موضوع: سخنرانی محمدتقی فلسفی در چهل‌ستون مسجد جامع
تاریخ سند: 13 اسفند 1342
موضوع: سخنرانی محمدتقی فلسفی در چهل‌ستون مسجد جامع
متن سند:
به: 316 شماره: 60504 /20ه 3 از: 20 ﻫ 3 نامبرده بالا بعد از ظهر روز 6 /12 /48 در چهل ستون مسجد جامع بازار به منبر رفت و ضمن صحبت درباره اجرای قوانین، پیرامون نظارت ملی و قدرت افکار عمومی خیلی تکیه کرد و گفت افکار عموم تمام قدرت‌ها را در هم می‌کوبد مردم باید رشد فکری داشته باشند متظلّم و قبول‌کننده ستم نگردند و نگذارند فکر تجاوز در مخیله افراد و دولت‌ها به وجود بیاید اگر چنین فکری ایجاد شد آن را بکوبند و در این مورد مثال آورد که بستنی فروشی تصمیم گرفت بستنی خود را گران‌تر بفروشد ولی چون دید کسی از او بستنی نمی‌خرد حرفش را پس گرفت و با تمام وسایل ممکنه از مردم پوزش طلبید.نظریه منبع: منبع نظری ندارد نظریه رهبر عملیات: از مفاد گزارش مزبور این‌طور استنباط می‌گردد که آقای فلسفی خواسته است با بیان چنین مطالبی اقدام اخیر شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و عکس‌العمل مردم را به افراد حاضر در جلسه تفهیم نماید1.
آمال نظریه 20 ﻫ 3: 20 ﻫ 3 نظری ندارد آقای صالحی بهره‌برداری شود 17 /12 بایگانی شود 25 /12 /48
توضیحات سند:
1.در تاریخ 3 /12 /48 شرکت واحد اتوبوسرانی در خط سیر اتوبوس‌ها تغییراتی داد و در نتیجه این تغییرات عملاً نرخ اتوبوس‌ها افزایش پیدا کرد.
دانشجویان و کارگران نسبت به تغییر خطوط اتوبوسرانی و افزایش قیمت آن عکس‌العمل نشان دادند و دانشجویان تهران در مقابل دانشگاه اتوبوس‌های شرکت واحد را سنگ‌باران نموده و از تردد آن‌ها در خیابان جلوگیری کردند.
در این حرکت زد و خورد بین پلیس و دانشجویان آغاز شد و چندین دستگاه اتوبوس به آتش کشیده شد.
پلیس اقدام به تیراندازی کرده و عده‌ای کشته و مجروح شدند و جمع کثیری بازداشت شدند.
مبارزه در این جهت اوج گرفته و در مقابل بازار و مراکز شهر نیز مردم به اتوبوس‌ها حمله کردند و خواستار لغو تصمیمات جدید شرکت شدند.
در تاریخ 4 /12 /48 شاه در مقابل اعتراض مردم در مورد افزایش بهای بلیط اتوبوس و تغییر مسیر اتوبوس‌ها طی فرمانی نخست‌وزیر را مأمور رسیدگی نمود.
جلسه فوق‌العاده هیئت وزیران در همان روز تشکیل شده و مقرر شد خطوط اتوبوسرانی به وضع سابق برگردد.
مدیرعامل شرکت واحد در یک مصاحبه رادیو و تلویزیونی اعلام کرد: برای جبران کسر بودجه شرکت راهی جز افزایش نرخ اتوبوس وجود نداشت ولی دولت تعهد نمود که کسر بودجه را بپردازد.
ضمناً اعلام کرد در تظاهرات دیروز مردم به شصت اتوبوس شرکت واحد صدمه زیادی وارد شده است.
(روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی، باقر عاقلی ، جلد دوم، صفحه 237، نشر گفتار، سال 1370)