تاریخ سند: 22 مرداد 1357
[تلفنگرام]
متن سند:
از ساعت 1300 روز جاری وقایعی بشرح زیر در حوزه استحفاظی این سازمان
رخ داده :
الف.
در قم
1ـ حدود ساعت 1330 عده ای حدود 1000 نفر در اطراف مسجد جامع مبادرت
بدادن شعارهای مضره درود بر خمینی ـ مرگ بر 66 نموده که با دخالت مامورین
پلیس از محل مذکور متفرق و به خیابان چهارمردان وارد و مبادرت به شکستن
شیشه های دو بانک سپه و تهران نموده اند.
چون مامورین پلیس در محل حاضر
گشته متظاهرین از محل متفرق و تا اینساعت اجتماع دیگری از آنها دیده نشده
لیکن باحتمال قوی پس از نماز مغرب و عشاء مجددا متظاهرین اقداماتی را انجام
خواهند داد.
1
2ـ بازار و دکاکین کماکان بسته میباشند.
ب ـ در کاشان
1ـ از حدود ساعت 1200 تعدادی از دکاکین وسیله صاحبان آنها باز گشته لیکن
بازار کماکان تعطیل میباشد مراتب استحضارا بعرض میرسد.
هرگونه خبر مکتسبه
متعاقبا بآگاهی خواهد رسید.
2
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت قم.
باصری نیا3 22 /5
گیرنده : شقاقی
گوینده : فیروزی
ساعت 1930 ـ 22 /5
توضیحات سند:
1ـ روزنامه کیهان نوشت که
تظاهرات امروز قم از ساعت
11 صبح آغاز شد.
«عده ای در
خیابان ارم، گذرخان با
شعارهای گوناگون شروع به
تظاهرات کردند و شیشه های
بانک صادرات شعبه ارم را
شکستند.
در خیابان محمدرضا
شاه در محله گذر سفیدآب و
سیدان تظاهرات شروع شد و
مردم با سنگ و آجر از طریق
بامها و خیابانها به مقابله با
مأموران برخاستند.
» (ش
10538، ص 2)
2ـ رئیس شهربانی کاشان در
گزارش خود (292 ـ الف /5 ـ
22 /5 /37) نوشت : «اکثریت
مغازه های خیابانها باز ولی
بازار کماکان تعطیل، نماز
جماعت در مساجد انجام
نگردیده است.
» او در گزارش
بعدی نوشت : «در ساعت
2240 [امروز 22 /5 /57]
تعدادی از متظاهرین (تقریبا
120 نفر) از تکیه آقای سید
حسن که در اطراف خیابان آذر
می باشد خارج و قصد انجام
تظاهرات را داشته، لیکن با
اقداماتی که پلیس می نماید
گروه اشاره شده متفرق
می گردند، بنا به اظهار رئیس
شهربانی قم مأمورین انتظامی
هنگام انفجار کپسول گاز
اشک آور صدای چند انفجار
شنیده اند که مراتب تحت
بررسی است.
»(پرونده
312202، ج 2)
* روزنامه رستاخیز نیز نوشت
که «ساعت 5 بعد از ظهر عده ای
از جوانان زیر 20 سال در
انتهای خیابان آذر دروازه
کاشان معروف به دروازه ری
دست به تظاهرات زدند که
وسیله ماموران متفرق شدند».
(ش 989، ص 4)
3ـ این نخستین گزارشی
است که باصری نیا از وقایع
شهر قم، به عنوان رئیس
ساواک این شهر امضاء
می کند.
پیش از این همه
امضاءها از آن محمود معینی
بود.
این جابه جایی می باید در
یکی دو روز گذشته صورت
گرفته باشد.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 09 صفحه 16