موضوع: سخنرانی مطهری
تاریخ سند: 23 آبان 1353
موضوع: سخنرانی مطهری
متن سند:
از: 7/ ﻫ تاریخ:23 /8 /1353به: 323 شماره: 17866/ ﻫ 2
موضوع: سخنرانی مطهری
عطف 17862/ ﻫ 2ـ 23 /8 /53
روزهای20 و 21 /8 /53 از ساعت 0700 بعدازظهر آقای دکتر مرتضی مطهری1 در تالار شمس دانشکده ادبیات و علوم درباره فلسفه و تاریخ قرآن سخنرانی داشته. عده شرکت کننده در جلسه، حدود سه برابر ظرفیت سالن بوده و علاوه بر دانشجویان، عده‌ای غیردانشجو نیز شرکت نموده بودند. در سخنرانی آقای مطهری، کنایه سیاسی وجود نداشت و در هر دو شب، دانشجوئی بنام بلادی قبل از شروع سخنرانی آیاتی از قرآن را خواند و تفسیر نمود و در شب دوم، آقای فرتوک‌زاده2 دانشجوی پزشکی ضمن تشکر از آقای مطهری اظهار داشت ما چند مرتبه به آقای دکتر فرهنگ مهر مراجعه کردیم تا ترتیب تشکیل این سخنرانی داده شد3 و این نیاز ما است که اساتید و محققین در این مرکز دانشگاهی گرد آیند و سخنرانی کنند. نامبرده افزود این نیاز ما تبدیل به عطش شده و دلیلش هم وجود این همه شرکت‌کننده است. ما متن این سخنرانی را به صورت پلی کپی در آورده و در اختیار شرکت کنندگان قرار خواهیم داد.4
نظریه یکشنبه . 1. خبر صحت دارد. 2. سوابق و مشخصات فرتوک‌زاده و بلادی در 323 مضبوط و اعمال و رفتارشان تحت مراقبت قرار دارد.
نظر جمعه . در مأموریت است.
نظریه 7/ ﻫ . نظر یکشنبه مورد تائید است.
توضیحات سند:
1. استاد شهید آیت‌الله مرتضی مطهری، فرزند حاج شیخ محمد حسین در سال 1298 ﻫ ش در فریمان چشم به جهان گشود. مقدمات علوم اسلامی را در شهر مشهد گذراند و در سال 1316 برای ادامه تحصیل به قم رفت و مراتب عالی علوم حوزوی را نزد اساتیدی چون حضرت امام خمینی (ره)، آیت‌الله العظمی بروجردی و علامه محمد حسین طباطبایی طی کرد. استاد مطهری با ورود به دانشگاه نقش عمده‌ای در نزدیک کردن اندیشه‌های حوزه و دانشگاه ایفا کرد. ایشان 22 سال استاد دانشکده الهیات دانشگاه تهران بود. آیت‌الله مطهری یکی از نظریه‌پردازان اصلی انقلاب اسلامی است. ایشان در تشکیل هیئت‌های موتلفه دارای نقشی فعال بود و در هیئتی که گردانندگان آن شهید امانی و شهید لاجوردی بوده‌اند با طرح بحث انسان و سرنوشت و روشنگری مسائل اجتماعی نقش مؤثری داشت. این هیئت یکی از پایه‌های اساسی تشکیل هیأت مؤتلفه در سال 42 بود. رژیم پهلوی ایشان را در سال 1356 ممنوع المنبر کرد. با پیروزی انقلاب اسلامی آیت‌الله مطهری یکی از اعضای اصلی شورای انقلاب شد. آثار فراوان ایشان جزو منابع پر طرفدار در شناخت اسلام و مبانی آن است. آیت‌الله مطهری در اردیبهشت ماه سال 1358 به وسیله گروهک «فرقان» ترور شد و به شهادت رسید.ر . ک: یاران امام به روایت اسناد ساواک، استاد شهید مرتضی مطهری، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1382.
2. محمدرضا فرتوک‌زاده، در معرفی خود نوشته است: «استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران و فوق تخصص چشم پزشکی هستم. از سوابق تحصیلی خود می‌توانم به اخذ مدرک پزشکی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، تخصص چشم و فوق تخصص پیوند قرنیه از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اشاره کنم. علاوه بر این دوره‌های تکمیلی را نیز در زمینه‌های جراحی پلاستیک پلک به مدت شش ماه در بیمارستان مورفیلد لندن، و اصلاح عیوب انکساری به مدت سه ماه در بیمارستان سن جرج لندن گذرانده‌ام. لازم به ذکر می‌باشد که در حال حاضر با سه بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی نگاه، خاتم الانبیا و ساسان همکاری می‌کنم، همچنین روزهایی را در مطب شخصی حضور داشته و مراجعین را ویزیت می‌کنم.»
3. در رابطه با برگزاری این سخنرانی، هم آیت‌الله شهید مطهری در تهران مورد تذکر قرار گرفت و هم درباره علت موافقت با سخنرانی ایشان، به ساواک شیراز نوشته شد: «اگر ساواک با هر پیشنهاد دانشگاه مخالفت کند عنوان خواهند نمود که قادر به اجرای اوامر در مورد گفت و شنود و ارشاد نمی‌باشد.» دانشگاه پهلوی به روایت اسناد . ص 290 و 291.
4. در گزارش دیگری که پیرامون سخنرانی شهید مطهری در این موقع تهیه شده، آمده است: «دیروز ساعت 7 بعدازظهر در تالار شمس سخنرانی استاد مطهری بود. موضوع این سخنرانی درباره تاریخ از نظر قرآن بود. هیچگونه موضوع مخالفی عنوان نشد ولی چند جمله از سخنان ایشان به این شرح بود. 1. چرا دانشگاههای ما آزادی عمل ندارند و نباید داشته باشند تا دانشجویان بتوانند قرآن را تجزیه و تحلیل کنند. 2. اگر کسی عقیده‌ای داشت و نتوانست عقیده‌اش را در محیطی که زندگی می‌کند ابراز کند بهتر است مهاجرت کند. البته دومی در جواب سئوال یکی از بچه‌ها داده شده؛ دنباله سخنرانی امشب است.» دانشگاه پهلوی به روایت اسناد . ص 292.