تاریخ سند: 11 بهمن 1357
متن سند:
گزارش وقایع و حوادث حوزه فرمانداری نظامی تهران و حومه مدت : از ساعت 0800 روز 11 /11 /1357 الی ساعت 1700 روز 11 /11 /1357 1ـ برابر گزارش سازمان تهران از روز بازگشائی مجدد دانشگاه تهران که با تلاش استادان سازمان ملی دانشگاهیان که در دانشگاه تهران متحصن شده بودند وضع دانشگاه بطور کلی تغییر یافته و همه روزه گروههای مذهبی طرفدار خمینی و گروههای کمونیستی در دانشگاه بانجام سخنرانی ها و تظاهرات و برنامه ریزی جهت انجام خرابکاری بصورت ستاد مخالفین دولت و رژیم درآمده و از طرفی با ورود اعضای کنفدراسیون دانشجویان خارجی بایران و همچنین ورود اعضای جبهه ملی و روحانیون تهران وضع را بصورت ناراحت کننده ای در آورده و در حال حاضر روزانه دانشجویان و افراد کمونیست در دانشکده فنی و دانشجویان و افراد مذهبی در دانشکده علوم و ادبیات اجتماع و با برگزاری سخنرانیهای مختلف اقدامات زیر را انجام میدهند.الف : سخنرانیهای مذهبی و کمونیستی توسط معممین و افراد کمونیست.
ب : تشکیل کلاسهای اسلحه شناسی و تشریح انواع سلاح با نمایش کاتالوگ آن.
پ : تشکیل کلاسهای جنگهای چریکی در دانشکده فنی ت : تشریح و تقویت روحی دانشجویان توسط تعدادی از آخوندها بمنظور مبارزه و تحریک مردم بایجاد بلوا و آشوب و مخالفت با رژیم.
ث : تشریح و یاد دادن مواد آتش زا از قبیل بمب، کوکتل مولوتف در دانشکده فنی.
ج : استفاده از دستگاه تلکس بمنظور مخابره کلیه پیامهای خود بخارج از کشور چ : استفاده از تلفخانه دانشگاه که در محل دانشکده فنی قرار دارد بمنظور تماسهای تلفنی با شهرستانها و خارج از کشور توسط رهبران گروههای فوق.
ح : استفاده از محل دانشگاه صرفا جهت ایجاد یک پایگاه و ستاد مبارزات علیه رژیم و دولت، ضمنا علاوه بر دانشکده ها مساجد و بیمارستانها و منازل اکثر روحانیون پایگاههائی بمنظور آموزش و توزیع سلاح و سربازگیری مورد استفاده قرار میگیرد.
2ـ برابر گزارش ژ ک ش در ساعت 0920 روز جاری وسیله یکی از کارکنان دانشکده پلی تکنیک اطلاع داده شد که اخیرا آزمایشگاههای دانشکده پلی تکنیک را دکتران تبدیل به نارنجک سازی نموده اند و در این آزمایشگاهها نارنجک تهیه مینمایند.
3ـ برابر گزارش ضد اطلاعات وابسته در ساعت 0730 روز جاری حدود 400 نفر از کارکنان صنایع نظامی (قورخانه) در اول خیابان خیام روبروی روزنامه اطلاعات اجتماع کرده و قصد تظاهرات دارند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 4 جهت اقدام لازم ابلاغ گردید.) 4ـ برابر گزارش ضد اطلاعات ژ ک ش در سردخانه بیمارستان جرجانی مقدار زیادی اسلحه نگهداری میشود و شخصی بنام جلالی که بعنوان شب کار در این بیمارستان مشغول انجام وظیفه میباشد مسلح بوده و در فرصت مناسب به مامورین حمله و آنها را خلع سلاح مینماید.
5ـ برابر گزارش ضد اطلاعات وابسته در ساعت 1100 تعدادی حدود سه هزار نفر بطور پراکنده از خیابانهای آیزنهاور، اسکندری بطرف پادگان جمشیدیه در حرکت بوده و در حالیکه چند نفر آخوند نیز در جلو آنها بودند تصمیم داشتند همافران زندانی را آزاد نمایند.
(مراتب به دژبان مرکز جهت اقدام لازم ابلاغ گردید.) 6ـ برابر اطلاع رسیده در میدان فوزیه (شهناز) خیابان شهرستانی در طبقه دوم ساختمانی که مطب دکتر مقدسی است، در این محل مشغول تقسیم اسلحه هستند.
(مراتب به منطقه مربوطه جهت بررسی و اعلام نظریه ابلاغ گردید.) 7ـ برابر گزارش منطقه شمیرانات در ساعت 0935 دکتر فلاحی در نظر داشت در بیمارستان رضا پهلوی سخنرانی نماید، مراتب جهت ممانعت از انجام سخنرانی به منطقه شمیرانات ابلاغ گردید.
8ـ برابر گزارش منطقه شمیرانات در ساعت 1235 در میدان تجریش مقابل بازار تعدادی حدود 400 نفر اجتماع کرده بودند که پس از تیراندازی هوائی و آبپاشی متفرق گردیدند.
9ـ برابر گزارش منطقه 6 در ساعت 1045 حدود 1500 نفر از خیابان فرصت بطرف امیرآباد در حال حرکت و تظاهرات بودند.
1 10ـ برابر گزارش منطقه 4 در ساعت 1100 تعدادی در لاله زار از مقابل سینما متروپل و سینما پارک به تظاهرات پرداختند.
11ـ برابر گزارش منطقه 4 در ساعت 1100 تعدادی نرس و کارکنان بیمارستان سینا بطرف مؤسسه اطلاعات در حرکت بودند.
12ـ برابر گزارش منطقه 2 الف : در ساعت 1030 تراکم جمعیت در جلو دانشگاه تهران و خیابان شاهرضا بسیار زیاد بود.
ب : در ساعت 1240 در میدان ونک از پیاده رو شخصی به ستون نظامی که در حرکت بوده تیراندازی نموده و یگان بآنها جواب داده و احتمالاً یکنفر زخمی شده است.
پ : در ساعت 1240 در مسیر حرکت یگانها مردم به آنان گل پرتاب کرده و ابراز احساسات مینمودند.
13ـ برابر گزارش پلیس تهران در ساعت 1315 روز جاری اعلام گردید که در نمایش نیرو که امروز انجام شده و بواسطه راه بندانهائی که وسیله اخلالگران بوجود آمده در نتیجه درگیری مردم با نیروهای نظامی تا ساعت فوق تعداد تیرخوردگان بشرح زیر است : الف : سرپل تجریش سه نفر ب : مقابل بیمارستان جرجانی دو نفر پ : میدان شهناز یکنفر -2- 14ـ برابر گزارش سازمان تهران حدود 200 نفر مرد مسلح به چماق، چاقو، قمه اطراف قلعه شهرنو را محاصره و در اختیار خود در آورده و هم قسم شده اند که به روحانیون و معممین حمله و آنان را مضروب کنند.
3 (مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 6 ابلاغ گردید.) 15ـ برابر اطلاع رسیده تعدادی زن و دختر نظافت مسیر حرکت خمینی را از میدان شهیاد تا 24 اسفند را بعهده گرفته و مشغول نظافت میباشند.
16ـ برابر گزارش منطقه 3 در ساعت 0735 تظاهر کنندگان در روی پل شمال میدان شهیاد در اتوبان کرج سه دستگاه ماشین خراب گذاشته و احتمالاً قصد آتش سوزی تعمیرگاه شرکت واحد را داشته اند.
(مراتب جهت اقدام لازم به منطقه مربوطه ابلاغ گردید.) معاون و رئیس ستاد فرمانداری نظامی تهران و حومه ـ سرلشگر رضا ناجی 11 /11 /1357
توضیحات سند:
* با حتمی شدن ورود امام خمینی به وطن و رسیدن خبر آن به مردم، فضای عمومی در تهران و برخی شهرهای دیگر تغییر کرد و شور تازه ای بر آن حکم راند.در تهران هیجان استقبال از امام خمینی چشمگیر بود و این موضوع هر اندازه به ساعات پایانی امروز (11 /11 /57) نزدیکتر می شد، تجلی بیشتری می یافت.
در پاریس امام در نامه ای کوتاه از دولت و ملت فرانسه تشکر کردند و خطاب به آن گفتند : «امید است مهمان نوازی دولت و ملت فرانسه و حس آزادی خواهی آنان را فراموش نکنم ؛ و از زحماتی که به همسایگان و اهالی نوفل لوشاتو دادم معذرت می خواهم.
امید است احترامات اینجانب را بپذیرید.
» (صحیفه امام، ج 6، ص 6) امام همچنین امروز بدون برنامه قبلی به خیابانهای اطراف محل اقامت خود رفتند و با مردم سخن گفتند.
ایشان در آنجا هم همان مضمون پیام را شفاهی به اهالی نوفل لوشاتو گفتند و ترجمه شد.
«امام در همان خیابان روی یک صندلی نشستند.
با این که زمستان بود، مردم هم روی آسفالت سرد خیابان نشستند.
صحبت امام تا غروب طول کشید...
یک خانم مسیحی برخاست و خطاب به امام گفت : «ما در چهره شما مسیح را می بینیم.
مدتی که شما در این جا بودید برای ما رحمت بود.
ما نمونه اخلاق اسلامی را در همسایگانی مانند شما دیدیم.
با این که هر روز جمعیت انبوهی خدمت شما می آمدند ما کمترین آزار و بی احترامی ندیدیم.
حتی یک ورق کاغذ اضافه ندیدیم که بر زمین ریخته شده باشد.
آن خانم روسری کوچکی بر سرش بسته بود...
آن خانم ادامه داد : ما اول فکر کردیم که شما مثل دیگر رهبران دنیا با حشم فراوان می آیید، اما دیدیم که چنین نیست و شیفته سادگی و بی آلایشی شما شدیم...
و در آخر هم خانمی به نیابت از همه یک گلدان آورد و تقدیم امام کرد.
» (خاطرات هادی غفاری، صص 393 و 394) * «با اعلام رسمی تاریخ حرکت حضرت آیت الله خمینی به تهران آقای دکتر مفتح سخنگوی روحانیت مبارز تهران امروز (11 /11 /57) به کیهان گفت : «امام خمینی در مورد تدارک مراسم استقبال گفته اند : من یک طلبه ام و در مراسم استقبال تشریفات باید هر چه کمتر باشد.
من می خواهم با مردم باشم ؛ بنابراین از تشریفات استقبال کم کنید.
آیت الله مفتح اضافه کرد : در اجرای دستور امام خمینی کمیته برگزاری مراسم استقبال کوشیده است از هرگونه تشریفات خودداری کند.
از نظر رعایت نظم برای استقرار گروههای مختلف مردم در مسیر فرودگاه مهرآباد تا بهشت زهرا پیش بینی هایی به عمل آمده است.
منابع آگاه اضافه کردند که حضرت آیت الله العظمی به احتمال فراوان در مقابل دانشگاه تهران به احترام روحانیت و دانشگاهیان که در این محل مستقر خواهند بود سخنرانی ایراد خواهند کرد.
دکتر مفتح در مورد اقدامات امنیتی اظهار داشت : همان طور که قبلاً نیز گفته شده امام خمینی احتیاج به مأمور برای حفظ جان شان ندارند و خداوند حافظ ایشان است.
اما برای حفظ انتظامات و نظم در مراسم استقبال، 50 هزار نفر تعیین شده اند که با توجه به طول مسیر حفظ نظم را برعهده خواهند گرفت.
آیت الله العظمی پس از سخنرانی در بهشت زهرا به طرف اقامتگاهی که برای ایشان در نظر گرفته شده است حرکت خواهند کرد و در محل فعلی مدرسه رفاه مستقر خواهند شد...
دکتر مفتح اضافه کرد امام خمینی اصرار دارند که در جنوب تهران اقامت کنند و با وجودی که خانه های متعددی در شمال تهران مهیای پذیرایی از رهبر انقلاب ملت ایران وجود داشت، معذالک به اصرار ایشان محل اقامت موقت شان در تهران در جنوب شهر تعیین شد.
» (کیهان، ش 10626، ص 2) 1ـ این خبر در گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره 54 اداره سوم ستاد بزرگ ارتشتاران چنین آمده است : «ساعت 1040 11 /11 /1357 حدود 2500 نفر با دادن شعار ضد میهنی در خیابان کندی به طرف امیرآباد در حرکت بودند.
» 2ـ با قطعی شدن ورود امام خمینی در صبح 12 بهمن، دولت با هماهنگی نیروهای نظامی اقدام به مانور در سطح شهر کرد.
«در این کارناوال نظامی که از صبح شروع شده بود کامیونهای پر سرباز و تانکها و سلاحهای مدرن را ارتش درست روز قبل از ورود آیت الله خمینی به ایران به معرض نمایش خیابانی گذاشت...
سربازان و درجه داران که از نیروی هوایی، گارد و نیروی زمینی بودند سرود چو ایران نباشد تن من مباد را می خواندند و برخی نیز جاوید شاه می گفتند.
» (آیندگان، ش 3278، صص 1 و 2) همین منبع نوشت که در درگیریهای پدید آمده ناشی از این حرکت دو تن کشته شدند.
نام یکی از شهدا جعفر حیدری نگهبان ایران ناسیونال عنوان شد.
خبری که در بند هشتم این سند آمده (درگیری مردم با نیروهای مسلح) به همین موضوع بر می گردد.
یکی از مغازه داران شمیران طی تماسی به آیندگان گفت : «قوای نظامی هنگام عبور به شیشه مغازه هایی که عکس آیت الله خمینی بر آنها نصب شده بود تیراندازی کردند که بر اثر آن شیشه های چند مغازه خرد شد.
» (همان) 3ـ خبر دیگری هم در این مورد در روزنامه ها چاپ شد که گروهی از روسپی های ساکن در شهرنو امروز (11 /11 /57) و به دنبال دو روز آتش سوزی در آن منطقه ابتدا به منزل آیت الله طالقانی مراجعه و سپس به طرف دانشگاه تهران رفتند.
آنان می گفتند علت انحراف ما نظام فاسد حاکم بوده و روز یکشنبه هم خانه های ما را افرادی از همین نظام فاسدبه آتش کشیدند.
«ما همیشه آرزوی رهایی از منجلاب و کثافت را داشته ایم اما هیچ وقت امکانی فراهم نبوده است...
ما هیچ جا و اتکایی نداریم و تقاضا داریم که از حالا به بعد مردم طور دیگری ما را ببینند و امکان زندگی سالم را برای ما فراهم سازند.
» (آیندگان، ش 3278، ص 4)