موضوع : تعیین جانشین مرحوم آیت الله بروجردی
تاریخ سند: 13 اردیبهشت 1340
موضوع : تعیین جانشین مرحوم آیت الله بروجردی
متن سند:
شماره : 1759/ م الف 11 آقای محقق [محققی] نماینده مرحوم آیت الله بروجردی1 در هامبورگ2 هنگام توقف خود در مشهد با آقای آیت الله میلانی مدت سه ساعت خلوت کرده و جز دو نفر دیگر که هویت آنها روشن نشده است کس دیگر را نپذیرفته اند و پس از آن که در منزل باز می شود و عده ای وارد می شوند آقای [محققی] اظهاراتی می کند که مفاد آن این بوده است (وی نمایندگی آیت الله میلانی را در هامبورگ خواهد داشت) و پس از آن جلسه.وی در مجالس تبلیغات اسلامی شرکت می نماید.
نظریه : آیت الله میلانی در مشهد مورد توجه عده زیادی می باشد که بعضی از آنها از طرفداران گذشته مصدق3 و به اصطلاح ملیون می باشد.
قربانی 14 /2
توضیحات سند:
1ـ حضرت آیت الله العظمی حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی در سال 1292 (ه ق) به دنیا آمدند.ایشان پس از فراگیری مقدمات در بروجرد به اصفهان عزیمت نموده و به تعلیم فقه و فلسفه مشغول شدند و سپس در نجف اشرف به مدت 8 سال از محضر آخوند ملامحمد کاظم خراسانی استفاده نمودند ایشان پس از مراجعت به ایران در شهر بروجرد به تدریس علوم عقلی و نقلی اهتمام ورزیده و در سال 1344 به قصد زیارت بیت اللّه الحرام عازم حج می شوند و در بازگشت هشت ماه در نجف اشرف اقامت فرموده سپس به وطن مراجعت می فرمایند، و پس از توقف مدتی در بروجرد مجددا عازم عتبات می گردند این زمان که مصادف با زمان سلطه رضاخان پهلوی بر ایران بود، در مجلسی راجع به نحوه برخورد با رضاخان پهلوی و مبارزه با وی سخن به میان می آید، که در بازگشت ایشان به ایران در مرز خسروی توسط عوامل رضاخان جلب و به تهران تبعید و برای مدتی زندانی می گردند، و بعد از آزادی از زندان به بروجرد مراجعت می نمایند.
در سال 1323 (ه ش) از سوی علماء قم و از جمله حضرت امام خمینی (ره) به قم دعوت شدند.
با استقرار آیت الله العظمی بروجردی در قم و با توجه به زمینه مساعدی که به تدریج در زمان آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری (ره) به وجود آمده بود حوزه علمیه به صورت بزرگترین حوزه علمیه شیعه درآمد.
در همین دوران محمدرضا پهلوی که دست نشانده تازه استعمار گران آمریکایی و انگلیسی بود سعی داشت به هر نحو ممکن با آیت الله بروجردی نزدیک گردد و از وجود پر نفوذ ایشان بهره برداری سیاسی کند لکن همواره از جانب آن حضرت مطرود و مورد اعتراض واقع می گردید معظم له در سال 1380 (ه.
ق) دار فانی را وداع گفت و در مسجد بالا سر حضرت معصومه (س) در قم به خاک سپرده شد.
(ر .
ک : کوثر ج 1، صص 30 ـ 29 و مفاخر اسلام، علی دوانی صفحه 622 با تلخیص) 2 ـ منظور نماینده آیت الله بروجردی در مرکز اسلامی هامبورگ است.
مرکز اسلامی هامبورگ به همت آیت الله بروجردی (ره) و در دوران مرجعیت ایشان و تلاش نماینده ایشان (حجت الاسلام محققی) و مسلمانان مقیم هامبورگ در سال 1336 ه.
ش، زمین مناسبی به مساحت 3800 متر مربع در یکی از بهترین نقاط شهر هامبورگ و در کنار دریاچه آلستر به مبلغ 27000 مارک خریداری می گردد، و پس از اقدامات قانونی آن در سال 1339 کلنگ مسجد با زیربنای 832 متر مربع به زمین زده می شود.
با ارتحال آیت الله بروجردی در سال 1340 ه.
ش فعالیتهای ساختمانی مسجد متوقف گردید، لیکن این مشکل با کمک سایر مراجع و به ویژه مرحوم آیت الله میلانی مرتفع، و نهایتا در سال 1343 با صرف هزینه یی بالغ بر یک میلیون و چهار صد هزار مارک به بهره برداری می رسد، این مسجد که به مسجد امام علی(ع)، مشهور است و به شکل دایره و با گنبدی به ارتفاع 18 متر و قطر 5 /13 متر با روکش مسی به رنگ سبز، با گلدسته های آن که به ارتفاع 18 متر و قطر 20 /2 متر، زیبایی خاصی به نمای مسجد بخشیده است، از جمله امکانات این مرکز می توان به سالن سخنرانی به ظرفیت 300 نفر که مجهز به دستگاه ترجمه زبان و کتابخانه ای بزرگ با چند هزار جلد کتاب، و سالن پذیرایی، دفاتر اداری و پارکینگ اختصاصی اشاره نمود، آقای محققی اولین امام جماعت و نماینده آیت الله بروجردی در آن مرکز بودند، در ادامه به پیشنهاد آیت الله شیخ مرتضی حائری و و آیت الله میلانی در اردیبهشت 1342 شهید آیت الله دکتر سید محمد بهشتی به آنجا اعزام گردیدند، در سالهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی حجت الاسلام والمسلمین آقای سید محمد خاتمی نیز از جمله مسئولین این مرکز بودند.
جهت اطلاع بیشتر ر.ک : آیت الله میلانی مرجع بیدار، از مجموعه دیدار با ابرار، صص 90 تا 93 3ـ دکتر محمد مصدق، در سال 1258 ه ش در تهران متولد شد و در 17 سالگی مستوفی خراسان شد، با قرارداد ننگین 1919 وثوق الدوله مخالفت کرد، در چند کابینه وزیر شد، در دوره ششم علیرغم عدم حد نصاب سن (30 سالگی) به نمایندگی انتخاب شد، در دوره چهاردهم هم نماینده تهران در مجلس بود، با تلاش آیت الله کاشانی و خطر کردن فدائیان اسلام نخست وزیر شد و در کودتای 28 مرداد حکومتش سرنگون گشت و در 14 اسفند سال 1345 (در روستائی که ملک خودش بود احمدآباد) در انزوا درگذشت.
وی از مادر وابسته به خاندان قجر بود و لذا ملقب به مصدق السلطنه شده بود.