تاریخ سند: 26 آبان 1342
موضوع: جلسه مصاحبه با آقای دکتر علی امینی
متن سند:
شماره: 20165/ س ت تاریخ: 26 /8 /42
موضوع: جلسه مصاحبه با آقای دکتر علی امینی
چند روز قبل جلسهای در منزل آقای دکتر علی امینی با شرکت ۱۵ نفر از دانشجویان دانشگاه تهران که سه نفر آنها از دانشکده فنی و بقیه از دانشکده حقوق بودند تشکیل گردید. بعد از تعارفات معموله سئوالات مختلف و متفاوتی پیرامون مسائل روز شد که به طور خلاصه به شرح زیر است:
س - آیا به نظر شما انتصاب آقای دکتر اقبال به ریاست هیت مدیره شرکت نفت چه علتی دارد؟
ج - این یک دهن کجی ملت ایران است و بس
س - چرا موقعی که شما نخستوزیر بودید و مدتی نیز بر مسند صدارت و قدرت تکیه داشتید کاری به نفع ملت ایران انجام ندادید؟
ج - به من زمان ندادند من احتیاج به زمان داشتم و دیگر اینکه وزیرانی که در اختیار داشتم هیچ کدام به دستور بنده نبودند همه میگفتند باید از ارباب اجازه بگیریم و بعد با این تصویبنامه موافقت کنیم.*
س - شما در موقع حکومت خود در یکی از هزاران سخنرانیهایی که کردید فرمودید قرارداد نفت به ضرر ملت ایران بود چرا وقتی نخستوزیر شدید جبران این گناه را نکردید؟
ج - هرکس دیگر غیر از من بود در آن موقع این قرارداد را میبست.
س - چرا شما به موقع صندلی را ترک نکردید؟
ج – به من تکلیف شده بود ناچار به اطاعت بودم.
س - چرا در موقع نخستوزیری جبران نکردید؟
ج – به من نه فرصت دادند که امکان هرکاری زمان میخواهد من هرکاری میخواستم بکنم میگفتند میخواهی کسب وجهه و محبوبیت کنی از این رو از هرگونه اقدام مثبت من جلوگیری میکردند. من دزدها را گرفتم و زندانی کردم اما آن پنج تومان حق و حسابی را که پاسبان سر پست میگرفت آزاد گذاشتم. حقوق معلمین را زیاد کردم. با فساد، رشوه خواری مبارزه نمودم. خلاصه آنها از کسب محبوبیت من واهمه داشتند در صورتی که مسائل مملکتی این حرفها را ندارند.
نظریه:
س - چرا شما در زمان نخستوزیری خود آزادیها را از بین بردید و به دستجات ملی (از قبیل جبهه ملی) اجازه فعالیت ندادید و ۳۰ تیر را به آن موقع در آورد و به دانشگاه حمله نموده اختناق بوجود آوردید؟
ج - هر کس برای انجام کار باید قدرت نشان دهد اگر شما اغتشاش میکردید من نمیتوانستم آن اصلاحات را شروع کنم. من گفتم برای انجام اصلاحات باید قدرت نشان داد و اینها نیز که دارند قدرت نشان میدهند برای اجرای آن شش لایحه پیشنهادی ...(با خنده گفت) که یکی از آنها سپاه دانش است که رفتهاند در دهات و حاکم شدهاند یا اصلاحات ارضی که زمین خشک را به دست زارع دادهاند زارع بیپول، بیآب و بیتراکتور، حمله به دانشگاه نیز به دستور من نبود مرا در یک عمل انجام شده قرار دادند من از این جریان خبر نداشتم. در این مملکت یک دستگاه حکومت نمیکند. سازمان امنیت از یک طرف، شهربانی از یک طرف و دستگاههای مختلف دیگر از اطراف. من با این عده آن سلسله برنامهها را شروع نمودم.
س - آقای قدیری دانشجویان حقوق سئوال کرد که چرا شما به تودهایها اجازه فعالیت ندادید مگر اینها جزو افراد این مملکت نیستند چرا از فعالیت آنها جلوگیری کردید؟
ج - گفتم که به دستور من نبود سازمان امنیت دخالت داشت.
دکتر امینی سپس از سفر آمریکا و اروپا و تماس با دانشجویان صحبت نمود و جلسه در ساعت 30 /20 خاتمه یافت .- د
گیرندگان: ۱- اداره کل سوم. ۲- بخش فرهنگی و دانشگاه جهت اطلاع
توضیحات سند:
* شماره: 20156/ س ت
تاریخ: 25 /8 /42
موضوع: اظهاراتی راجع دکتر امینی
روز جمعه 17 /8 /42 در منزل مرحوم آقای بهبهانی آقایان سید جعفر بهبهانی - دکتر ملکی - ابطحی - محمدیان و چند نفر دیگر حضور داشتند آقای دکتر ملکی اظهار نمود که دکتر امینی به اتفاق دکتر الموتی به شعبه بازپرسی رفته بودند بازپرس گفته است چون موضوع محرمانه است الموتی از اطاق تشریف پیوند. وقتی دکتر امینی تنها میشود میترسیده که همان وقت باز پرس توقیفش کند لذا بازپرس یکی از نطقهای دکتر امینی با ذکر تاریخ جلویش میگذارد که در آن خود دکتر امینی گفته بود کسی که مقصر نباشد نبایستی از دیوان کیفر بترسد..
دکتر ملکی اضافه نمود چندی قبل نیز علم در نطنش اشتباهی کرد و تا اندازهای صحبتهای دکتر امینی را راجع به ورشکستگی ایران تأیید نمود. -
گیرندگان: ۱- اداره کل سوم ۲- بخش امور اجتماعی
منبع:
کتاب
علی امینی به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 127