درباره: برنامه‌هاى محرم و صفر
تاریخ سند: 8 آذر 1357
درباره: برنامه‌هاى محرم و صفر
متن سند:
سند شماره (457)به: جناب آقاى نخست‌وزیر تاریخ: 8 /9 /57
از: ساواک شماره: 10015 /312
درباره: برنامه‌هاى محرم و صفر
محترماً به استحضار مى‌رساند.
مجموع گزارشات رسیده و قرائن موجود نشان مى‌دهد که وضعیت سوگوارى و کیفیت برنامه‌هاى ماه‌هاى محرم و صفر در سال جارى با سنوات قبل کاملاً متفاوت خواهد بود.1 تجربه عینى در ماه مبارک رمضان نشان داد که بر اثر تحریکات و تعالیمى که به وعاظ و سخنرانان مذهبى داده شده بود، آنها در سخنرانی‌هاى خود در ماه مذکور روش تحریک تدریجى را برگزیدند. به این معنى که در روزهاى اول با لحن ملایمترى ابتدا زمینه‌هاى ذهنى در حاضران در مجالس به وجود آوردند و هر روز از روز قبل تحریکات و تبلیغات شدیدترى انجام دادند، تا در نهایت افکار و احساسات را براى ایام عزادارى (19 تا 21 ماه رمضان) آماده سازند و در این ایام بهره‌بردارى کنند. روند اوضاع نشان داد که وعاظ و سخنرانان مذهبى آماده‌گرى لازم را از این جهت به عمل آوردند و هنگامى که تحریکات و تبلیغات انجام شد و آمادگى نسبى در قاطبه مردم فراهم آمد، آنگاه گردانندگان گروه‌ها و سازمان‌هاى مخالف رژیم اعم از کمونیست‌ها و غیر کمونیست‌ها، در روزهاى آخر ماه رمضان به بهره‌بردارى پرداختند و در پوشش مذهبى، راهپیمائى، تظاهرات و نهایتاً آتش سوزى و خرابکارى انجام دادند و در واقع هدف درگیر ساختن مردم و نیروهاى انتظامى و نظامى را تعقیب و تا حدودى هم موفق شدند.
تجربه مذکور که روند کیفى و کمى ماه مبارک رمضان نشان داد، به روشنى مى‌تواند تا حدود زیادى روند کار را در ماه‌هاى عزادارى محرم و صفر به نظر آورد و طبیعى است که با آمادگى و زمینه سازى بیشترى که طى این مدت روى قاطبه مردم فراهم ساخته‌اند و تبلیغات پردامنه‌اى که از سوى محافل مخالف اعم از مذهبى افراطى و کمونیست‌ها و دیگر سازمان‌ها و گروه‌هاى مخالف صورت گرفته، عناصر آشوب طلب شدیداً به شرایط اسثتنائى ماه محرم (با تکیه بر اوج‌گیرى احساسات مذهبى مردم) براى نیل به مقاصد خود دل بسته است.
در اعلامیه‌هائى که توسط محافل مخالف روحانى انتشار یافته، مردم به اجتماعات، اعتصابات و خرابکارى و مقاومت در مقابل مأمورین ترغیب شده‌اند و حتى به مسائل عمده‌تر و حیاتى‌تر جامعه دست‌اندازى شده و موضوعاتى از قبیل قطع برق، آب، نفت و امثال آن مورد توجه قرار گرفته است. ضمن تراکتها، اعلامیه‌ها و شایعاتى که از سوى مخالف دیگر به خصوص کمونیست‌ها نشر یافته و پخش شده، بر امر خرابکارى، آتش سوزى، ترور، مقاومت در مقابل مأمورین و ایجاد بدبینى شدید مردم نسبت به رژیم، تاکید و تکیه شده و آرامش مردم و منابع تامین امکانات رفاهى و حیاتى جامعه مورد تهدید واقع شده است.
طى شایعاتى که در بین مردم منتشر گردیده، سخن از توزیع اسلحه، پوشیدن کفش، پاشیدن اسید بر روى مردم، آتش زدن مغازه‌ها و اماکن و اتومبیل‌ها، حملات گروهى به واحدهاى پلیس و امثال آن مى‌رود و تکیه مى‌گردد که روز عاشورا حوادث مهمى رخ خواهد داد و گفته شده که «عاشورا روز خون و آتش خواهد بود».
انتشار این‌گونه شایعات و پخش اعلامیه‌هاى متعدد که عموماً در جهت بر هم زدن نظم عمومى و ایجاد برخورد و درگیرى بین مردم و مأمورین است، صرفنظر از آموزشى که به طور کلى به عوامل مخالف مى‌دهد، موجب بروز وحشت شدید در جامعه مى‌گردد و همین ترس و وحشت سبب تشدید وخامت اوضاع و تاثیر بیشتر اثرات جنگ روانى مى‌شود.
از جانب محافل مذهبى سعى بر آنست که مجالس و اجتماعات با هر تعداد ممکن افراد بیشتر تشکیل گردد. در اجتماعات و مجالس وعاظ به تحریک بپردازند و زمینه‌هاى ذهنى و احساسى را براى شورش و بلوا در مردم ایجاد نمایند و طبیعى است که کمونیست‌ها با قدرت سازماندهى و رهبرى خود به دقت و به طور کامل سعى در بهره‌بردارى از احساسات برانگیخته شده خواهند کرد و در این میان گروه‌هاى تروریست اعم از تروریست‌هاى کمونیست یا عوامل تروریست مذهبى نیز جنبه‌هاى شدیدترى به حوادث خواهند بخشید.
با شرح مطالب بالا مى‌توان به طور نسبى پیش‌بینى کرد که برنامه عوامل مخرب و مخالف در ماه محرم و در صورتى که زمینه را مساعد ببینند، ادامه آن در ماه صفر به شرح زیر باشد و بخشى یا همه آن را مورد عمل قرار دهند:
1ـ ایجاد تشدید جنگ روانى و توسعه ترور تبلیغاتى
2ـ ایجاد آمادگى هر چه بیشتر در مردم از جهت جلب توجه عمومى به مسئله محرم و به ویژه حوادث احتمالى روزهاى سوگوارى
3ـ سعى در برپائى اجتماعات و پر جمعیت ساختن هر چه بیشتر مجالس
4ـ انجام سخنرانی‌هاى حاد و تحریک‌آمیز توسط وعاظ در منابر و مجالس و تبلیغ و تحریک احساسات مذهبى و عاطفى شرکت‌کنندگان
5ـ به حرکت در آوردن جماعات حاضر در مجالس و به هم ملحق نمودن جماعات مختلف و نمایش قدرت در قبال مردم و مأمورین از جهت کثرت جمعیت طرفدار
6ـ انجام تظاهرات خیابانى با شعارهاى تحریک‌آمیز و ایجاد زمینه‌هاى برخورد و درگیرى با مأمورین انتظامى و نظامى سرانجام خلق بهانه‌هاى بیشترى براى تحریک مردم و وانمود ساختن این نکته که دولت دشمن مردم و دین و برنامه‌هاى سوگوارى است.
7ـ ایجاد وحشت در مردم از لحاظ مواد ضرورى حیاتى و به وجود آوردن نا آرامى در سطح جامعه از جهت تامین مایحتاج روزمره (نمونه‌هاى آن اخیراً در مورد نفت، بنزین، گاز، نان و سایر مایحتاج دیده شده است).
8ـ ایجاد آتش سوزى در بانک‌ها، پمپ‌هاى بنزین، مغازه‌هاى مردم، اماکن دولتى.
9ـ ایجاد راه‌بندانهاى مصنوعى براى به وجود آوردن گره‌هاى ترافیک در سطح شهر و اخلال در امر عبور و مرور، به خصوص ایجاد مانع در امر تحرک و جابجائى نیروهاى انتظامى و امدادى.
10ـ حرکت دستجات با شرکت گروه‌هاى کثیر مردم، در حالى که کودکان و زنان را در پیشاپیش جمعیت حرکت مى‌دهند و عوامل اخلالگر و به اصطلاح نیروهاى اجرائى در پناه حضور کودکان و زنان در دنباله جمعیت و با استفاده از حائل مذکور، دست به اجراى برنامه‌هاى مورد نظر خود بزنند.
11ـ حرکت دستجمعى در شب‌ها و اختلال در امر فرماندارى نظامى و لغو عملى مقررات آن.
12ـ احتمال تجمع و تحصن در مساجد و تکایا نیز مى‌رود تا از این طریق بتوانند مانع از اجراى طرح جلوگیرى از اجتماعات و تظاهرات در روزهاى بعد شوند.
13ـ در اعلامیه‌هاى منتشر شده از سوى محافل مخالف روحانى به این نکته توجه شده که امکان دارد از سوى مأمورین انتظامى موانعى براى حرکت دستجات فراهم شود و یادآورى گردیده که به عنوان عکس‌العمل، جمعیت هر کجا با مانع و مقاومت روبرو شد، در همان محل (در کوچه، خیابان، بازار، میدان و امثال آن) توقف کند، در محل بنشیند و وعاظ و سخنرانان به سخنرانى بپردازند. بنابراین از جمله تاکتیکهائى که در این رابطه مورد عمل قرار خواهند داد، احتمال ایجاد این‌گونه صحنه‌ها و درگیریها خواهد بود.
14ـ تشکیل گروه‌هاى حمله جهت غافلگیر ساختن مأمورین و ربودن سلاح آنها.
15ـ استفاده از ابزارهاى دفاعى در جنگ تن به تن از قبیل پنجه بوکس، چاقو، چوب، میله‌هاى آهنى و امثال آن براى برخورد با مأمورین.
16ـ ایجاد خرابکارى به وسیله بمب و مواد منفجره در اماکن حساس و یا معابر عمومى به منظور ایجاد وحشت.
17ـ ایجاد درگیرى و برخورد با مأمورین در یک زمان در نقاط مختلف به منظور در هم ریختن نظم استقرار مأمورین و مستاصل کردن فرماندهى عملیات.
18ـ انجام آتش‌سوزى در اتوبوس‌هاى شهرى و اتومبیل‌هاى مردم براى ایجاد راه‌بندان.
19ـ استفاده از موتورسیکلت، دوچرخه و وانت بار و حتى خودروهاى بارى بزرگتر براى جابجائى افراد، انجام عملیات تروریستى و خرابکارى در ایام محرم به ویژه روزهاى تاسوعا و عاشورا.
20ـ انجام اقدامات نمایشى تحریک‌آمیز، مانند قمه‌زنى، خودزنى، پوشیدن کفن و براه انداختن دستجات کفن پوش در پیشاپیش جمعیت کثیرى که به عنوان دسته یا هیئت عزادارى بحرکت در آمده‌اند.
21ـ انجام عملیات ایذائى و حمله به مأمورین و خودروهاى سبک و سنگین نظامى به منظور کشتن، ربودن سلاح و ایجاد آتش‌سوزى در نقاطى که امکان فرار براى آنها میسر باشد.
22ـ از آنجا که بروز هر گونه حادثه‌اى در پایتخت اثرات تبلیغاتى و انعکاس وسیع داخلى و خارجى دارد، به احتمال زیاد نیروهاى مخالف سعى خواهند کرد، عوامل خود را براى ایجاد حادثه به تهران انتقال دهند.
23ـ امکان حمله خرابکاران و اخلالگران به نقاط حساس و حیاتى.
24ـ امکان قطع آب، برق، تلفن در روزها و شب‌هاى ماه محرم.
25ـ احتمال اخلال در مراکز سوختى اعم از قسمتهاى استخراج، پالایش، انبارها، پخش و انتقال مواد سوختى.
26ـ احتمال تشدید اعتصابات در واحدهاى حساس خدمات براى ایجاد مضیقه در زندگى مردم و افزایش بدبینى و یاس اجتماعى
27ـ باتوجه به این که بقایاى گروه‌هاى تروریست، قبلاً مسلح به تعدادى اسلحه و نارنجک بوده‌اند، و در ماه‌هاى اخیر نیز خبرهاى فراوانى درباره ورود و خرید و فروش اسلحه و مهمات در نواحى مختلف کشور رسیده، چنانچه وجود مقادیر کثیرى اسلحه صحت نداشته باشد، وجود سلاح و نارنجک در حد ایجاد برخورد و اجراى عملیات تروریستى و حملات پراکنده ایذائى را نمى‌توان انکار کرد و لذا احتمال کاربرد سلاحهاى گرم فراوان مى‌باشد.
28ـ اقدامات فوق که به طور عمده توسط عوامل کمونیست طراحى و اجراء مى‌گردد، در نهایت به منظور ترکیب نمودن دو عامل تروریسم تبلیغاتى یا جنگ روانى و اجراى برنامه عملیات مسلحانه در سطح عمومى و به وجود آوردن درگیرى بین نیروهاى نظامى و انتظامى و مردم و حاکم ساختن هرج و مرج و جنگ داخلى است که عناصر مخالف در نظر دارند در شرایط ویژه ماه محرم به آن متوسل گردند.
باتوجه به مراتب مشروحه فوق، اگر چه امکان دارد مواردى از نکات مورد بحث اجراء نشود، اما همان طور که اشاره گردید، از مجموع گزارشات رسیده، اجراى اقداماتى به شرح بالا در دستور کار گروه‌هاى مختلف مخالف قرار گرفته و لذا به منظور حفظ نظم و اجراى صحیح قانون و ممانعت از گسیخته شدن آرامش و انتظام عمومى و جلوگیرى از بهره‌بردارى نیروهاى ضد ملى، ضرورت مقابله با هر یک از اقدامات مذکور و اجراى دقیق قوانین و مبارزه جدى با هر نوع آشوب‌گرى و تحریکات به شدت محسوس است و انجام اقدامات زیر پیشنهاد مى‌گردد:
1ـ مراقبت دقیق از رادیو و تلویزیون ملى ایران به منظور جلوگیرى از تسلط عوامل مخالف و ایجاد خرابکارى در تاسیسات حیاتى سازمان تبلیغاتى کشور و یا انجام تبلیغات مضره.
2ـ تهیه و اجراى برنامه‌هاى جاذب مذهبى و تبلیغاتى از قبیل مراسم سینه‌زنى، نوحه خوانى و اجراى مراسم مذهبى دیگر از جهت سرگرم نگاهداشتن خانواده‌ها، بدیهى است در خلال این برنامه‌ها باید برنامه‌هاى آگاه‌کننده و ظریف تبلیغاتى که سبب هوشیارى و آگاهى مردم نسبت به حقایق باشد، به ترتیب کاملاً زیرکانه تهیه و پخش شود.
3ـ مراقبت دقیق از نقاط حساس و حیاتى در سطح پایتخت و در درجه دوم در سایر نقاط کشور.
4ـ اجراى طرحهاى دقیق حفاظتى و مراقبتى در مورد نگاهدارى تاسیسات آب و برق، به منظور جلوگیرى قطعى از هر گونه قطع یا کاهش میزان برق و قطع آب، به خصوص در شب‌ها.
5ـ مراقبت دقیق از تاسیسات نفتى کشور و جلوگیرى از هر گونه اعتصاب و کم‌کارى در این زمینه.
6ـ جلوگیرى از حرکت دستجات عزادار در خیابان‌ها و معابر و ممانعت از الحاق گروه‌هاى مختلف به یکدیگر.
7ـ ممانعت از برگزارى مجالس در مساجد بزرگ و با گنجایش زیاد، در نواحى حساس.
8ـ متفرق کردن جمعیت‌هاى حاضر در مجالسى که اجازه تشکیل گرفته‌اند، براى جلوگیرى از پیوستن آنها به یکدیگر.
9ـ ممنوع‌المنبر ساختن وعاظ محرک و اخلالگر شناخته شده و جلوگیرى قطعى از سخنرانى آنها در ایام محرم و صفر.
10ـ دستگیرى و بازداشت کسانى که در مجالس سخنرانی‌هاى تحریک‌آمیز مى‌کنند.
11ـ اعزام و گشت‌زنى گروه‌هاى 4 نفرى نظامى و پلیس در بازار تهران به منظور ممانعت از تحریک افراد آشوبگر و جلوگیرى از تعطیل مصنوعى بازار و خیابان‌ها.
12ـ جلوگیرى از هرگونه اجتماعات خیابانى و تغییر (کاستن) ساعات عبور و مرور طبق مقررات فرماندارى نظامى در روزهائى که احتمال تحریکات وجود دارد مانند ایام تاسوعا و عاشورا.
13ـ باتوجه به اعلامیه مورخه 7 /9 /57 دولت، فرمانداران نظامى شهرهائى که فرماندارى نظامى برقرار است، اعلامیه‌هائى در جهت ارشاد و تذکر به مردم صادر نمایند.
14ـ در صورت لزوم بار دیگر با تکیه بر اعلامیه دولت، گفتارى درباره توجه و آگاهى مردم نسبت به توطئه‌هاى ضد ملى و برنامه‌هاى خرابکاران از رادیو و تلویزیون پخش گردد.
15ـ تخلیه خیابان‌ها از اتومبیل‌هاى پارک شده به خصوص در ایام سوگوارى و توقف اتوبوس‌هاى شرکت واحد اتوبوسرانى در ایام مذکور.
16ـ جلوگیرى از حرکت دوچرخه پائى، موتورسیکلت، وانت بار و اتومبیل‌هاى بارکش در ایام سوگوارى.
17ـ تامین مواد غذائى و سوختى فراوان براى مردم و جلوگیرى از بروز تنگناها در این زمینه با استفاده از کلیه امکانات.
18ـ گشت زنى نیروهاى متخص در نقاط مختلف شهر براى شناسائى خرابکاران و خنثى کردن اقدامات تروریستى و خرابکارى.
19ـ دستگیرى و خارج ساختن سریع عناصر محرک از صحنه‌هاى تحریک و تجمع.
20ـ اخذ تعهدات کافى از صاحبان، بانیان، متولیان مجالس و وعاظ.
مراتب جهت استحضار و صدور اوامر مقتضى به عرض رسید.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور ـ سپهبد ناصر مقدم
گیرنده :مدیر کل اداره سوم. طباطبائى
ریاست سازمان اطلاعات و امنیت ایلام
جهت آگاهى و اقدام مقتضى