تاریخ سند: 8 آذر 1339
موضوع: سفارت شوروی
متن سند:
تاریخ: 8 /9 /39
موضوع: سفارت شوروی
در جشن سفارت کبرای شوروی که هفته جاری برگزار شد نکات زیر جالب بود: اولاً در این جشن سفارت شوروی جمعی از مأموران خود را وظیفهدار کرده بود که با هر یک از واردین در بدو ورود به محل جشن تماس برقرار کرده و تا آخر جشن با آنها باشند از خبرنگاران داخلی و مدیران و سردبیران جراید آنهائی که دیده میشدند عبارت بودند از:
آقایان دکتر مصباح زاده1 - عباس مسعودی2 - صفی پور3 - هاشمی حائری4 – پوروالی5 - دکتر الموتی6 - بنی احمد – خدایار7 - جواد عظیمی - دکتر عظیمی -طباطبائی – یزدانبخش - قاسم مسعودی - شیرازی - مهندس والا8 - دکتر مصطفوی - دکتر بهزادی - سیروس بهمن و چند نفر دیگر از مدیران جراید. از خبرنگاران و سردبیران کسانی را که اینجانب دیدم عبارت بودند از: آقایان مجید دوامی- کردبچه - دکتر سمسار - حسین سرفراز - انوشیروان معالی - ابری - منیرالدین مدنی - حسین رایتی - محمد علی کرد - علی اکبر سرکش - نصیر امینی. محمد على سفری.
از این عده گذشته از تماسهای عادی و سرمونی که با اعضای سفارت میگرفتند هیچگونه مطلبی قابل توجه بدست نیامده و چندان قابل توجه نبود ولی یکی از اعضای مطبوعاتی سفارت در چند نوبت به آقایان حسین رایتی که در روزنامه مهر ایران کار میکند و محمدعلی کرد که در روزنامه داد شاغل است و منیرالدین مدنی که در روزنامه وزین کار میکند در گوشهئی خلوت بودند و صحبت آنها بر تیراژ و مقدار تهیه کاغذ برای چاپ روزنامه بود و سئوال وابسنه مطبوعاتی سفارت بیشتر بر سر این موضوع بود که روزنامههای تهران کدامیک در آذربایجان در کردستان و در جنوب بیشتر تیراژ دارد. طرف مکالمه در قبال اخذ این اخبار بیشتر منیرالدین مدنی سردبیر روزنامه یومیه وزین بود که چون مدیر این روزنامه اهل کردستان است بیشتر از همه عضو سفارت به این فرد طرف صحبت بود. نکته جالب توجه دیگر مسئله بهبود روابط ایران و شوروی بود که اعضای سفارت هم گلایه داشتند هم تشکر غیرمفهوم و میگفتند بما زیاد فحش دادند. شخصی بنام علی اکبر سرکش ضمن مذاکره در این زمینه میگفت این فحاشی را شما زیاد نباید از چشم مطبوعات ببینید (البته در اینجا باید متوجه بود که مفهوم مخالف این ابراز عقیده این است که بما دستور داده بودند) در جریان جشن بازار و فیاتاراسوف چون قیافهشان برای من زیاد قابل تشخیص نیست دکتر شاهکار و قاسم مسعودی را راهنمایی کردند که پیش سفیر رفتند و در این ماجرا مرتب یکی از اعضای سفارت اطراف را میپائیدند که کسی متوجه صحبتهای آنها نشود و در این صحبت بیشتر اشاره آنها به طرف سیدضیاءالدین طباطبائی بود. انوشیروان معالی که در روزنامه آتش کار میکند و ابری که در روزنامه پست تهران مشغول کار است سه چهار بار شماره تلفنهائی از منزل و روزنامه خود را با وابسته مطبوعاتی رد و بدل کردند و حسین رایتی نویسنده مهر ایران نیز نوشتن مقالاتی را در زمینه بهبود روابط ایران و شوروی به وابسته مطبوعاتی سفارت متذکر گردید و قول داد که روزنامه را برای او بفرستند و البته وابسته مطبوعاتی سفارت مرتب گله میکرد که چرا بما فحش دادید و طرف مکالمه آنان که در اینجا محمدعلی کرد و رایتی بود آنطور که باید و شاید از حملات آنان به مقدسات ما دفاع لازم را نکردند. رویهمرفته باید گفت قیافه روسها در این مجلس جشن خیلی گرم و میخواستند نشان بدهند که صمیمانه پذیرائی میکنند.
بکلاسه ف-53 صادر شود.
12 /9 /39
توضیحات سند:
1- دکتر مصباحزاده: صاحب مؤسسه عظیم مطبوعاتی کیهان که نشریات گوناگون از جمله روزنامه کیهان اینترنشنال به زبان انگلیسی و کیهان روزانه را منتشر مینمود.
٢- عباس مسعودی: صاحب امتیاز و مدیر مسئول روزنامه اطلاعات که پس از فوت وی در سال ۵۳ به پسرش فرهاد مسعودی واگذار گردید.
٣- شکراله صفی پور: مدیر روزنامه کوشش که در زمان رضاشاه منتشر میشده است.
۴- علی هاشمی حائری: مدیر روزنامه طلوع.
۵ - اسماعیل پوروالی: مدیر روزنامه و مجله بامشاد.
۶ - دکتر مصطفی الموتی: مدیر مجله صبح امروز.
۷- ناصر خدایار: مدیر روزنامه ستاره تهران.
۸- مهندس عبداله والا: مدیر مجله تهران مصور.
منبع:
کتاب
عنکبوت سرخ (چپ در ایران به روایت اسناد ساواک) صفحه 278