تشکیل جلسه کمیته دهقانی وابسته به تشکیلات تهران حزب منحله توده
تاریخ سند: 23 آذر 1348
تشکیل جلسه کمیته دهقانی وابسته به تشکیلات تهران حزب منحله توده
متن سند:
از: 20 ﻫ 1 به: 311 شماره: 23411 /20 ﻫ 1 در ساعت 19:00 روز 15 /9 /48 جلسه کمیته دهقانی با حضور حیدر صالحی.مسعود و سید حمید حسینی و مهربانی در منزل صالحی تشکیل گردید.
ابتدا درباره جلسه کمیته که قبلاً تشکیل شده بود و شخص مسعود در آن شرکت نکرده بود مطرح شد.
صالحی اظهار داشت در جلسه مزبور خانم سید حمید حسینی به جلسه وارد گردید و دعوای بین خود و سید حمید را به میان کشید و این امر موجب گردید که وقتی برای بحث پیرامون مطالب حزبی باقی نماند سپس مسعود درباره اساسنامه حزبی که آیا خوانده‌اند و همچنین موارد انضباطی که آیا به افراد پائین ابلاغ شده است یا خیر؟ سئوالاتی کرد که از جانب صالحی و سید حمید جواب مثبت داده شد در این موقع صالحی و سید حمید از مسعود سئوال کردند چرا درباره فرقه دمکرات آذربایجان و کومله کردستان در اساسنامه اشاره‌ای نشده است.
مسعود جواب داد که ائتلاف و یک‌پارچگی بین حزب توده و فرقه دمکرات انجام گرفته1 لیکن کومله کردستان به طور مستقل بوده‌‌اند در این موقع مجدداً پیرامون وضع انظباطی[انضباطی] اساسنامه.
تشکیل حوزه.
جمع‌آوری حق عضویت در جلسه مطرح گردید که نامبردگان متفقاً تائید نمودند که موارد اساسنامه حزبی باید به طور کامل اجرا گردد سپس سید حمید حسینی اظهار داشت برقی و استاد اکبر مدت هشت ماه است که ارتباط خود را قطع نموده‌اند و از مسعود خواست که به بازرسی حوزه آنها برود در این لحظه مسعود بیان داشت که محلی تعیین گردد که روزنامه و نشریات حزبی به آن آدرس برای آنها فرستاده شود و همچنین بتوان مواقعی‌که کار فوری پیش آید به محل تعیین شده مراجعه نمود.
آنگاه سید حمید شماره تلفن فردی به نام سرخایی را برای این‌گونه کارها در اختیار گذاشت.
جلسه به کار خود خاتمه داد و جلسه آینده نیز به روز 15 دی‌ماه در منزل مادر همسر سید حمید حسینی موکول گردید.
نظریه منبع: تشکیل جلسه با حضور نامبردگان و همچنین اظهارات آنان مورد تائید است.
نظریه رهبر عملیات: تشکیل جلسه کمیته دهقانی در محل یاد شده با شرکت افراد مندرج در متن خبر و بیان مطالب ذکر شده از جانب اشخاص مزبور مورد تائید است ضمناً به نظر می‌رسد برقی همان حسن قربانی که در حال حاضر در تشکیلات تهران حزب منحله توده فعالیت دارد باشد و استاد اکبر نیز شخص اکبر آجرلو است.
س نظریه 20ﻫ 1: نظریه رهبر عملیات تائید می‌شود نظریه 20 ﻫ: نظریه 20 ﻫ 1 مورد تائید است.
س
توضیحات سند:
1.وحدت بین حزب توده و فرقه‌ی دموکرات در پلنوم هفتم حزب که در مرداد سال 1339 مسکو برگزار شد، به تصویب رسید.
ضرورت وحدت در آغاز از سوی احسان طبری و با اشاره به نظر لنین که «در یک کشور واحد با هیچ بهانه‌ای نمی‌توان حزب طبقه کارگر را تقسیم کرد» درون حزب مطرح شد.
پس از تایید، حزب در نامه‌ای محتاطانه به استالین موضوع وحدت با فرقه را پیشنهاد داد.
به این نامه جوابی داده نشد.
پس از مرگ استالین، موضوع بار دیگر مطرح شد، امّا فرقه‌ای‌ها تحت تأثیر باقروف ـ دبیر حزب کمونیست جمهوری آذربایجان ـ با وحدت مخالف بودند.
بالاخره با مداخله‌ی کمیته‌ی مرکزی حزب کمونیست شوروی، شخصی به نام پوزدیناک مأمور رسیدگی شد و نهایتاً ضرورت وحدت به تایید رسید.
در نتیجه‌ی این مداخله غلام یحیی دانشیان به صدر فرقه صعود کرد تا مقدمات وحدت فراهم شد.
در جریان پلنوم، عده‌ای از افسران حزبی علیه دانشیان موضع گرفته و او را به مشارکت در قتل پیشه‌وری متهم کردند.
این مسأله نیز با مداخله‌ی کمیته‌ی مرکزی حزب کمونیست شوروی و به سود دانشیان به پایان رسید.
پس از پلنوم هفتم، اجلاس مشترکی بین حزب و فرقه به نام کنفرانس وحدت برگزار شد و وحدت را به تصویب نهایی رساند.
به موجب توافقات پیشین، از فرقه 5 نفر به عنوان عضو کمیته‌ی مرکزی و 4 نفر به عنوان عضو مشاور کمیته‌ی مرکزی برگزیده شدند.
دانشیان به عنوان عضو هیأت اجرائیه و لاهرودی به عنوان عضو مشاور هیأت اجرائیه وارد هیأت اجرائیه شدند.
در پلنوم بعدی افراد دیگری از فرقه به عضویت کمیته‌ی مرکزی حزب درآمدند.
ایرج اسکندری معتقد است: « با آمدن فرقه در داخل حزب، کمیته مرکزی، به تدریج ماهیت اصلی خود را از دست داد.
کم‌کم وضعش به جایی رسید که آن حالت استقلال نسبی که اعضای آن داشتند.
.
.
از آنها گرفته شد.
» (خاطرات ایرج اسکندری، ص 308)