خزانه‌داری کتابخانه پهلوی
تاریخ سند: 20 اسفند 1356
خزانه‌داری کتابخانه پهلوی
متن سند:
شماره:1 ـ70 تاریخ:20 /12/[1356]خزانه‌داری کتابخانه پهلوی
"انجمن مطالعات میترائی "که با توجیهات عالیه علیاحضرت شهبانوی ایران در منچستر انگلستان تشکیل شده است، و در آغاز کار از طرف کتابخانه پهلوی مبلغ 750 پوند انگلیس به عنوان کمک بدان اهداء گردید، درخواست کرده است که برای هزینه‌های مشابه در سال جاری مبلغ 250 پوند انگلیس مجدداً بدان کمک گردد.
چون این انجمن وابسته به دانشگاه منچستر و متکی به عنایات عالیه علیاحضرت شهبانوی ایران است، و مبلغ درخواستی نیز مبلغ کمی است، مقرر دارید این مبلغ از طرف کتابخانه برای انجمن مذکور حواله شود.1
توضیحات و آدرس لازم را آقای سهراب نادرشاهی خواهند داد.
مدیر عامل کتابخانه پهلوی
شجاءالدین الشفا 2
1375 /530 ـ 27 /12 /36
توضیحات سند:
1. فرح پهلوی به منظور جلب توجه خارجی‌ها مبالغ هنگفتی را تحت عناوین خاص به کتابخانه‌ها، موسسات و بنیادهای خیریه خارجی اهدا می‌کرد، درحالی که در کشور کوچک‌ترین حمایتی از سازمان‌های مشابه صورت نمی‌گرفت و کتابخانه‌های عمومی در سطح کشور بسیار اندک و محدود بودند.2. شجاءالدین شفا، فرزند علیرضا شفاءالدوله در سال 1297 ه ش در قم به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایى را در قم و متوسطه را در تهران (مدرسه علمیه) به پایان رسانید. وى تحصیلات عالى را در دانشگاه تهران، سوربن فرانسه و سن ژوزف بیروت گذراند و به اخذ لیسانس ادبیات از دانشگاه سوربن، دکتراى افتخارى در رشته‌ی ادبیات از دانشگاه رم و دکتراى افتخارى در رشته‌ی علوم انسانى از دانشگاه مسکو نایل شد. شفا با کار ساده‌اى در اداره کل تبلیغات و رادیو (مترجمى) خدمات دولتى خود را آغاز کرد و به دلیل داشتن روحیه‌ی بلندپروازى و ارتباطات به اصطلاح علمى و سخنورى و حرافى، به سرعت مراتب ترقى را طى کرد. مشارالیه سمت‌هایى از جمله: ریاست اداره کل تبلیغات و انتشارات، مشاور مطبوعاتى و فرهنگى دولت، مشاور عالى وزارت کار، رایزن فرهنگى و مطبوعاتى دربار شاهنشاهى، مدیرعامل کتابخانه‌ی پهلوى و ... را عهده‌دار بود. ساواک در سند بیوگرافى او آورده است: «فردى عیاش و خوشگذران، بى‌قیدوبند و زن‌باره است به طورى که به وسیله زن مى‌شود همه نوع اسرار از او درآورد. زن اولش «بنان خانم قانع» خواهر سرتیپ جهانگیر ارفع عضو تبلیغات بود که شفا پس از ... مجبور شد او را بگیرد.» در گزارش دیگرى ساواک چنین آورده است: «وابسته مطبوعاتى ایران در پاریس (پرویز عدل) در نامه‌اى (احتمالاً در سال 1340) به وزیر دربار مطالبى در خصوص سوءاستفاده شفا اظهار داشته از جمله به چند فقره شکایت، کلاهبردارى و صدور چک بى‌محل، ارتباط وى با سفیر کبیر مصر و سوءاستفاده‌هایى در خارج از کشور اشاره کرده و خواستار رسیدگى به وضع وى شده است.» در گزارش دیگرى از ساواک آمده است: «در سال 1338 چون میزبانى و راهنمایى مخبرین در مراسم ازدواج شاه و فرح به عهده او بود، وى مبلغ بیست هزار لیره از مخبر روزنامه معروف «پارى ماچ» رشوه مى‌گیرد تا به او اجازه تهیه عکسهاى مناسبى از مراسم فوق‌الذکر را بدهد.» یکى از وابستگان دربار در سال1340 اظهار نمود که قرار بوده شفا به علت سوءاستفاده مالى و ولخرجی‌هایش در تهیه مقدمات جشن‌هاى 2500 ساله و سوء رفتار و اخلاق در مسافرت‌هاى خارج از کشور، از سمت خود عزل شود. وى به خاطر عنایت شاه و وفادارى و چاپلوسى و تملق‌گویى‌هایش به اخذ نشان تاج‌گذارى مفتخر شد. شفا بعد از پیروزى انقلاب اسلامى در اروپا علیه جمهورى اسلامى دست به اقدامات سوء تبلیغى زد. از جمله کارهاى وى مى‌توان به کتابى تحت عنوان «جنایت و مکافات» که در خارج از کشور چاپ شده اشاره کرد. اصولاً شفا فردى ضددین (ضد اسلام) بود و شدیدا مقهور اندیشه‌ی غرب و به ویژه اباحه‌گرى (لیبرالیسم) بود. وی در سال 1389 در خارج از کشور درگذشت.
(اسناد ساواک - پرونده انفرادى)