درباره : گزارش بازجوئی
درباره : گزارش بازجوئی
متن سند:
الف ـ مشخصات متهم : هدایت اللّه فرزند عبداللّه شهرت معلم متولد 1299 دارنده شناسنامه شماره 1319 صادره از اردبیل شغل کارگر کارخانجات پارس امریکا.متاهل با سواد تا حدود ششم ابتدائی.
مسلمان.
تبعه ایران.
محل سکونت تهران.
خیابان خانی آباد.
کوچه رهنما خانه شماره 9 شخصی.
ب ـ خلاصه سابقه اتهامی : برابر محتویات پرونده مشارالیه دارای سوابقی به شرح زیر می باشد.
1 ـ در سال 29 به اتهام عضویت در دسته و جمعیتی با مرام و رویه اشتراکی دستگیر و در دادگاه نظامی مرکز به یک سال زندان محکومیت یافته است.
2 ـ در سال 1330 به اتهام فوق الذکر به 9 ماه زندان محکوم و این بار به خاطر مکتوم نگهداشتن سابقه اتهامی قبلی خود از نظر مراجع انتظامی و مقامات قضائی خود را اکبر اراکی معرفی کرده است.
3 ـ در سال 33 به اتهام پخش اوراق مضره به سه ماه زندان محکوم گردیده است.
4 ـ در سال 33 به اتهام فعالیت به نفع حزب منحله توده به سه سال زندان محکوم شده است و در تاریخ 29 /12 /35 ضمن ابراز تنفر و انزجار نسبت به حزب منحله توده به قید تعهد و التزام آزاد شده است.
ج ـ موضوع اتهام : عضویت در دسته و جمعیتی با مرام و رویه اشتراکی.
د ـ گردش کار : برابر محتویات پرونده نامبرده بالا در گروههای وابسته به حزب منحله توده با شرکت و عضویت عناصری از جمله عبدالکریم غضنفری.
حسین خاکی و اصغر زهتاب فوادی که نفر اخیر دارای سابقه فعالیت به نفع حزب منحله توده می باشد عضویت و فعالیت داشته است که بهمین جهت دستگیر و ضمن کشف و جمع آوری کتب و مدارک مضره ای از محل مسکونی وی با صدور قرار تأمین مورخ 10 /7 /46 شعبه 3 بازپرسی دادستانی ارتش به اتهام عضویت در دسته و جمعیتی با رویه و مرام اشتراکی در زندان قزل قلعه بازداشت گردیده و چون متهم پس از رویت قرار صادره نسبت به آن معترض بوده لذا پرونده امر در دادگاه عادی شماره 2 اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح و پس از رسیدگیهای لازم سرانجام دادگاه مذکور اعتراض متهم را به قرار بازداشت وارد ندانسته و نظریه بازپرس شعبه 3 دادستانی ارتش را دائر بر بازداشت موقت مشارالیه تأیید نموده است.
ه ـ خلاصه اظهارات متهم در تحقیقات انجام شده: در تحقیقاتی که طی جلسات مختلف از متهم فوق الذکر بعمل آمد وی ضمن تشریح فعالیتهای گذشته خود به نفع حزب منحله توده توضیح داد از سال 35 به بعد که تنفر و انزجار خود را نسبت به حزب منحله توده اعلام نموده هیچگونه فعالیت حزبی ننموده و با بیان عضویت خود در سندیکای فلزکار مکانیک و شرکت تعاونی کارگران کارخانجات صنایع پارس امریکا توضیح داد که آشنائی و ارتباط وی با عبدالکریم غضنفری به مناسبتهای شغلی در محیط کارخانه بوده و از هشت سال قبل با اصغر زهتاب آشنا بوده و گاهگاهی در خیابان ملاقات عادی و غیرحزبی با وی داشته است مشارالیه ضمن انکار شرکت خود در جلسات حزبی یا اقدامات و فعالیتهای حزبی (بنفع حزب منحله توده) با عناصر مربوطه اضافه نمود از سه سال قبل به خاطر علاقمندی به یاد گرفتن زبان روسی و آشنائی بادبیات شوروی در کلاس زبان روسی انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی نام نویسی نموده و تا قبل از دستگیری عضو این انجمن بوده است.
در مورد کتب و مدارک کمونیستی مکشوفه از منزلش اظهار نموده که پاره ای نشریات را از انجمن ایران و شوروی مجانا دریافت می داشته و تعدادی از کتب مزبور را در سالهای گذشته صرفا به منظور مطالعه از کتابفروشیهای مختلف خریداری نموده است.
نظریه بازجو : با توجه به محتویات پرونده این که متهم پرونده ارتباطات و اقدامات و فعالیتهای خود را با مسئولین درجه 1 گروه حزبی روزبه منکر گردیده کذب محض است.
چون ضمن مراقبتهائی که از مشارالیه و عبدالکریم غضنفری به وسیله مأمورین ساواک بعمل آمده متهم پرونده در جلسات حزبی متشکله در منزل غضنفری شرکت نموده و نیز با اصغر زهتاب و حسین خاکی در محلهای خلوت ملاقات و ارتباط می گرفته است.
و برای فرار از مجازات و در اثر تعصبات حزبی از بیان حقایق خودداری می نماید.
فعالیت هدایت اللّه معلم به نفع حزب منحله توده محرز و مسلم است.
مشارالیه از مسئولین درجه 2 سابق حزب می باشد که تا به حال چندین مرتبه به اتهام فعالیتهای اشتراکی بازداشت گردیده.
متهم پرونده به اتفاق اصغر زهتاب فوادی و حسین خاکی گروه حزبی که تحت عنوان روزبه فعالیت داشته است رهبری می نموده اند.
متهم پرونده در پوشش فعالیت صنفی کارگری فعالیت مضره و حزبی در بین کارگران داشته است.
علیهذا برگ بازجوئیهای معموله از شخص نامبرده به انضمام صورت مجلس بازرسی منزل وی به پیوست تقدیم در صورت تصویب مقرر فرمایند پرونده جهت تعقیب قانونی به اداره دادستانی نیروهای مسلح شاهنشاهی احاله گردد.
بازجوئی از آقای هدایت اللّه معلم فرزند عبداللّه جلسه اول س ـ با تفهیم تبصره ذیل ماده 125 قانون کیفری مشخصات خود را بیان نمائید ج ـ هدایت اللّه عبداللّه معلم دارنده شناسنامه شماره 1319 متولد 1299 صادره از اردبیل شغل کارگر کارخانجات پارس و آمریکا دارای عیال و اولاد هستم محل سکونت تهران خیابان خانی آباد کوچه رهنما خانه شماره 9 خانه شخصی میزان تحصیلات فارسی در حدود 6 ابتدائی مذهب مسلمان تبعه ایران س ـ تعهد بنمائید هرچه از شما سئوال بنمائیم حقیقت مطلب را بیان نمائید.
ج ـ بله آنچه که مربوط به اطلاعم باشد خواهم گفت س ـ دارای پیشینه کیفری بوده اید و تا بحال زندانی شده اید؟ ج ـ تاکنون آنچه که یاد دارم تا سال 1335 سه بار دستگیر و زندانی شدم هر بار به اتهام ماده 5 حکومت نظامی بار اوّل در سال 29 تا 1330 یک سال بعد در سال قبل از آن در سال 1328 تا 1329 نه ماه و بعد از آن در سال 1332 تا سال 1335 سه سال هر بار در تهران و یا حومه تهران با اتهام ماده 5 حکومت نظامی و داشتن مرام اشتراکی.
معلم س ـ در کدامیک از احزاب و یا دستجات عضویت دارید ج ـ تا سال 1327 عضو حزب توده بودم و بعد از آن دیگر عضویت مطرح نبوده است بلکه به طور آزاد فعالیت خصوصی می کردم.
معلم س ـ بلکه به طور آزاد فعالیت خصوصی می کردم یعنی چه در این باره بیشتر توضیح دهید.
ج ـ برای صاحب شدن به زمین کشاورزی و کشت کار کردن بدون مالک عمده در کارخانه برای اضافه دستمزد و غیره برای تشکیل شدن آنها و گرفتن زمین از مالکین به وسیله قوای خودی و دولت و استفاده کردن تمام قوانینی که به نفع کارگران و دهقانان است البته آن وقت نتیجه نرسیده بود الحمداللّه حال نتیجه می دهد که هم مثبت می رسد ولی من پیر و فرطوت [فرتوت] شده ام س ـ از بازرسی بدنی که از شما بعمل آمد ـ یک جلد کتاب اصول علم اقتصاد به قلم نوشین و نیز یک کارت کلاسهای زبان روسی انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی بدست آمد و کشف گردید.
علیهذا بفرمائید کتاب اصول علم اقتصاد را از کجا تهیه کردید.
و از چه تاریخی است در انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی عضویت دارید.
و چه کسی شما را معرفی نمود.
ج ـ کتاب اصول علم اقتصاد را از کتابخانه کارخانه برای مطالعه گرفته ام و عضو انجمن نیز نیستم فقط عضو کلاسهای هستم که در آن درس می خوانم.
معلم س ـ سئوال از چه تاریخی عضویت انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی را دارید و چه کسی معرف شما بوده است در این باره مجددا توضیح دهید.
ج ـ از تاریخی که کارت کلاسها نشان می دهد عضو کلاسها شدم و کسی مرا معرفی نکرده بلکه خودم در آن اسم نویسی کردم توضیح آنکه از سال 1343 تا تاریخ 1346 عضو کلاسها می باشم س ـ آیا آشنائی قبلی به زبان روسی داشته اید در صورت منفی بودن بچه علت میان کلیه زبانهای بیگانه زبان روسی را برای آموختن انتخاب کردید ج ـ من قبل از آنکه کلاسهای زبان مراجعه کنم چون از نظر مالی ضعیف بودم راجع به شهریه آن زبان تحقیق کردم و این کلاسها را از همه زبانها بیگانه از نظر مالی مناسب دیدم س ـ بجز کلاسهای زبان روسی با کدامیک از قسمتهای دیگر انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی ارتباط دارید ج ـ با هیچ یک از قسمتها انجمن بجز روزهای جمعه که فیلمش برای اعضاء کلاسها نیز هست شرکت ندارم آنهم با کارت کلاسها و فیلم را در انجمن تماشا می کنم.
س ـ در مواقعی که برای مشاهده فیلم به انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی می روید غیر از مشاهده فیلم آیا نشریه ای نیز جهت مطالعه دریافت می دارید.
ج ـ هر وقت برای تماشای فیلم می رفتم اخبار تاس را نیز دریافت می کردم توضیح اخبار مجله ای است که مربوط به سفارت شوروی است و تاس اخبار [خبرگزاری ]تاس است معلم س ـ بغیر از عضویت در انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی و سندیکای فلزکاران در کدامیک از جمعیت یا احزاب عضویت دارید.
ج ـ من عضو کلاسهای زبان روسی هستم و غیر از سندیکای فلزکاران نیز در هیچ یک از جمعیتها عضویت ندارم س ـ از جیب شما کاغذی بدست آمده مبنی بر این که در تاریخ 7 /7 /46 با عنوان دوست عزیز بدون ذکر نام قرار ملاقات برای جمعه اول ماه آینده گذارده اید اعلام دارید این شخص کیست و منزل وی در کجا است و منظور از ملاقات چه بوده ج ـ نامه را من بعنوان دوستی که آقای مؤمنی بوده نوشتم و چون می خواستم از ایشان برای درسم استفاده کنم چون در منزل نبوده و درب منزل ایشان بسته بود خودم در پیش خود وقت آنرا گذاشته و رونوشتش از لای درب به خانه ایشان انداختم.
معلم س ـ آدرس محل سکونت آن دوستت آقای مؤمنی را ذکر نمائید.
ج ـ تهران خیابان نارمک کوچه 16 خانه شماره اش در خاطر ندارم ولی دست راست واقع است معلم س ـ همانطوری که شفاهی آدرس مؤمنی1 را گفتید کتبا هم آنطور بنویسید نه ناقص مجددا آدرس مربوط را بنویسید ج ـ تهران خیابان سی متری نارمک ایستگاه دفتر کوچه 16 داخل کوچه دست راست شماره پلاک را به خاطر ندارم حاضرم که آن خانه را نشان بدهم معلم س ـ از سوابق حزبی مؤمنی چه میدانید و از چه تاریخ با وی آشنا شده اید و ارتباط شما به چه نحو است مشروحا بیان نمائید.
ج ـ در زندان با ایشان آشنا شده بودم و از سوابق حزبی ایشان فقط از زندان بودنش خبر داشتم که پس از زندان دیگر هیچگونه اطلاعی از فعالیت ایشان ندارم.
معلم س ـ چه مدت در زندان با مؤمنی بودید در چه سالی بود کدام یک زودتر مرخص شدید پس از مرخص شدن از زندان کی و در چه تاریخی یکدیگر را ملاقات نمودید غرض از تماسهای بعدی شما چه بود همان طور که تذکر داده شد پاسخ سئوالات را کامل بگوئید؟ ج ـ آقای مؤمنی مدت کمی در زندان با من بود ولی خیلی زودتر از من آزاد شد تاریخ تماسم با آقای مؤمنی یادم نیست تقریبا دو ماه پیش تماس اخیرم به ایشان برای کمک گرفتن درسم بود ولی ایشان نیز نتوانستند آن طوری که باید مرا کمک کنند معلم س ـ محل کلاس شما تقریبا چه مدت است که عوض شده است؟ ج ـ در حدود بعد از عید 1346 محل کلاسها از جای سابق به محل جدید انتقال پیدا کرده معلم س ـ اسم کوچک مؤمنی چیست بیان کنید ج ـ اسم کوچک مؤمنی باقر است معلم س ـ جریان ارتباط و آشنائی خود را با اصغر زهتاب معروف به بهروش مشروحا از بدو آشنائی و ارتباط توضیح دهید ج ـ با ایشان تا تاریخ علنی بودن حزب توده آشنا بودم و پس از آن گاهی اتفاقا در خیابانها برخورد می کردیم و سلام ساده [ساده ای ]با هم داشتیم و پس از مدتی است ایشان دیگر نمی بینم س ـ از چه مدتی است که شما با اصغر زهتاب معروف به بهروش ملاقات نمودید ـ منظور آخرین ملاقات شما در چه تاریخی بود و در کجا بود و چه مسائلی بین شما و مشارالیه بحث و گفتگو و مذاکره گردید ج ـ در حدود سه سال قبل در خیابان امیریه ایشان را دیدم و چون قرض می خواست و من هم پول نداشتم سعی کردم که با ایشان برخورد نکنم تا از ایشان خجل باشم معلم س ـ تقریبا یک ربع ساعت قبل شفاهی از شما سئوال شد چه آشنائی با اصغر آقا دارید شما جواب دادید اصلاً چنین شخصی را نمی شناسم پس چطور در سئوال فوق ارتباط و آشنائی خودتان را ذکر نمودید علت انکار اولی شما چیست؟ ج ـ چون اوّل راجع به اصغر نامی سئوال شد و من چنین کسی بیاد نداشتم بعدا با فامیلی ایشان متذکر شد یادم آمد معلم س ـ در تماسهای اخیر اصغر معروف به بهروش چه مبلغ پول از شما گرفت ج ـ ایشان پولی از من نگرفته و من از بی پولی می خواستم با ایشان اصلاً ارتباطی نداشته باشم.
معلم س ـ اصغر زهتاب فوآدی (بهروش) برای چه منظوری از شما پول مطالبه می نمود که شما حاضر نبودید به قول خودتان با او روبرو شوید ج ـ ایشان بعنوان اینکه بیکار است و پول ندارد از من پول می خواست ولی من با داشتن 5 تا فرزند نمی توانستم به ایشان پولی بعنوان قرض بپردازم.
معلم س ـ آشنائی و ارتباط خودتان را با عبدالکریم غضنفری بیان کنید ج ـ آشنائی و ارتباط بنده با عبدالکریم غضنفری فقط در حدود کارخانه که با هم کار می کنم هست و در سندیکای فلزکار و میکانیک معلم
توضیحات سند:
1ـ باقر مؤمنی فرزند تقی متولد 1305 کرمانشاه است.تحصیلات وی در رشته حقوق و کارمند دادگستری بوده.
وی از اعضای قدیمی حزب توده و در سازمان ایالتی تهران، اصفهان، فارس و مرکزی حزب فعال بوده.
مدتی که در اصفهان فعالیت داشت مسئولیت یک حوزه از افسران وظیفه را برعهده داشته است.
وی مدتی زندگی مخفی داشته تا اینکه دستگیر و به 18 ماه حبس محکوم می گردد، پس از آزادی از کار تشکیلاتی کناره گرفته و در مؤسسه تحقیقات و برنامه ریزی علمی و آموزشی مشغول به کار بوده است.
وی هم اکنون به کار تحقیق و نویسندگی مشغول است.
کتاب های ذیل نوشته ایشان است : 1 ـ پرونده پنجاه و سه نفر که با همکاری چند تن نوشته است.
2 ـ انفجار سبز کمونیست در جهان و ایران 3 ـ از موج تا طوفان