نامه مهدی بازرگان بعنوان رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی
تاریخ سند: 30 اردیبهشت 1357
نامه مهدی بازرگان بعنوان رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی
متن سند:
اخیرا تعداد معدودی نامه خطی پلی کپی شده به امضاء مهدی بازرگان (عضو موسس جمعیت باصطلاح نهضت آزادی) و با تاریخ "30 /2 /1357" که بعنوان "آقای معینیان رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی" نوشته شده، توسط پست داخلی جهت برخی از شهرستانها ارسال گردیده است.متن نامه مذکور بشرح زیر است : اعلیحضرت همایونی علاقمندند برای ارائه نظریات خود بمردم ایران و جهان و اثبات خدمات و ترقیات کشور، ارتباط مستقیم از طریق سخنرانیهای عمومی و مصاحبه های مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی برقرار فرمایند.
از طرف دیگر معترضین و مخالفین را مارکسیستهای اسلامی و گروههای کوچک اخلالگر که فریب خورده عوامفریبان یا مزدور بیگانگان هستند، قلمداد میفرمایند.
نظر باینکه دعوت شوندگان در گفتگوها غالبا خبرنگاران یا افراد دست چین شده روزنامه های تحت سانسور یا حزب واحد هستند که با پرسشهای پیش ساخته، نقشی جز تایید فرمایشات ملوکانه ندارند، مصاحبه ها نمیتواند به لحاظ اطلاع مردم ارزش و برای اقناع آنان اثری داشته باشد.
ولی چنانچه صاحب نظران مخالف را احضار فرمایند مقابله توضیحات طرفین و دلایل مستند، حقایق را آشکارتر و اثبات مطالب را قطعی تر خواهد ساخت.
ضمنا یک اقدام دموکراتیک و عمل جوان مردانه ای انجام گردیده و فرصت داده میشود کسانیکه در وسایل ارتباط جمعی و راه مطبوعات عمومی برویشان بسته است، حق دفاع مشروع پیدا نمایند.
در هر حال اینجانب آمادگی و اشتیاق و درخواست خود را برای چنین مصاحبه تلویزیونی و مباحثه ملی، بتنهائی یا بهمراه چند نفر دیگر از مخالفین نظام حاضر، اعلام میدارم و فکر میکنم شایسته مقام شاهنشاهی نیز چنین باشد که یکبار با معترضین خود بجای چماق و مسلسل و تانک با سلاح منطق و قانون روبرو شوند1.
موضوعات پیشنهادی : ـ نظام شاهنشاهی و قانون اساسی.
ـ کیفیت و کمیت مخالفین.
ـ آزادیهای قانونی و خشونتهای پلیسی.
ـ خدمات و ترقیات بعد از انقلاب.
ارزیابی خبر : خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده : مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است .
توضیحات سند:
1ـ این نامه را مرحوم مهندس مهدی بازرگان پس از گفت و گوی مطبوعاتی اخیر محمدرضا پهلوی با نمایندگان رسانه های داخلی نوشت.پس از آن مصاحبه در برخی محافل گفته شد که سؤالاتی که از شاه شد برای اولین بار فی البداهه از طرف خبرنگاران بیان می شد و پیش از مصاحبه به آنان دیکته نشده بود.
به هر حال این عقیده لطمه ای به فرمایشی بودن ماهیت این مصاحبه مطبوعاتی و رادیو ـ تلویزیونی نمی زند.
اصل نامه مهندس بازرگان در ضمیمه کتاب آمده است.
(ضمیمه 39) * امروز (30 /2 /57) دکترای افتخاری دانشگاه لورندا وتوش بوداپست به شاه داده شد.
شاه که در مجارستان به سر می برد در مراسمی پس از گرفتن این مدرک افتخاری گفت : «انقلاب اجتماعی بزرگ و همه جانبه امروز ایران که با دمکراتیک ترین صورت ممکن یعنی مراجعه با آراء عمومی در ششم بهمن 1342 و با تایید قاطع ملت آغاز شد کاملاً موفقیت آمیز بود.
» شاه با اغراق آمیخته به دروغ ادامه داد : «دمکراسی سیاسی با دمکراسی اقتصادی و اقتصاد دمکراتیک ترکیب شده است و عدالت اجتماعی و عدالت قضایی را تکمیل کرده است.
» (تاریخ نیم قرن جنایت / ص 73) در این مراسم یک دکترای افتخاری هم به فرح دیبا، زن شاه دادند.
اظهارات شاه در حالی بیان می شود که نعمت اللّه نصیری، رئیس ساواک دستور دستگیریهای بیشتری می دهد.
به سند بعدی توجه کنید.