موضوع : فعالیت انجمن فارغ التحصیلان امریکا
تاریخ سند: 1 مرداد 1345
موضوع : فعالیت انجمن فارغ التحصیلان امریکا
متن سند:
شماره : 755 /303 در تعقیب گزارش قبلی در مورد فعالیتهای دکتر منصور اختیار جهت متشکل نمودن فارغ التحصیلان امریکائی در انجمن مذکور و فروش سهام صنایع سنگین امریکا به اعضاء انجمن و افراد ایرانی و تجار بعرض میرسد.دکتر منصور اختیار1 باتفاق دکتر ابوالفضل عدلی (استاد دانشکده های بازرگانی ـ حسابداری انستیتو علوم بانکی و بازرس دولت در شرکت معاملات خارجی که سابقا در برلن شرقی دانشیار دانشگاه بوده و در آنجا نیز تحصیلاتی نموده است) دکتر حجازی و دکتر ستاری فعالیت دامنه داری را برای ایجاد گروههای مختلف در انجمن مذکور و همچنین فروش سهام صنایع سنگین امریکا شروع نموده اند و مقدار زیادی اوراق و دفترچه های راهنما مربوط بنحوه سرمایه گذاری درکارخانجات امریکا خرید سهام و سندی که بسهام خریداری شده تعلق میگیرد در دفتر کار دکتر اختیار وجود دارد که تعدادی از آنها جهت اطلاع بضمیمه تقدیم میگردد.
در این دفاتر راهنما بطرز بسیار جالب و قانع کننده ای هر خواننده یا ایرانی را میتوان باخذ سود کافی از خرید سهام صنایع سنگین امریکا امیدوار نموده و در این اوراق با ذکر دلایل و مدارک و آمار رسمی میزان سود پرداختی طوری توضیح داده شده است که هر فرد ایرانی حتی یک نفر کارگر را با حقوق ناچیز علاقمند بخرید سهام کارخانه های بزرگ امریکا مینماید و بطوریکه اطلاع حاصل شده و دکتر اختیار نیز اظهار داشته در مدت قلیلی توانسته اند بالغ [مبالغ ]زیاد از سهام کارخانجات و صنایع امریکا را به افراد ایرانی و دوستان خود بفروشند و پول آنرا از این دوستان خود در بانکها و دلالان ارزی خارج کنند.
لیست اسامی 129 نفر از اعضای گروه تحقیقاتی مهندسی و علوم وابسته بانجمن و 126 نفر از اعضای گروه تحقیقاتی اقتصاد و اجتماعی و 100 نفر اعضای گروه تحقیقاتی کشاورزی وابسته بانجمن فارغ التحصیلان امریکائی که عموما قبل از عضویت نسبت بوضع آنها از طرف شورایعالی انجمن بررسی و بعضویت پذیرفته شده اند بدست آمده که عینا با آدرس محل سکونت و شماره تلفن بضمیمه تقدیم میگردد.
ضمنا اعضای شورایعالی انجمن فارغ التحصیلان امریکا بشرح زیر بعرض میرسد.
1 ـ مهندس عبدالرضا انصاری 2 ـ دکتر حسن زاهدی 3 ـ دکتر منصور اختیار 4 ـ جمشید آموزگار 5 ـ مهندس حمید قدیمی 6 ـ دکتر محمدحسن توران 7 ـ مهندس ناصر گلسرخی 8 ـ دکتر نصراله قاسمی 9 ـ دکتر هوشنگ آرام 10 ـ دکتر امیر بیرجندی 11 ـ دکتر محمدسام 12 ـ دکتر امیر نخعی 13 ـ دکتر فریدون معتمد وزیری 14 ـ دکتر محمدعلی رشتی 15 ـ خانم دکتر دره 16 ـ دکتر کامبیز محمودی 17 ـ دکتر تقی مرتضوی 18 ـ دکتر منوچهر نیکپور 19 ـ دکتر حسین فاخر 20 ـ دکتر جمشیداشرفی 21 ـ مهندس ابوالحسن غفاری 22 ـ خانم دکتر نخستین 23 ـ دکتر مصطفی مزینی 24 ـ دکتر مزینی 25 ـ مهندس ناصر 26 ـ دکتر پرویز زمانی 27 ـ دکترکریم یاسا 28 ـ آقای اکبرزاده ضمنا دفتر لیست اسامی کلیه اعضاء این انجمن مربوط به گروههای مختلف را که در دفتر کار دکتر منصور اختیار بوده بدست آمده است که بعدا اعلام خواهد شد.
یک قطعه عکس ضمیمه که آقای نخست وزیر را باتفاق یکنفر بانو و نفر دیگر که در یکی از هتل های تهران نشان میدهد از دفتر کار دکتر اختیار بدست آمده است ذیلا نیز اطلاعات مختلفی بدست آمده بعرض میرسد.
1ـ دکتر منصور اختیار با همکاری عوامل خود در بانک مرکزی مقادیر زیادی ارز بطور غیر مجاز از کشور خارج می کنند.
2ـ قرار است در بانک مرکزی دفتری از طرف ساواک بنام اطلاعات و حفاظت تاسیس گردد که از نظر فعالیتهای بانک وجود این دفتر فوق العاده اهمیت دارد و چند نفر از دوستان دکتر اختیار خود را نامزد عضویت در این دفتر نموده اند.
3ـ دکتر ابوالفضل عدلی روز 20 /4 /45 بهمکار و چند نفر از دوستان خود اظهار داشته وضع بد ایران مخصوصا ساواک در خارج کشور نیز مزاحم ایرانیها شده و چندی قبل مشارالیه مطالبی در خارج کشور در مورد ایران و حقایق امور سیاسی کشور صحبت کرده است وسازمان عین همان گفتار را جلوی وی قرار داده است.
4ـ یک قطعه عکس دکتر مصدق2 که در مدخل دادگاه یا زندان گرفته شده است در دفتر دکتر ابوالفضل عدلی بدست آمده و مشارالیه در مورد این عکس اظهار داشته بعضی از دانشجویان دانشگاه از این عکسها در اختیار دارند و عکس مذکور را یکی از دانشجویان دانشکده بازرگانی بوی داده است.
5 ـ دکتر اختیار یکماه قبل باتفاق دکتر عدلی بجزیره خارک مسافرت می نماید و عکسهایی از آن مناطق تهیه میکند که چند نمونه آن جهت اطلاع بضمیمه تقدیم میگردد و روز 25 /4 /45 در موقع کوهنوردی در مناطق شمال تهران در حضور چند نفر همراهان خود اظهار داشته در این مملکت بدبختی و بیچارگی بمعنای واقعی را باید در جزایر جنوب دید زیرا همه چیز فدای یکنفر گردیده است نامبرده افزوده دستگاههای امنیتی کشور هیچگاه از امثال او (منظور وی اساتید دانشگاه است) جرئت اینکه سوالاتی بنمایند ندارند.
م (رونوشت برابر اصل است)
توضیحات سند:
1ـ منصور اختیار متولد سال 1302 ش در تهران است.لیسانس رشته زبان و ادبیات انگلیسی را از دانشگاه تهران در 1326ش گرفت.
سپس دکترای همان رشته را از دانشگاه «ایندیانا» در بلومینکن آمریکا (1339ش) دریافت کرد و پس از مراجعت به ایران در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در رشته تحصیلی خود به تدریس پرداخت.
منابع: بیهقی، علی اکبر، راهنمای اعضای هیات علمی دانشگاهها و...
(سال تحصیلی 57 ـ 1356 ش)، ج2، تهران، انتشارات دبیرخانه شورای عالی پژوهشهای علمی کشور.
2ـ دکتر محمد مصدق در روز 29 اردیبهشت 1261 هجری شمسی در تهران به دنیا آمد.
پدرش میرزا هدایت آشتیانی وزیر دفتر استیفاء در دوران ناصری و از رجال تجدد طلب و پیروان میرزا تقی خان امیرکبیر و مادرش ملک تاج خانم نجم السلطنه، بنیان گذار بیمارستان نجمیه تهران و از نواده عباس میرزا ولیعهد بهادر قاجار بود.
مصدق پس از تحصیلات مقدماتی بدنبال پدرش به منظور تحصیل علوم جدید وارد مدرسه علوم سیاسی شد که تازه در تهران تأسیس شده بود.
وی در دوره اول مجلس به نمایندگی از سوی مردم اصفهان انتخاب شد، اما به لحاظ آنکه کمتر از سی سال داشت از قبول آن خودداری کرد.
پس از شکست آزادی خواهان در صدر مشروطیت، برای تکمیل تحصیلات به سوئیس رفت و دکترای حقوق خود را دریافت داشت.
در سال 1296 به معاونت مالیه و در کابینه مشیرالدوله به سمت وزیر دادگستری و بعدا به سمت والی فارس منصوب گردید و تا سوم اسفند 1299 (کودتای سید ضیاء) در این شغل باقی ماند.
در کابینه سردار سپه از قبول شغل خودداری کرد و از سوی مردم تهران به نمایندگی دوره پنجم مجلس انتخاب شد.
پس از سقوط رضاخان از سلطنت در دوره چهاردهم به نمایندگی انتخاب شد.
در 22 مهر 1328 درمخالفت با دخالت در انتخابات، جبهه ملی را با کمک برخی دیگر از ملیون و سیاسیون همچون دکتر علی شایگان، عباس خلیلی و دکتر مظفر بقایی و ...
تشکیل داد.
در 24 اسفند 1329 قانون ملی شدن نفت را از مجلس گذرانید.
در جریان مخالفت و شکایت انگلیس از قانون ملی شدن نفت در سال 1330 و 1331 در جلسه شورای امنیت و دادگاه لاهه حضور یافت .
موفقیت مصدق در جریان نهضت ملی شدن نفت مرهون حمایت ها و پشتیبانی هایی بود که از طرف روحانیون و نیروهای مذهبی که در رأس آنها آیت الله سیدابوالقاسم کاشانی قرار داشت، بود.
بدنبال بروز اختلاف وچند دستگی در جبهه سیاسیون (دکتر مصدق و آیت الله کاشانی حکومت شاه با همکاری سیا، نقشه هایی را برای سرنگونی حکومت مصدق طرح ریزی کردند.
و نهایتا در 28 مرداد 1332 دولت مصدق سقوط و در یک دادگاه نظامی، محاکمه و به 3 سال زندان محکوم شد.
در سال 1335 از زندان آزاد شد و در احمد آباد تحت نظر بود و در سال 1345 به علت بیماری درگذشت.