تاریخ سند: 6 شهریور 1344
درباره : برادران آیت الله [خمینی]
متن سند:
از : ژاندارمری کل کشورـ دایره اطلاعات و ضد اطلاعات
به : ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور شماره : 2089 /12 الف
گزارش ناحیه 1 ژاندارمری مرکز مستند به گزارش هنگ ژاندارمری قم
حاکیست ستوان دوم نظری که برای تقویت پاسگاه خمین و حفظ انتظامات
شهرستان مزبور روز عاشورا به آنجا عزیمت نموده در مراجعت گزارش داده
است که هیچگونه حوادث و اتفاق سوئی به وجود نیامده جز اینکه بنا به اظهارات
رئیس شهربانی خمین اطلاعیه ای به اداره مزبور رسیده مبنی بر اینکه
سیدرضا[مرتضی ]پسندیده سر دفتر اسناد رسمی شماره 7 برادر آیت الله خمینی
که در غیاب برادرش نیابت او را داشته از خمین به قم ایاب و ذهاب نموده و ضمن
پرداخت شهریه به طلاب رابط اخبار بین علمای قم و منطقه ثلاثه نیز می باشد و
مردم را تا هشتم محرم تحریک بعدم اجرای مراسم سوگواری نموده است و
اضافه شده که سید نورالدین هندی برادر دیگر آیت الله خمینی وکیل دادگستری
است و پدر زن دکتر کشاورز1 رهبر سابق حزب منحله توده و مهندس رضا
پسندیده پسر سید مرتضی پسندیده نیز مقوم بانک ملی خمین می باشد که بطور
کلی نامبردگان فوق و واعظین شهرستان خمین از برادر آیت الله خمینی
دستوراتی دریافت می نمایند هنگ فوق الذکر برای حصول اطمینان از گزارش
افسر موصوف مجددا بطور محرمانه دستورات بررسی بیشتری به فرمانده
گروهان محلات می دهد و فرمانده
گروهان نیز ضمن تماس با رئیس شهربانی خمین موارد مذکور و گزارش ستوان
نظری را تائید می نماید و اضافه شده که به قرار اطلاع فرماندار خمین نیز مراتب
را به مقامات متبوعه خود گزارش داده است و رضا پسندیده هم که مقوم بانک
ملی بوده از شغل خود برکنار گردیده است.
از طرف فرمانده ژاندارمری کل کشور ـ سرلشگر معزی
آقای صالحی با توجه به سوابق این شخص اقدام شود ضمنا رونوشت در پرونده اشخاص
ضمیمه و به ساواک تهران هم بنویسید.
چهار نسخه تکثیر شود.
اقدامات انجام شده.
8 /6 /44
1ـ یک نسخه به بخش 311 ارسال شد.
2ـ در پرونده مهندس رضا پسندیده و سید نورالدین هندی و آیت الله خمینی یک نسخه ضمیمه
شد صالحی 10 /6 /44
32 ـ پ ـ س
سبحانی 11 /6 /46
توضیحات سند:
1ـ سید محمد علی کشاورز
صدر به سال 1288 در شهر
خمین به دنیا آمد.
پس از
گذراندن دوران تحصیل، کار
خود را در قوه قضائیه آغاز کرد
در دوره های پانزدهم و
شانزدهم به نمایندگی مجلس
شورای ملی راه یافت.
او از
نخستین کسانی بود که در جریان
ملی شدن صنعت نفت به صف
مصدق پیوست.
در سال 1323
شعبه ای از حزب دمکرات ایران
(حزب قوام السلطنه) را در خرم
آباد برپا کرد.
هنگام کودتای 28
مرداد 1332 وی که استاندار
اصفهان بود بازداشت شد و پس
از آزادی سراغ شغل دولتی
نرفت.
در سال 1339 که حیات
سیاسی جبهه ملی تجدید گردید.
کشاورز صدر نیز حضور داشت
و سرانجام همراه دیگر رهبران
آن به زندان رفت وی در نیمه
شب بیست و پنجم تیرماه 1353
به دنبال یک حمله قلبی از دنیا
رفت.
قیام 15 خرداد به روایت اسناد
ساواک، ص 230
2ـ این گزارش طبق نامه ذیل به
ساواک استان مرکز ارسال شده:
تاریخ : 15 /6 /44
شماره : 28335 /316
از : اداره کل سوم
به : ریاست ساواک استان مرکز
درباره : مرتضی پسندیده
عطف : 18712 / 20 الف ـ
28 /8 /43
بدین وسیله فتوکپی نامه شماره
2089 /20/ الف ـ 6 /6 /44
ژاندارمری کل کشور در مورد
فعالیتهای ایادی آیت الله خمینی
در شهرستان خمین جهت
استحضار ـ تحقیق و اعلام
چگونگی به پیوست ایفاد
می گردد.
مدیر کل اداره سوم ـ مقدم
از طرف لیقوانی
15 /6
رونوشت به انضمام فتوکپی
مربوطه جهت اطلاع و اقدام
مقتضی و تحقیق به ساواک
اراک ایفاد می گردد و به فرموده
دستور فرمایید پیرامون ...
تحقیق و نتیجه را ضمن اعاده
عین مرجوعه اعلام دارند.
رئیس بخش امور اجتماعی ـ
لطفی
(ضمیمه شماره سه)
منبع:
کتاب
آیتالله سید مرتضی پسندیده به روایت اسناد ساواک صفحه 45