تاریخ سند: 7 تیر 1350
موضوع: جشنهای ۲۵۰۰ ساله
متن سند:
به: ۳۱۲ تاریخ: 7 /4 /50
از: ۷/ﻫ شماره: 19814 ﻫ
موضوع: جشنهای ۲۵۰۰ ساله
بحثی بین آقایان نکوئی بازپرس، محمد نجفی آموزگار، اسداله ترابی دبیر درباره جشنهای ۲۵۰۰ ساله پیش آمد. نکوئی اظهار داشت تنها برای تهیه ۵۲ خیمه ۵۲ میلیون تومان دادهاند. ترابی گفت خیر ۳۰۰ میلیون تومان خریدهاند و اضافه کرد پدر یکی از شاگردانم که خلبان است تعریف میکرد نامبرده سپس گفت با این پول میتوانستند چندین کارخانه بخرند الان شرکتی که آسفالت جاده شیراز تختجمشید را به عهده دارد ملاوی نام دارد و مالک آن آقای دکتر اقبال* میباشد این شرکت از هر متر مربعی که آسفالت میکند یک هزار تومان میگیرد چند روز پیش با آقای کاظمی دادستان اداره آموزش و پرورش حساب کردهایم که ۶۰ میلیون تومان پول میگیرد البته یکی از دوستانم حساب کرده فقط ۱۰ میلیون تومان خرج دارد بقیه به جیب دکتر اقبال میرود وی گفت به نظر بنده از همان کورش بزرگ گرفته تا امروز همه مروج فساد بودهاند بعد آقای نکوئینژاد اظهارداشت چند روز قبل به خاطر تصادفی که در تختجمشید شده بود به آنجا رفتم ضمن سری هم به خیمهها زدم واقعاً تماشائی است ولی مأمورین سازمان امنیت نمیگذارند کسی جلو برود و حدود ۳۰۰۰ شماره تلفنهائی که باید به مردم بدهند میخواهند ببرند تختجمشید و به ماها که تلفن لازم داریم نمیدهند. چند روز پیش به رئیس تلفنی گفته شد اگر رئیس سازمان امنیت بگوید به پیشخدمت اداره سازمان امنیت تلفن بدهید فوری اطاعت میکنید و میگفت چند نفری هم که در کوی فرح تلفن دارند جزء سازمان امنیت هستند آقای ترابی گفت میگویند ساختن تختجمشید کار ایرانیها نیست و رومیان آن را ساختهاند آقای نکوئینژاد گفت هر که ساخته کاری نداریم ولی به بینید چند نفر از بین رفتهاند و چقدر به مردم فشار آمده تا این کاخ ساخته شده است بعد در خصوص الهیار صالح1 و جهانشاه صالح تعریف کرد و گفت موقعی که دانشجو بودم در مجلسی هر دو وارد شدند البته الهیار صالح خوش برخورد و خوب بود ولی جهانشاه حتى حاضر نبود جواب سلام رابدهد بعد در خصوص اعضاء جبهه ملی صحبت شد آقای ترابی گفت دکتر شایگان و سایرین آزاد هستند ولی در خط میباشند. نظریه یکشنبه اظهارات شنبه مورد تائید است. خاور
نظریه چهارشنبه. نظریه یکشنبه مورد تائید است.
نظریه ۷/ﻫ - نظری ندارد
دایره بررسی
خ درخواست اطلاعات کتبی بهرهبرداری و مراتب به بخش ۳۵۴ اعلام گردد
توضیحات سند:
* منوجهر اقبال در ۲۰ مهر ۱۲۸۸ در مشهد به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی خود را در مشهد و تحصیلات متوسطه را در مدارس ثروت و دارالفنون تهران به پایان برد و در دارالفنون با دکتر رضا رادمنش، دکتر فریدون کشاورز و دکتر محمد شاهکار همکلاسی بود. او در سال ۱۳۰۵ با هزینه شخصی عازم اروپا شد و در سال ۱۳۱۲ به عنوان متخصص امراض عفونی از دانشکده پزشکی پاریس فارغالتحصیل گردید. وی در همین سال با یک دختر فرانسوی ازدواج کرد. ورود منوچهر اقبال به صحنه سیاست با شهریور ۱۳۲۰ و سقوط دیکتاتوری رضاخان مقارن است. وی سمتهایی منجمله، معاون وزارت بهداری، کفیل وزارت بهداری، وزیر بهداری، پست و تلگراف، فرهنگ، راه، کشور، سناتور مجلس سنا. استاندار آذربایجان، ریاست دانشگاه تهران و دانشکده پزشکی، نخستوزیر و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و... را عهدهدار بود. سند بیوگرافیک مورخ 25 /5 /1333 مندرج در پرونده ساواک حاکی از آن است که دکتر اقبال در جریان انتخابات این زمان با وساطت دکتر هادی طاهری (وزیر مشاور) مبلغ ۵۰۰ هزار تومان رشوه دریافت داشت. در این دوران شهرت اقبال به عنوان یک چهره وابسته به استعمار بریتانیا و دربار شهرت بیشتری یافت.
طبق اسناد ساواک، دکتر منوچهر اقبال در سفر سال ۱۳۳۱ به فرانسه به همراه دکتر عبدالحسین راجی، به عضویت فراماسونری درآمد. در سالهای بعد، اقبال به همراه دکتر سعید مالک در رأس لژهای تابع تشکیلات فراماسونری فرانسه قرار داشت. اسناد موجود، نام اقبال را در زمره مؤسسین لژ خورشید تابان (تابع گراند ناسیونال دو فرانس) در خرداد ماه ۱۳۴۳ و رئیس هیئتمدیره این لژ نشان میدهد.
- ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج ۲، نشر اطلاعات، صص ۲۳۷-۳۲۹
١- الهیار صالح در سال ۱۲۷۶ ﻫ ش در کاشان متولد شد. اولین مشاغل اداری خود را در سفارت آمریکا با عنوان مترجمی شروع کرد و در طول چهار دهه مناصب مختلفی چون، وزیر دارائی کابینه قوام (۱۳۲۱)، وزیر دارایی کابینه سهیلی (۱۳۲۱)، وزیر دادگستری کابینه ساعد (۱۳۲۳)، وزیر دادگستری کابینه حکیمی (۱۳۲۴)، سفیر ایران در امریکا (۱۳۲۴)، وزیر مشاور و وزیر کشور در کابینه حکیمی (۱۳۲۴)، وزیر دادگستری کابینه قوام (۱۳۲۵)، و نماینده مجلس شانزدهم از کاشان را (۱۳۳۹)، به عهده داشت. الهیار صالح بانی حزب ایران و از عناصر اصلی جبهه ملی به شمار میرفت.
- انقلاب اسلامی به روایت، اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، ص ۲۸۴
۲- دکتر سید علی شایگان در سال ۱۲۸۱ ﻫ ش در شیراز به دنیا آمد. وی مقدمات علوم قدیمه و جدید را در این شهر گذراند و برای تحصیلات عالی به تهران آمد و از رشته علوم سیاسی فارغالتحصیل شد. در سال ۱۳۰۷ با نخستین گروه از دانشجویان برگزیده در حکومت پهلوی اول به اروپا رفت و در پاریس و رشته - حقوق بینالمللی را تا درجه دکترا پی گرفت. دکتر شایگان در سال ۱۳۲۰ وارد دنیای سیاست شد. در سال ۱۳۲۴ به وزارت فرهنگ رسید. وی از عناصر حزب توده در این وزارتخانه پشتیبانی کرد. دکتر شایگان عضو جمعیت ایرانی هواداران صلح وابسته به حزب توده بود. وی در مجلس شانزدهم یکی از نمایندگان بود. پس از کودتای ۱۳۲۲ دستگیر شد و به دو سال زندان محکوم گشت ولی پس از سه سال آزاد شد و به امریکا رفت. دکتر شایگان پس از انقلاب اسلامی به ایران آمده و در فرودگاه تهران اظهار داشت که می خواهم رئیسجمهور شوم، اما مدت زیادی در ایران اقامت نکرد و به آمریکا بازگشت وی در سال ۱۳۶۰ در سن ۷۹ سالگی درگذشت.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، ج ۱، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، ص ۲۷۶
* طرح مورد اشاره سند که معجونی از طرحهای ارسالی از سوی ساواک استانها و طرحهای مرکز بود، در راستای ممنوعیت حضور مردم در محل برگزاری جشن، تهیه و به مورد اجرا در آمد، تا جشن صدرصد ایرانی محمدرضاشاه با حضور میهمانان خارجی و بدون دعوت مردم کشورش برگزار گردد!
- اسناد وزارت دربار، پرونده موضوعی جشن ۲۵۰۰ ساله
- طرح امنیتی مورد نظر سند، در بخش ضمیمه آمده است.
منبع:
کتاب
بزم اهریمن / جشنهای دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی - جلد 4 صفحه 125