تاریخ سند: 23 مهر 1347
موضوع: پیشنمازی1
متن سند:
از: ...
به: 315 شماره: 1479 /315
نامبرده از اهالی سردرود واقع در حوالی تبریز است.
پیشنمازی با جعفر کاویان دوستی نزدیک داشته و پس از برقراری حکومت متجاسرین رئیس دژبان شهر تبریز بوده و به قراری که جسته و گریخته از گفتههای او و دیگران شنیده شده با بیگانگان ارتباط مخفی داشته و تعدادی از ترورها و آدم کشیها با دست او انجام گرفته و روزی خود گفته بود که به دستور مقامات بالا شخصی را (نام نبرده) دعوت کرده و در حالیکه با او به گردش و صحبت مشغول بوده به ضرب گلوله از پا درآورده است.
پیشنمازی پس از مهاجرت چهار سال در دانشکده حزبی تحصیل کرده و پس از مدتی به کار حزبی در فرقه پرداخته و سپس مدیر یکی از دبیرستانهای شهر باکو شده است.
قبل از جریان فرقه پیشنمازی در قتل حاجی احتشام معروف نیز دست داشته است.
2 همسر پیشنمازی که ایرانی بوده فوت کرده و یک پسر به نام زینال و دختری به نام فاطمه از او باقی مانده، ولی پیشنمازی پس از فوت همسرش زنی از اهالی آذربایجان شوروی گرفته است.
پیشنمازی عضو کمیته مرکزی فرقه دموکرات و عضو کمیته مرکزی حزب توده نیز هست.
پیشنمازی از یاران کاویان و پادگان مخالف غلام یحیی است و چون از اهالی آذربایجان ایران است کمتر با مهاجرین قفقازی سر سازش داشته و در اختلافات کمیته مرکزی حزب توده نیز با ایرج اسکندری که مخالف غلام یحیی بوده همکاریهایی داشته است.
ولی پس از شکست اسکندری و تبعیت او از رادمنش پیشنمازی نیز طریق سکوت در پیش گرفت و از شدت مخالفت خود با غلام یحیی کاست.
اصل در پرونده پیشنمازی به کلاسه 92505 پرونده ایرج اسکندری ضمیمه و بایگانی شود.
24 /7
توضیحات سند:
1 .
اسماعیل پیشنمازی از اعضای قدیمی حزب توده و از پایه گذاران فرقه دموکرات آذربایجان بود.
در پلنوم هفتم (1339) حزب توده به همراه چند تن از فرقوی ها [اعضای فرقه دموکرات آذربایجان]به کمیته مرکزی حزب اضافه شد.
از میان فرقه ای های عضو کمیته مرکزی، آذراوغلی و پیشنمازی به باند اسکندری پیوستند و مابقی در باند غلام یحیی دانشیان ماندند.
پیشنمازی از مخالفین جدی غلام یحیی بود و همچنین در پلنوم یازدهم با اخراج سغایی، فروتن و قاسمی (به همراه باند اسکندری) مخالف بود که سپس رأی خود را علی رغم میل باطنی پس گرفت.
2 .
احسان طبری در معرفی اردشیر آوانسیان می نویسد: چیزی که گذشته اردشیر را لکه دار می کرد به فعالیت او در آذربایجان قبل از فرقه متهم بودن او به قتل حاج احتشام یکی از فئودالهای آذربایجان بود خود او می گوید: که قصد او از بردن عده ای از توده ایها به خانه حاج احتشام تنها ترساندن او بود زیرا به دهقانان زیاد آزار میرساند ولی در جنجال بزرگی که بدین سبب برپا شد یک عضو یهودی حزب که از اسرائیل و سپس ترکیه در جوانی به ایران آمده بود (به نام زوولون ولی معروف به حسین نوری) با طپانچه خود به حاج احتشام شلیک کرد و او را کشت.
مخالفان حزبی او از این مطلب بارها استفاده کردند و اردشیر را به قاتل بودن منسوب داشتند حسین نوری در جریانات آذربایجان به هلاکت رسید.
(کژ راهه ص 210).
منبع:
کتاب
چپ در ایران - حزب توده در آلمان شرقی به روایت اسناد ساواک صفحه 210