موضوع: تشکیل جلسه مذهبی در مسجد هدایت
تاریخ سند: 11 آبان 1350
موضوع: تشکیل جلسه مذهبی در مسجد هدایت
متن سند:
به: ۳۱۲ تاریخ: 11 /8 /50از: ۲۰ﻫ ۱۲ شماره: ۱۳۱۶۰/ﻫ ۱۲
موضوع: تشکیل جلسه مذهبی در مسجد هدایت
روز جمعه 7 /8 /50 به مناسبت تعطیل جمعه و مصادف بودن با ایام ماه رمضان حدود ۱۲۰۰ نفر از طبقات مختلف مردم در مسجد هدایت اجتماع نموده بودند. قبل از شروع نماز سیدمحمود طالقانی مدت ۲۰ دقیقه ایستاده در محراب در اطراف خلقت انسان و تربیت در دوران زندگی و برخورداری از تعالیم الهی صحبت کرد آنگاه نماز جماعت برگزار و در پایان آیاتی از قرآن کریم تلاوت و سپس معادیخواه به مدت نیم ساعت در امور مذهبی و اجتماعی صحبت نمود و در پایان برای پیروزی مسلمانان بر اسرائیل و نابودی یهود و اتحاد مسلمانان دعا نموده و این جلسه حدود ساعت ۱۵۰۰ خاتمه یافت عده‌ای به صورت چندنفری گرد هم جمع و در پیرامون مطالب روز صحبت می‌نمودند. از آن جمله محمد خوانساری اظهار می‌داشت وضع قم خراب است چون حوزه علمیه قم نسبت به ساختمان بنای شهیاد اعتراض کرده و می‌گویند این ساختمان آرم بهائی‌ها می‌باشد و در کشور اسلامی بهائیت نبایست این اندازه قدرت پیدا کند و قرار بوده جمعی برای اعتراض و تظاهرات به تهران بیایند لیکن عده‌ای آنان را منع و می‌گویند هر آینه دست به این کار بزنید جلو رگبار مسلسل از بین خواهید رفت لذا منصرف شده‌اند و متعاقب آن در قم عده‌ای را دستگیر و بعضی تحت تعقیب می‌باشند و همچنین در جمع دیگری صحبت از مندرجات مطبوعات خارجی و خرج جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی بود و اظهار می‌گردید که هزینه این جشن سر به میلیاردها زده است و مطبوعات از بدهی‌های ایران مطالبی درج و آبروی ایران را برده‌اند و حسن افتخاری می‌گفت بعضی از روزنامه‌ها آمار زندانیان سیاسی را منتشر و دانشجویان کنفدراسیون مشغول پخش حقایق و جنایات دستگاه می‌باشند. همچنین از کنترل مساجد و جلوگیری از صحبت وعاظ در ایام ماه رمضان صحبت‌هائی می‌نمودند و به طوری که اسمعیل امیرخانی اظهار داشته حدود ساعت ۱۲۰۰ یک نفر فرانسوی به مسجد وارد و قصد ملاقات با طالقانی را داشته که پس از صحبت کردن یکی از دانشجویان حاضر در مسجد به زبان فرانسوی با وی قرار ملاقات با حضور مهندس بازرگان1 به بعد موکول گردیده و فرد خارجی مسجد را ترک نموده است. افراد شناخته شده عبارت بودند از دکتر یداله سحابی2، دکتر عباس شیبانی، ابوالمعالی، عبدالمجید معادیخواه3، حسن افتخاریان، مهدی خمسه‌ای، احمد رضائی، احمد سلطانی، محمود قدس، حاجی میرزائی، حاجی مرتضی صادقی، مصطفی صادقی، قاضی، احمد راهانی، مروج، اکبر فتوت، محمد خوانساری، حجتی کرمانی دانشجو، سید حسین میرحسینی، حسین پاساژ مرکزی، حاجی جواد جباری، خلیل شالچیان، عباس رادنیا، احمدعلی بابائی، حاجی اسلامی، حاجی باب، حکیمی، رضا سلیمی، سیدابراهیم موسوی، حسین صبحدل، فروزان، فدائی، حاجی جلیل اسمعیل امیرخانی، کریم امیرخانی، حسام‌الدین انتظاری، رضاخانی، هزارخانی، محمد بهفروزی، محمدعلی قیومی هوشیار، محمدمهدی یزدان‌پناه، مدیر شانه‌چی.
نظریه شنبه. اجتماع زیاد در مسجد هدایت فقط روزهای تعطیل تشکیل می‌گردد و این خود فرصتی است که افراد جبهه به اصطلاح ملی سابق و نهضت آزادی دیداری بنمایند.
نظریه یکشنبه. به صحت گزارش شنبه اعتماد حاصل است ضمناً تحقیق پیرامون اظهارات بعضی از افراد که در متن خبر ذکر گردیده باعث شناسائی شنبه خواهد شد و قبلاً در مورد مراجعه فرد فرانسوی به مسجد هدایت گزارش ایفاد گردیده است. سپاهی
نظریه چهارشنبه. نظریه یکشنبه مورد تائید می‌باشد. پاد
بهره‌برداری شد.
تکثیر شد ۱۲۳۰۱۷
بایگانی شود.
توضیحات سند:
۱- مهندس مهدی بازرگان: (تولد ۱۲۸۶ - ۱۲۷۳ ﻫ.ش) در دولت دکتر محمد مصدق عهده‌دار مناصبی در سازمان آب تهران، شرکت ملی نفت و پست‌های فرهنگی (استادی دانشگاه و ریاست دانشکده فنی) بود، وی در پایه‌گذاری «نهضت آزادی ایران» نقش مؤثری داشت و سال‌های چندی را در زندان‌های رژیم شاه سپری کرد. در زمان اوج‌گیری قیام اسلامی سال ۱۳۵۷ از سوی رهبر انقلاب مسئولیت رسیدگی به امور اعتصاب کارکنان شرکت ملی نفت را به همراه چند تن دیگر به عهده گرفت. پس از پیروزی انقلاب، سرپرستی دولت موقت به او محول گردید، و یک روز پس از اشغال لانه جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام از نخست‌وزیری استعفا کرد. او در نخستین دوره مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده تهران به مجلس راه یافت.- شهید هاشمی‌نژاد، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، ص ۶۲۴.
۲- یدالله سحابی در سال ۱۲۸۴ ﻫ. ش در تهران به دنیا آمد. پس از طی دوران مقدماتی آموزش و ورود به دانشگاه در رشته علوم طبیعی فارغ‌التحصیل شد و به تدریس در برخی از دبیرستان‌های تهران مشغول شد. یدالله سحابی در سال ۱۳۱۱ برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفت و در رشته زمین‌شناسی تا درجه دکترا ادامه تحصیل داد. دکتر سحابی اولین اعلامیه سیاسی خود را پس از سقوط دولت دکتر مصدق در سال ۱۳۳۲ منتشر کرد و پس از آن، در نهضت مقاومت ملی، فعالیت‌های سیاسی خود را دنبال کرد. وی پس از غیرقانونی اعلام شدن نهضت آزادی ایران به همراه یارانش به زندان افتاد. دکتر سحابی نماینده تهران در اولین دوره مجلس شورای ملی بود.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، ج ۱، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، ص ص ۹-۸.
3- عبدالمجید شهرت معادیخواه فرزند حسین شماره شناسنامه ۹۷۶۸۷ صادره از قم متولد ۱۳۲۱ شغل واعظ، دین اسلام، تبعه دولت شاهنشاهی ایران، دارای عیال و اولاد، میزان تحصیلات دوره خارج نامبرده بالا به اتهام فعالیت مضره و با قرار تأمین 17 /3 /51 بازپرس شعبه ۷ دادستانی ارتش بازداشت و در تاریخ 11 /6 /51 با قرار منع پیگرد از زندان آزاد گردیده است. به دنبال دستگیری شخصی به نام غلامحسین کرباسچی، مشخص شد که جزوات کمونیستی و گروه مجاهدین از قبیل نقل‌قو‌های مائو، کتاب چه گوارا، جزوه انقلاب، جزوه راه انبیاء و بیشتر نوشته‌های مجاهدین را از عبدالمجید معادیخواه دریافت نموده و متعاقب آن او نیز دستگیر و در اعترافات خود ذکر نمود که در سال ۴۱ در جلساتی که از طرف روحانیون به مناسبت مخالفت با انجمن‌های ایالتی و ولایتی تشکیل می‌گردید شرکت نموده و در سال ۴۲ در تظاهراتی که به مناسبت ورود شاه به قم صورت گرفت شرکت کرده و با راه پیدا کردن به منزل آیت‌الله خمینی، تحت تأثیر وی قرار گرفتم و در زمره طرفداران ایشان در‌آمده و در صف روحانیون مخالف در آمدم. طبق گزارش دیگری از ساواک معادیخواه در سال ۵۷ مجدداً دستگیر و به ۳ سال تبعید به سیرجان محکوم شده است.
- اسناد ساواک، پرونده‌های انفرادی