گزاش خبر
تاریخ سند: 10 مرداد 1357
گزاش خبر
متن سند:
گزاش خبربه: عرض مى‌رسد شماره گزارش: 828 /347
از: 347 13570510 تاریخ گزارش: 10 /5 /37
دکتر على امینى و اسلام کاظمیه در مذاکره با یکدیگر مطالبى به شرح زیر اظهار داشتند:
دکتر امینى: آنها را که تهیه کرده بودى دیدم خوب بود. خدا قوت. آیا مجله فیگارو را دیدى؟
اسلام کاظمیه: نه چون دو نفر از اونیته آمده‌اند و طبق معمول مى‌آیند سراغم. ضمناً مطالب دیگرى فرستاده بودم خدمتتان آیا ملاحظه کردید و براى آن سه نفر فرستادید؟*
امینى: بلى براى آن سه نفر فرستادم. (بعدا معلوم شد سحابى و بازرگان دو تن از آنها هستند)
کاظمیه: حتما بقیه هم مى‌آیند خدمتتان مى‌گیرند.
پس از این مذاکره اسلام کاظمیه ضمن صحبت با شخصى به نام پاکدامن اظهار نمود الان یک خبرنگار فرانسوى نزد من است و مى‌خواهد با یک شخص اقتصاددان مصاحبه کند بنابراین اقتصاددان ما هم شما هستید و قرار بگذارید تا شما را ببیند. او در هتل مرمر اقامت دارد ولى آنجا صلاح نیست.
سرانجام قرار مى‌شود که آنها ساعت 00 /15 روز 8 /5 /37 در محل دفتر اسلام کاظمیه یکدیگر را ملاقات کنند.
همچنین اسلام کاظمیه در مذاکره با فرد دیگرى (با توجه به سابقه مشخص گردید مهندس محمد اقبال مى‌باشد) اظهار داشت که شنیدم شما در شهر مشغول تحریکات هستید و نیز آدمى به نام دکتر امینى را تحریک کرده‌اید تا به حمایت از مسلمانان و ملیون اعلامیه بدهد.
مهندس اقبال: منظورتان دکتر على امینى نخست‌وزیر است.
کاظمیه: آرى. مطلب خیلى خوب و محکمى است چون او تا جایش را محکم نکند کارى انجام نمى‌دهد.
اقبال: منظورتان را فهمیدم عصر امروز با ساجد رضوى از یونایتدپرس و آن لندنى می‌روم نزد او و شما با ایشان تماس بگیرید و ما را معرفى کنید، ضمناً الان شما بیا منزل ما، چون شیخ على و دوژورنالیست اینجا هستند. ساجد رضوى اکنون اینجاست و آن یکى هم مى‌آید. آدرس ما خیابان شاهپور چهارراه مختارى کوچه علایى شماره 6 است.
کاظمیه: من امروز با چند نفر دیگر قرار دارم و نمى‌توانم بیایم بعداً شرح مى‌دهم.
اقبال: سعى کن بیایى چون ما داریم یک بیانیه کاملاً سیاسى علیه آن روزنامه (منظور روزنامه خراسان است که کشته شدن چهل نفر در مشهد را تکذیب کرده و از صادرکنندگان اعلامیه آمار خواسته است) تهیه مى‌کنیم تا بدهیم امضاء کند.
توضیحات: 1ـ اسلام کاظمیه نویسنده و یکى از فعالین علیه رژیم قانونى ایران مى‌باشد که دامنه فعالیتش ابعاد گسترده‌اى دارد و در متشکل ساختن گروه‌هاى مخالف، تحریکات دانشگاهى، تهیه و تکثیر و انتشار اعلامیه‌هاى ضدملى، تماس مداوم با خبرنگاران خارجى براى در اختیار گذاردن اخبار تحریک‌آمیز از حوادث ایران و تشکل مجدد کانون غیرقانون نویسندگان نقش بسیار فعالى دارد و عضو کمیته ایرانى دفاع از آزادى و حقوق بشر نیز بوده و داراى روابط نزدیک و بستگى با دکتر امینى مى‌باشد.
2ـ مهندس محمد اقبال آرشیتکت بوده که به نشر و توزیع کتاب‌هاى مضره و نوارهاى خمینى و اعلامیه‌هاى خرابکاران و گروه‌هاى مخالف مبادرت مى‌کند و نیز اخبارى تحریک‌آمیز از حوادث ایران در اختیار خبرنگاران خارجى مقیم ایران بخصوص ساجد رضوى تبعه پاکستان (نماینده یونایتدپرس) و آندژوئیلى نماینده رادیو لندن قرار مى‌دهد و یک بار در فرودین 37 به علت اینگونه فعالیت‌ها براى چند روز بازداشت بوده است. 3ـ منظور دکتر امینى از روزنامه فیگارو شماره مورخ 23 ژوئیه (1 /5 /37) مى‌باشد که ترجمه آن به پیوست تقدیم است.
4ـ به احتمال زیاد منظور مهندس اقبال از حضور شیخ على در منزل او همان على تهرانى ناشر اعلامیه مربوط به کشته شدن 40 نفر در مشهد مى‌باشد.
توضیحات سند:
* در مورد ارتباط با خبرنگاران خارجى در سندى دیگر چنین آمده است:به: 312 از: 20 ﻫ 12
موضوع: دکتر امینى
در روزهاى شنبه و یکشنبه 7 و 8 /5 /37 افراد ذیل با منزل دکتر على امینى تماس گرفته‌اند:
اسلام کاظمیه با ودودى منزل امینى تماس حاصل، ودودى اظهار داشت آقا با خبرنگاران یونایتدپرس و دیلى اکسپرس مصاحبه دارند. تماس قطع و مجدداً با شخص دکتر امینى تماس برقرار پس از احوالپرسى اظهار داشت: (ج) خیلى خوشحال بود و تعریف مى‌کرد و مى‌گفت بسیار درخشان است.
مورخه 8 /5 /37 شخصى به نام مهندس اقبال داراى تلفن شماره 535698 ضمن تماس و احوالپرسى با دکتر امینى اظهار داشت: دو نفر از مخبرین آماده مصاحبه هستند. امینى با دادن آدرس ساعت 00 /11 را براى ملاقات تعیین نمود.
امینى با شخصى به نام آریانپور (مترجم) داراى تلفن شماره 686670 تماس حاصل و به وى اظهار نمود که نوشته‌ایست مى‌خواهم به زبان انگلیسى ترجمه شود و قرار شد آریانپور به نزد امینى برود و نامه را دریافت کند.
در مورخه 8 /5 /37 شخص ناشناسى با ودودى از محارم دکتر امینى تماس پس از احوالپرسى، ناشناس گفت در مشهد بودم نزد آیت‌اله شیرازى و ایشان از وقایع اخیر مشهد بسیار ناراحت و حالشان بهم خورده بود و مى‌خواستند از ایران کوچ نمایند.
استنباط گردید که دکتر على امینى اقدام به تهیه اعلامیه با تیتر «هموطنان عزیز» نموده و در صدد است وسیله ایادى خود در بین طبقات مختلف بخصوص بازار و مقامات سرشناس توزیع نماید.
از جمله افرادى که موفق به تبریک گفتن و ملاقات با امینى نگشتند عبارتند از: موسوى واعظ، سعید مردانى، امیر حسینى، دکتر هیأت، خلعتبرى (شاعر)، خانم معاون‌زاده، احمد نامدار، صادق وزیرى، دکتر حکیم‌زاده و دکتر احسانى
نظریه یکشنبه: به استحضار مى‌رساند مسأله قابل توجه اینکه قبل از اینکه دکتر على امینى اعلام فعالیت سیاسى بنماید براى تعمیر یخچال خود به دوستانى متوسل مى‌شد و هر کدام به نحوى از انحاء جواب منفى داده و طفره مى‌رفتند لیکن اخیراً با مشاهده عکس امینى و اعلام فعالیت سیاسى همان دوستان ظاهراً براى تعمیر یخچال ولى باطناً براى دست‌بوسى تملق‌آمیز به منزل آقاى امینى مى‌روند و بقول دوستان دکتر امینى بازارش گرم است.
نظریه چهارشنبه: نظریه یکشنبه مورد تأیید است.