موضوع : آقای ولیان استاندار خراسان و مهندس فرشچی
تاریخ سند: 10 مرداد 1357
موضوع : آقای ولیان استاندار خراسان و مهندس فرشچی
متن سند:
به : 342 از : 9 ه شماره : 11033 /9 ه 3 برابر معمول بعضی از ملاقاتهای آقای ولیان با بعضی از خانمها علاوه بر کاخ بیلدر1 و ملک آباد2 در کاخ پذیرائی واقع در میدان وکیل آباد در اطاق مخصوصی که برای همین منظور در طبقه فوقانی دفتر کارش ترتیب داده انجام میگیرد و دستور داده است هیچ کسی حق ورود باطاق مزبور و حواشی آنرا ندارد.فرشچی بر حسب وظیفه بمنظور واگذاری مأموریت بباغبانان دستور میدهد سه نفر باغبان کاخ پذیرائی را تمیز نمایند و بدون هیچگونه نظر و آگاهی از ورود آقای ولیان یکی از باغبانان مشغول انجام وظیفه در حواشی اطاق مخصوص بوده دفعتا ولیان از اطاق خارج و باغبان را می بیند و تصور مینماید با توجه باینکه مهندس فرشچی از اعمال وی در کاخ های بیلدر و ملک آباد و پذیرائی مطلع میباشد عامدا این باغبان را جهت مراقبت بمحل مذکور فرستاده فورا دستور احضار فرشچی را میدهد وقتی مهندس نامبرده بنزد ولیان آمده بهانه جوئی نموده سئوال مینماید چرا با لباس کار و بدون کراوات آمده ای؟ مهندس فرشچی جواب میدهد : «قربان من در حال انجام کار هستم بهمین واسطه از لباس کار استفاده میکنم و همیشه در هنگام کار از همین لباس استفاده مینمایم، ولیان با عصبانیت و فریاد میگوید : خیر این لباسی که پوشیده ای لباس ...
است، فرشچی میگوید قربان در شأن شما این حرفهای رکیک و زشت نیست!.
.
آقای ولیان دو سیلی محکم بصورت و دو پس گردنی و یک اُردنگی با لگد بوی زده و با فحاشیهای بسیار رکیک و مستمر و اهانت بخانواده اش او را از کاخ بیرون کرده دستور میدهد وی را اخراج نمایند و مهندس فرشچی تا تاریخ 19 /11 /36 خودش را در منزلش زندانی میکند و بدستور ولیان بخدمتش در آستانقدس و استانداری خاتمه میدهند و مینویسند صلاحیّت خدمت در این استان را ندارد لیکن پس از اینکه مهندس نامبرده از شدت ناراحتی چندین روز خود را در منزل زندانی مینماید یکروز که ولیان باصطلاح در حال شادی و خوشی بوده مهندس نامبرده را احضار و از وی استمالت و دلجوئی نموده مجددا بخدمت دعوت میشود.
توضیح و نظریه شنبه : مهندس فرشچی داماد تیمسار جهان بین است و از اعمال و اقدامات ولیان در کاخهای موصوف اطلاعات زیادی دارد.
نظریه چهارشنبه : خبر صحت دارد.
رفتار ولیان با مهندس فرشچی و سایر پرسنل استانداری و آستانقدس رضوی همواره در بین مقامات استان و آستانقدس رضوی و خانواده ها مورد تعبیر و تفسیر است و در روحیه سایر پرسنل نیز اثر سوء بجای گذاشته است.
نظریه جمعه : نظریه چهارشنبه و خبر مورد تأیید است.
نظریه 9 ه : نظریه جمعه مورد تأیید است.
ملاحظه شد 22 /5 روی پرونده ولیان نگهداری شود.
شایع است باغبان مذکور که در نظافت مراجعه میکند آقای ولیان را در حال زننده ای با یکی از بانوان شوهردار دیده و در نتیجه ولیان هم عصبانی میشود و با فرشچی برای مرعوب کردن و مسکوت گذاردن موضوع چنین عمل میکند.
شایع است1 مقامات و مأمورین دولتی که دارای همسر جوان یا نسبتا زیبایی هستند جرأت ندارند در مجامع با همسر خود با ولیان روبرو شوند.
موضوع عیاشی ولیان و فحاشی و اعمال رکیک وی باعث بدبینی و نارضائی شدیدی شده است.
رسائی
توضیحات سند:
1ـ کاخ بیلدر: در پانزده کیلومتری جنوب غربی مشهد مقدس باغی واقع شده است که این باغ در حدود پنجاه سال قبل تأسیس گردیده و بعد از آن توسعه پیدا کرده است.در این باغ آثاری است که قدمت آن به دویست سال پیش می رسد و از موقوفات قدیم آستان قدس رضوی بشمار می رود.
این منطقه از نقاط خوش آب و هوا نزدیک مشهد می باشد.
مساحت قدیم باغ در حدود هشت هکتار مساحت جدید در حدود چهل هکتار می باشد.
در زمان پهلوی در این باغ کاخی ساخته شده و آن را برای اقامت چند ساعته شاه که به مشهد می آمد، آماده می کردند.
درباره این کاخ شایعاتی در آن زمان بود.
این باغ زیر نظر آستان قدس اداره می شود میوه های مختلفی از جمله : هلو، زردآلو، شلیل، گیلاس و ...
تابستانی و زمستانی پرورش داده می شود.
این باغ از یک رشته قنات آبیاری می گردد و از آن دهها تُن انواع میوه به بازار مصرف عرضه می شود.
(ر.ک : سیمای انقلاب در آستان قدس رضوی، اداره امور فرهنگی ـ روابط عمومی، تیر ماه 62، انتشارات آستان قدس رضوی، ص 60 با تشکر از همکاری آقای عِمرانی، مدیر روابط عمومی مرکز اسناد آستان قدس، آقای میرنجاتی، مدیر روابط عمومی شهرداری مشهد؛ عطاردی عزیزاللّه ، تاریخ آستان قدس رضوی.
جلد دوم، چاپ آستان قدس رضوی، تابستان 1371، ص 575، و 680) 2ـ کاخ ملک آباد : در شهر مشهد باغی بزرگ و مشهور به نام ملک وجود دارد که معلوم نیست مقصود از ملک، سلطان، شاهی است یا نام کسی که این باغ را ایجاد و وقف آستان قدس رضوی کرده است.
باغ ملک در طول سالیان دراز مقر نائب التولیه ها بوده و باغی محصور و انحصاری برای اقامت کارگزاران درجه اول آستان قدس بشمار می رفت.
محمدرضا شاه در اواخر حکومت خود کاخی مجلل در آنجا بنا کرده و میلیونها تومان از پول آستان قدس را در آنجا صرف نمود.
و وسایل و ابزار آن را از خارج وارد کرد و از هر جهت آن را بیاراست.
پس از انقلاب اسلامی مدتی کاخ ملک آباد تبدیل به موزه گردید و زائران امام رضا علیه السلام از آن دیدن می کردند.
باغ ملک آباد در حدود سیصد هکتار مساحت دارد.
(ر.ک : عطاردی عزیزاللّه ، تاریخ آستان قدس رضوی، جلد دوم، ص 572.
و با تشکر از همکاری آقای میرنجاتی مدیر روابط عمومی شهرداری مشهد.
و آقای عمرانی مدیر روابط عمومی مرکز اسناد آستان قدس رضوی) 1ـ ظاهرا هنوز ساواک روابط نامشروع ولیان با زنان شوهردار را باور نداشته است(!)