسینی کرمانشاهی گفت در روزنامه کورش را ذوالقرنین معرفی کرده‌اند این موضوع درست است یا خیر فلسفی با خنده گفت نمی‌دانم.
نظریه شنبه: شنبه نظری ندارد.
توضیح یکشنبه: یاسینی همان محمدرضا یاسینی واعظ می‌باشد که در 312 دارای سابقه است.
آمال نظریه سه‌شنبه: نظریه یکشنبه مورد تأیید است.
نظریه چهارشنبه: نظریه سه‌شنبه مورد تأیید می‌باشد.