گزارش
تاریخ سند: 29 آذر 1330
گزارش
متن سند:
مامور ویژه گزارش میدهد حافظی مخبر روزنامه ترقی میگفته بطوریکه از دانشجویان منتسب بحزب منحله توده شنیده است توده ایها دور از تشکیلات خود سازمانی بنام کمیته انتقام1 تشکیل داده اند که وظیفه کمیته مزبور اخذ انتقام از مسببین وقایع 23 تیر و 14 آذرماه میباشد گفته میشود این سازمان خود را وابسته بمحافل چپی معرفی نکرده و مرکز آنهم بین دانشجویان میباشد.سازمان حزب توده کمیته انتقام حزب توده ش 4 1 نسخه 30 /10
توضیحات سند:
1ـ پاره ای از ترورها به حزب توده منسوب می شود که انتساب همه آنها به همه رهبری محل مسامحه است.آنچه که مسلم است سرقتهای بانک ملی دماوند، بانک ملی مرکز و بانک بازرگانی و قتل حسام لنکرانی : محسن صالحی، داریوش غفاری، فاطری، پرویز نوائی به دست «سازمان اطلاعات» به رهبری دکتر مرتضی یزدی، از طرف هیئت اجرائیه هشت نفری و مسئول این سازمان، خسرو روزبه، انجام گرفته و در هیئت اجرائیه تائید شده است.
البته کسانی از هیئت اجرائیه مانند یزدی، بهرامی، جودت در نامه های خود، یا اظهارات شفاهی خود در جلسه کمیته مرکزی، یا در اعترافات خود این اقدامات را ناشی از ابتکار خود نمی خواندند و کیانوری و قاسمی و روزبه را الهام بخش این اقدامات قلمداد می کردند هر چه باشد، این افراد در تأیید این اقدامات متفق الکلمه بودند.
کژراهه، احسان طبری، ص 160 اساسا ماجرای ترور محمد مسعود در پرده ای از ابهام قرار دارد.
این ابهام از آن جهت است که آیا ترور محمد مسعود صرفا انتقام «کمیته ترور» حزب توده از محمد مسعود بود یا در رابطه پیچیده ای از رقابت های دربار، رزم آرا، انگلیس، آمریکا و شوروی قرار دارد.
این ماجرای پیچیده را «انور خامه ای» در جلد سوم خاطرات خود (از انشعاب تا کودتا) به اجمال بیان کرده است.
بعلاوه «انور خامه ای» نیز همانند فریدون کشاورز معتقد است کیانوری و در نتیجه حزب توده در جریان ترور محمد مسعود قرار داشته اند.
استناد مهم آنها به متن دفاعیات «خسرو روزبه» است که در دادگاه اظهار میدارد : «هر چه کرده ام با اطلاع و دستور مقامات بالاتر حزبی کرده ام.
» به این ترتیب با توجه به اینکه «کمیته مزبور» زیر نظر کیانوری کار می کرده، نمی توان ادعا کرد که کیانوری از این ترور بی اطلاع بوده و روزبه بنا به ابتکار شخصی، کمیته ترور را مأمور قتل محمد مسعود کرده است.
آن هم در هنگامی که روزبه با حزب قطع رابطه کرده بود.
نظر از درون به نقش حزب توده ایران، بابک امیرخسروی، ص 155