صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 5 آبان 1341


متن سند:

از : آلمان شماره : 785/ ک 5 / 7 /21 (ف ـ ب) ــ 334 /315 به طوری که از اخبار رادیو پیک ایران استنباط می شود توده ایها وسائلی در ایران دارند که اخبار را فوری دریافت می نمایند.
کما اینکه روزی که آقای علم1 نخست وزیر در مهاباد بودند همان روز جریان مسافرت و بیانات را رادیو پیک ایران به زبان کردی پخش کرد.
توضیح نمایندگی ـ چون این نمایندگی هم در جریان وقایع روزانه ایران نیست نمی تواند قضاوت نماید اخباری را که رادیو پیک ایران پخش می کند و ادعا می نماید خبر روز است، صحیح هست یا خیر.
ولی در مرکز که به این رادیو گوش می دهند بخوبی می توانند اخبار آن را با موضوع روز تطبیق و در صورت صحت تحقیق نمایند چه منبعی این اخبار را در اختیار رادیوی مذکور می گذارد.
و بعید نیست که در ایران دستگاه بی سیمی داشته باشند که بلافاصله اخبار را به آن رادیو مخابره نمایند.
در پرونده فعالیت حزب توده در خارج از کشور (اروپا) بایگانی شود.

توضیحات سند:

1ـ اسداللّه علم فرزند محمد ابراهیم خان شوکت الملک در سال 1298 در بیرجند متولد شد.
از تحصیلات او اطلاع درستی در دست نیست.
احتمالاً تحصیلات او بیش از دیپلم کشاورزی ادامه نیافت.
علم در سال 1318 به توصیه پدرش با دومین دختر ابراهیم خان قوام الملک شیرازی ازدواج نمود و بدینسان ارتباطات عمیق اشرافیت اطلاعاتی ایران با پیوندهای خویشاوندی تحکیم یافت.
امیراسدالله علم با مرگ پدر وارث خان نشین قاین شد تا آخرین فصل پیوندهای شوم این دودمان را با استعمار بیگانه (انگللیسی) ورق بزند.
سالهای 1320ـ1313 در تعیین سرنوشت بعدی علم جوان نقش قطعی داشت.
و در همین دوران بود که او در مکتب جاسوسی و توطئه گری آزمون خود را با موفقیت طی کرد و تجربه ها اندوخت.
در این سالها علم در ارتباط فعال با سرویس اطلاعاتی بریتانیا نقش حساسی در عملیات جاسوسی، به ویژه در تهران و شرق و جنوب ایران ایفا نمود و در رأس شبکه عوامل اینتلیجنت سرویس قرار گرفت.
در سال 1324 فرماندار کلی بلوچستان شد و در کابینه دوم محمدساعد (آبان 1327 ـ فروردین 1329) وزیر کشاورزی بود.
در کابینه حاج علی رزم آرا به وزارت کار رسید.
در سالهای 1329ـ1332 علم از نزدیکترین یاران محمدرضا پهلوی بود.
و در ماجرای 25ـ28 مرداد 1332 نقش فعال ایفاء نمود.
نقش علم که رایزنی و هدایت شاپور ریپورتر بود به عنوان رابط شاه و او دوام یافت.
علم در سالهای 1ـ1342 به صدارت رسید و پس از چندی در سال 1343 به ریاست دانشگاه شیراز انتخاب شد و در سال 1344 و تا آخر عمر به عنوان وزیر دربار شاهنشاهی مشغول کار بودا.
وی یکی از قدرتمندترین رجال به اصطلاح رژیم پهلوی بود.
علم مرد قدرتمند دربار پهلوی قریب 5 ماه پس از مرگ رقیب دیرین خود منوچهر اقبال در 25 فروردین 1357 در سن 58 سالگی به بیماری سرطان درگذشت.
(ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، جلد دوم).

منبع:

کتاب چپ در ایران - حزب توده در خارج از کشور به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 27

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.