تاریخ سند: 18 مرداد 1354
جناب آقای امیر عباس هویدا نخستوزیر
متن سند:
شماره: 6 /20/م تاریخ:18 /5 /1354
جناب آقای امیر عباس هویدا نخستوزیر
احتراماً پیرو عرایض تلفنی تأکید مینماید:
1. کلیه استخرهای دانشگاه پهلوی (که سه استخر شامل استخر خوابگاه ارم، استخر باجگاه و استخر دانشگاه پزشکی میباشد) مختلط بوده و هست و خواهد بود و هر گزارشی جز این داده باشند، از روی بیاطلاعی یا احیاناً معترضانه [مغرضانه] بوده است.
2. در چهار سالی که بنده افتخار خدمت در دانشگاه پهلوی را دارم، هر سال اطلاعاتی به من دادهاند که عده قلیلی از دانشجویان به امور دانشجویی دانشگاه فشار میآوردند که استخرها را از صورت مختلط خارج سازند و هر استخر یک روز به دختران و یک روز به پسران دانشجو اختصاص داده شود. هیچگاه به این تقاضاهای «ارتجاع سیاه»1 توجه نشده و به آنها پاسخ منفی دادهاند و واقعاً مسئلهای نبوده و مشکلی به وجود نیامده است.
3. از سال گذشته با توجه به اوامر مؤکد شاهنشاه آریامهر دائر بر تعمیم ورزش، در شورای دانشگاه پهلوی تصمیم گرفته شد که ورزش به صورت اجباری و برای آن، دو واحد درسی منظور شود. این تصمیم به مرحله اجرا درآمد و از بین رشتههای مختلف ورزشی، سه رشته دو و میدانی، ژیمناستیک و شنا، اجباری و بقیه رشتههای ورزشی، اختیاری اعلام گردید. بنابراین دخترهای دانشجو نیز ملزماً مانند پسرها به فراگیری شنا پرداختند. در بین دخترها، عدهای بودند که قبل از این به فراگیری شنا راغب نبودند، ولی در حال حاضر مجبور شدند شنا یاد بگیرند. اینها خواهش و التماس کردند که به خاطر حفظ سنن و محدودیتهای خانوادگی و مخصوصاً به علل شخصی (خجالتی هستند)، با پسرها شنا نکنند. برای این عده که در آغاز شاید حداکثر 300 نفر بودند و بعد به 80 نفر تقلیل یافتند (در برابر 4200 نفر دانشجوی دانشگاه پهلوی)، ترتیبی اتخاذ شد که آنان بتوانند بعدازظهر در استخر فرح (که متعلق به سازمان تربیت بدنی و خاص بانوان است) تمرین کنند. این مطلقاً مسئله سیاسی نبوده و تنها مسئله رسوم خانوادگی بوده است، کمااینکه استخر فرح در شیراز منحصراً مخصوص بانوان است؛ اما دختران دانشجوی مزبور نیز در آنجا حاضر به فراگیری شنا در حضور مربی مرد نبودند. در سال جاری سازمان تربیت بدنی، استخر فرح را در اختیار دانشگاه پهلوی نگذاشت و به ناگزیر برای این عده که سال گذشته به فراگیری شنا پرداخته بودند و لازم بود امسال آن را تکمیل کنند، ترتیبی اتخاذ شد که در هفته بعدازظهر روزهای یکشنبه و سهشنبه از ساعت 2 تا 4 استخر دانشکده پزشکی را که کوچکترین استخرهاست، برای این عده اختصاص یابد و تمام ایام هفته صبح و بعدازظهر، استخرها مختلط بوده و هست و حتی در دو بعدازظهر یکشنبه و سه شنبه هم استخر دانشکده پزشکی از ساعت 4 بعدازظهر به بعد مختلط بوده است.
بنابراین همان طور که ملاحظه میفرمایند، مطلقاً در روش کار و سنت دانشگاه پهلوی تغییری داده نشده است. همه استخرها مختلط بوده و هست و خواهد بود و همانگونه که عرض شد، اگر کسی گزارشی جز این داده باشد یا بیاطلاع بوده است یا مغرض.
فرهنگ مهر
رئیس دانشگاه پهلوی
توضیحات سند:
1. ارتجاع سیاه: شاه از روحانیون مبارز با عنوان «ارتجاع سیاه» یاد میکرد. وی از سال 1341 ش در مصاحبهها، نطقها و پیامهایش از دو قوۀ«ارتجاع سیاه» و «ارتجاع سرخ» به عنوان مخالفان «انقلاب سفید» نام میبرد. او درکنگرۀ دهقانان، در دیماه 1341 گفت: « .... در راه جلوگیری از اصلاحات ایران مسلماً ارتجاع سیاه و قوای مخرّب سرخ از پای نخواهند نشست و تمام سعی خود را به کار خواهند برد که مانع این اصلاحات بشوند....» ! وی یکبار دیگر در سخنرانی بهمن ماه 1341 در قم، علما را مورد اهانت قرار داد و با صراحت، «جامعۀ روحانیت» را «ارتجاع سیاه» نامید! و در کتاب انقلاب سفید دربارۀ قیام بزرگ پانزدهم خرداد 1342 ش. چنین میخوانیم: «بلوای پانزدهم خرداد 42 بهترین نمونۀ اتحاد نامقدس دو جناح سیاه و قوای مخرّب سرخ بود که با پول دستهای از مالکین که مشمول قانون اصلاحات ارضی شده بودند انجام گرفت.»! رجوع کنید به دایرۀالمعارف تشیع، ص 566 و 567؛ مصاحبهها، نطقها و پیامهای محمّدرضا شاه صفحات 3087 و 3089 و 3284؛ فرهنگ سیاسی، ص 5 و کوثر(مجموعه سخنرانیهای حضرت امام خمینی، جلد دوم)، (تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول، 1371، ص 162.)
منبع:
کتاب
دکتر فرهنگ مهر به روایت اسناد ساواک صفحه 427

