تاریخ سند: 14 اسفند 1337
موضوع : سیاست خارجی
متن سند:
شماره: ۲-۳-۵۵۸۲ تاریخ: 14 /12 /37
موضوع : سیاست خارجی
مرتضوی برازجانی کارمند فرهنگ که از مشاورین و محارم سید جعفر بهبهانی1 است میگفت نامبرده به عموم دوستان خود توصیه کرده بوده که از شرکت در مراسم نهم اسفند ۱۳۳۱ خودداری نمایند. جعفر بهبهانی اظهار داشته هر قدر وضع کشور به همین حال باقی بماند تسلط آقایان دکتر اقبال و علم که بنام رهبران دو حزب اختیار مملکت را در دست گرفته و هرکاری که میخواهند انجام میدهند ادامه مییابد و مردم ایران حاضر نیستند زیر بار این قبیل افراد که کورکورانه تابع نظریات سیاستهای خارجی هستند. قرار بگیرند. جعفر بهبهانی گفته سیاست شوروی با سیاست کمونیستی در موضوع جداگانهایست در مصر و عراق و افغانستان که ابتکار سیاست بدست شورویها قرار دارد نفوذ کمونیستها به مراتب از اکثر کشورهای غربی کمتر است و بنام مخالفت با کمونیسم نباید دستگاه حاکمه فعلی ایران را که مورد دشمنی مردم است و خود عامل تقویت افکار کمونیستی در ایران میباشد تقویت نمود. بهبهانی گفته از قرائن و امارات جنین بر میآید که روس و انگلیس توافق کردهاند بدست یک نفر نظامی که مخالف سیاست آمریکا باشد کودتائى در ایران انجام داده و نفوذ سیاست آمریکا را قبل از این که کاملاً ریشهدار شود از بین ببرند و خطری که از این لحاظ ما را تهدید میکند قطعی است و چون مردم هم عموماً ناراضی هستند اجرای هرگونه نقشهای به آسانی امکانپذیر خواهد بود مگر این که دولت مقتدری روی کار آمده و با اجرای یک سلسله اصلاحات عمیق رضایت مردم را جلب کند. بهبهانی اظهار داشته روزی که خیال سران روس و انگلیس در عراق راحت شده و بتوانند اختلاف جمهوری متحده عرب و عراق را از بین ببرند بطور قطع سیاست آنها متوجه ایران خواهد شد.
بایگانی شود 22 /6 /39
مجدداً بعرض میرساند 17 /12 /37
فعالیت شوروی
توضیحات سند:
١- سید جعفر بهبهانی: فرزند آیتالله سید محمد بهبهانی: آیتالله سید محمد بهبهانی که از طرفداران رژیم مشروطه و مخالف دکتر مصدق بود نقش بسیار مهمی در سرنگونی وی و تثبیت رژیم شاه ایفاء کرده است. فرزند وی سید جعفر بهبهانی نیز از طرفداران رژیم بوده است که گهگاه با سیاسیون رژیم نظیر امینی بویژه در ایام انتخابات فعالیت سیاسی گستردهای داشته است. وی چند دوره نماینده مجلس شورایملی بوده و یک بار هم بخاطر تلگراف شدیداللحنی که آیتالله بهبهانی به شاه بخاطر اعتراض به کشته شدن دانشجویان در دانشگاه صادر نمود، سید جعفر بهبهانی دستگیر و برای مدتی بازداشت شد. بهبهانیها در بازار و محافل روحانی از نفوذ زیادی برخوردار بودند. طلوعی در خصوص نقش بهبهانی در سرنگونی مصدق میگوید: آیتالله سیدمحمد بهبهانی در زمان حکومت مصدق در نهم اسفند ۱۳۳۱ و ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نقش مؤثری ایفا نمود و یکی از عوامل سرنگونی حکومت مصدق بود. (محمود طلوعی بازیگران عصر پهلوی -ج 1 ص ۴۳۵).
منبع:
کتاب
عنکبوت سرخ (چپ در ایران به روایت اسناد ساواک) صفحه 139