قسمتی از گفتار رادیو مسکو در ساعت 1830 روز 27/2/41 تحت عنوان (مقاله روزنامه ستاره سرخ) مستخرجه از بولتن خبرهای غیر منتشره شماره 47 مورخ 29/2/41.
متن سند:
(آقای محمد باقر کمره ای یکی از روحانیون مشهور ایران با شرکت کشور در
پیمانهای نظامی جدا مخالفت نمود.
در مقاله ای که بامضاء ایشان در یکی از
روزنامه های تهران درج شده گفته میشود پیمان مرکزی بنوع بشرو قبل از همه
بمردم ایران صدمه میزند.
پیمان مرکزی1 زنجیره ای
که بگردن ملت ایران بسته
شده و یک سر آن در دست
واشنگتن و سر دیگر آن در
دست لندن است.
شرکت در
پیمان مرکزی برای ایران
مهلک و کشنده میباشد و با
شرکت در پیمان مرکزی
استقلال کشور بزنجیر کشیده
شده است.)
بخش 335 چنین مقاله ای اگر در
روزنامه ها تهران درج شده است.
ارائه نمائید.
31 /2 /41
بخش 333 اقدام نماید.
محترما بعرض میرساند.
31 /2 /41
تحقیق شود چنین مقاله ای بامضای آقای کمره ای نوشته شده است و آن روزنامه کجاست و
اسمش چیست؟ 31 /2 /41
محترما در روزنامه های ارسالی ببخش چنین مقاله ای مشاهده نشد.
در صورت تصویب به بخش
جراید یا ...
ارائه که پس از مطالعه مقاله مورد نظر را ارائه دهند
توضیحات سند:
1ـ هدف ایجاد سازمان پیمان
مرکزی فراهم کردن امنیت
مشترک و شرایط دفاعی برای
کشورهای عضو عنوان شده
است.
امّا در واقع هدف آن
ایجاد کمربند امنیتی در مقابل ابر
قدرت شرق برای ایالات متحده
و نفوذ در کشورهای همجوار با
شوروی برای امریکا به حساب
می آمد.
در فوریه سال 1955 ترکیه و
عراق پیمان بغداد (پیمان
مرکزی) را امضاء کردند و در
آوریل همان سال بریتانیا به
پیمان مزبور ملحق گردید.
کشورهای پاکستان و ایران هر
یکی به ترتیب در سپتامبر و
نوامبر 1955 به پیمان بغداد
ملحق شدند.
در آوریل 1956
ایالات متحده آمریکا به
کمیته های اقتصادی این پیمان
ملحق شد و یک اداره رابطه
نظامی در بغداد تاسیس کرد.
در
مارس 1957 پس از انقلاب
عراق دبیرخانه پیمان از بغداد به
آنکارا انتقال یافت.
در مارس 1959 موافقت های
دو جانبه دفاعی بین ایالات
متحده ـ ترکیه ـ پاکستان ـ و
ایران منعقد گردید و در 24
مارس عراق رسما از پیمان
کناره گیری کرد.
در ژوئن این
سال مرکز اتمی پیمان در تهران
تأسیس یافت و در اوت 1959
نام پیمان بغداد به پیمان سنتو
(سازمان پیمان مرکزی) تغییر
یافت.
پس از پیروزی انقلاب
اسلامی و خروج ایران از این
پیمان، این سازمان عملاً منحل
شد.
منبع:
کتاب
قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک - جلد 1 صفحه 419