موضوع: برگزارى مجلس ترحیم به مناسبت فوت مصطفى خمینى وسیله مدرسین حوزه
تاریخ سند: 8 آبان 1356
موضوع: برگزارى مجلس ترحیم به مناسبت فوت مصطفى خمینى وسیله مدرسین حوزه
متن سند:
از: 21 ﻫ تاریخ: 8 /8 /2536[1356]به: 312 شماره: 6043 /21
موضوع: برگزارى مجلس ترحیم به مناسبت فوت مصطفى خمینى وسیله مدرسین حوزه
از ساعت 8 صبح روز جمعه 6 /8 /2536 به مناسبت درگذشت مصطفى خمینى مجلس ترحیمى از طرف مدرسین حوزه علمیه قم در مسجد اعظم برقرار گردید. در این مجلس، از ساعت 8 الى 0935 تلاوت قرآن بود، سپس شیخ صادق صادقى خلخالى پشت میکروفن قرار گرفت و جمعیت حاضر در جلسه را به آرامش و سکوت دعوت کرد و ضمناً اعلام کرد که مجالس بعدى در تهران در مسجد جامع و مسجد ارک برپا مى‌گردد. پس از آن، شیخ ابوالقاسم خزعلى پیرامون نقش روحانیت در دنیا صحبت کرده، اظهار داشت عده اى از افراد کوتاه فکر مى گویند دین از سیاست جداست، ولى این طور نیست؛ دو اصل مهم قانون اساسى، مربوط به مراجع فقیه است. ماده 2 قانون اساسى مى‌گوید: اگر کتابى چاپ شد، باید با دقت مجلس شورا مطالعه کند و به نظر فقها برساند؛ چنانچه از نظر آنان بلااشکال بود، چاپ شود، در غیر این صورت بر مجلس است که از چاپ آن کتاب جلوگیرى کند و اگر مجلس ترتیب اثر نداد، وزیر کشور موظف است جلوى خلاف را بگیرد. پس دیدید که روحانیت در صدر قانون قرار دارد و اما ماده 9 قانون اساسى می‌گوید: حتى اگر به یک کارگر توهین شود، مجلس باید رسیدگى کند؛ آن وقت به یک مرجع توهین مى‌شود و اضافه کرد که شما، دم از آزادى مى‌زنید، مردم مى‌خواهند که مرجع بزرگ به وطن بازگردد و در خاتمه آزادى آیت‌الله قمى را که در کرج است، خواستار شد. بعد از خزعلى، شیخ مهدى ربانى رانکوهى صحبت کرد. خیلى تند و با حرارت و گفت وظیفه وزارت امور خارجه یکى این است که اگر یکى از اتباع ایران در یک کشور خارجى فوت نماید، باید در مورد علت مرگ او رسیدگى کند که چه شده است از دنیا رفته، چرا وزارت امورخارجه در مورد فوت مرحوم حجت الاسلام آقا مصطفى خمینى تحقیق نکرده و اگر تحقیق کرده، چرا در روزنامه‌ها درج نشده و بعد حمله به روزنامه‌ها کرد و گفت یک روزنامه در یک کاغذ پاره نام مرجع بزرگ را مى نویسد: روح اله؛ این توهین است. مى دانید چه باید بنویسد؟ باید بنویسد مرجع عالیقدر عالم تشیع حضرت آیت‌الله العظمى خمینى(صلوات بلند جمعیت) و افزود دیدید علاقه را و در خاتمه خواستار بازگشت خمینى به وطن شد. ساعت 1115 مجلس ختم شد و جمعیت متفرق شدند.
نظریه شنبه: جمعیت امروز حدود بیست هزار نفر بود و دانشجویان هم در مجلس زیاد به چشم مى‌خوردند ولى مجلس شدید تحت کنترل بود. شیخ قدرت‌اله علیخانى و محمود فاضل‌زاده به اتفاق عدهاى از طلاب، مجلس را کنترل کرده بودند که کسى شعار ندهد. ضمناً در موقع شروع سخنرانى قدرت اله علیخانى مرتب مواظب میکروفن بود که کسى خارج از برنامه صحبت نکند. جلو درب مسجد هم عدهاى از مدرسین به اسامى محمدعلى گرامى ـ شیخ محمد یزدى ـ یوسف صانعى ـ یحیى انصارى ـ شیخ صادق صادقى خلخالى ـ شیخ مهدى ربانى رانکوهى ـ شهاب‌الدین اشراقى ایستاده بودند. قرار بود عدهاى از طلاب از مدرسه خان به صورت هیئت سینه‌زنى حرکت کنند و به مسجد اعظم بیایند و حتى اشعارى هم براى این منظور سروده بودند، ولى مدرسین اجازه ندادند و موافقت نکردند.
نظریه یکشنبه: مفاد گزارش صحیح است. چون این روز مصادف با جمعه و جمعیت کثیرى از زوار در قم حضور داشتند، جمعیت شرکت کننده در مجلس بیش از هر روز دیگرى بوده است. ضمناً موضوعى که اکنون مطرح است و مورد اعتراض عدهاى واقع شده، اینکه چرا در مورد فوت آیت‌الله‌زاده بروجردى که چند روز قبل از این بود چنین تجلیلى نه از طرف طلاب و نه از طرف مردم و بازاریان به عمل نیامد، در حالى که محمدحسن بروجردى از مصطفى خمینى موجه تر بود و هم خود مرحوم بروجردى از خمینى اعلم تر بوده است. این اعتراض وجود دارد ولى کسى از ترس طرفداران خمینى، جرئت ابراز چنین مطلبى را ندارد. شراره
نظریه دوشنبه: با اقدامات و مراقبت‌هاى معموله، مجلس مذکور بدون سر و صدا و تظاهرات خاتمه پذیرفت. پارسا
نظریه سه شنبه: صحت خبر و نظریه دوشنبه مورد تأیید بوده با انجام پیش بینى‌هاى لازم، طلاب افراطى در مجلس ختم روز مزبور، از انجام تظاهرات و دادن شعار خوددارى نمودند. رهبر