تاریخ سند: 31 فروردین 1343
موضوع : کمک دولت مصر به عشایر عرب زبان ایران
متن سند:
از : د /12
شماره : 213 /2
طبق اطلاع واصله در بین کسبه و عشایر منطقه خانقین شایع است که دولت
مصر به وسیله دولت عراق به عشایر عرب زبان منطقه خوزستان ایران کمک
نموده تا آنان در موقع معین
سربلند نموده و شورش
نمایند1 .
گیرندگان :
ساواک
دایره872الف
ج7
توضیحات سند:
(عراق و خوزستان 47 ـ 1342)
1 ـ در گذشته اشاره شد که
دولت عراق تا قبل از سقوط
سلطنت در این کشور، ادعاهای
خود را نسبت به خوزستان به
طور آشکار اعلام نمی کرد و این
ادعاها را احزاب و مطبوعات
عراقی مطرح می نمودند.
همچنین دولت عراق دخالت
خود را در تحریکاتی که در
خوزستان صورت می گرفت،
تکذیب می کرد.
در دوره
عبدالکریم قاسم، دولت عراق
برای نخستین بار به طور آشکار
نسبت به خوزستان ادعای
ارضی نمود و با صراحت اعلام
کرد که از جنبشهایی که برای
تجزیه خوزستان و الحاق آن به
عراق فعالیّت می کنند، حمایت
خواهد نمود.
در دوره برادران
عارف، ابعاد جدیدی به مسئله
اضافه شد.
در این زمان مصر و
سوریه نیز همگام با عراق از
تجزیه خوزستان و ضمیمه کردن
آن به خاک «وطن عرب»
حمایت کردند.
بنا بر نوشته امین،
«در سالهای 64 - 1963 عراق
و مصر به طور مشترک برای
ضمیمه کردن خوزستان به خاک
کشورهای عربی مبارزه
می کردند(1).
»
در 20 آذر 1343 (11 دسامبر
1964) کنفرانس حقوقدانان
عرب که در بغداد برگزار شده
بود، خوزستان را به عنوان جزء
جدائی ناپذیر وطن عرب اعلام
نمود و در 19 آبان 1344 (10
دسامبر 1965) رژیم بعثی
سوریه حمایت خود را از این
ادعا اعلام کرد.
در نتیجه، دولت
ایران سفیر خود را از سوریه
احضار و سفارت خود را در آن
کشور تعطیل کرد و در همان
روزی که کابینه سوریه
اعلامیه خود را صادر نمود،
نخست وزیر ایران طی سخنانی
در مجلس شورای ملّی ایران،
ضمن اشاره به اعلامیه سوریه
گفت :
«ما باید نیروی هوایی خود، به
ویژه نیروی ضدّهوائی و ناوگان
ایران در خلیج فارس، را تقویت
کنیم(2).
»
در اثر تحریک و حمایت عراق
و چند کشور عربی «جبهه
آزادی بخش خوزستان» بعد از
یک دوره رکود، بار دیگر
فعالیتهای خود را در سال 1343
از سرگرفت ؛ این تجدید فعالیت
به دنبال برگزاری یک نشست
در کویت، که در آن نام گروه به
«جبهه آزادی بخش ملّی
خوزستان» تغییر یافت، اتخاذ
شد(3).
منبع:
کتاب
روابط ایران و عراق به روایت اسناد ساواک صفحه 103