تاریخ سند: 22 مرداد 1357
متن سند:
از : سازمان اطلاعات و امنیت فارس
به : مدیریت کل اداره سوم 312 شماره : 20098
با توجه به گزارش قبلی این ساواک در زمینه مصوبات شورای هماهنگی
استان مورخ 21 /5 /37 مبنی بر دستگیری 29 نفر آیات و محرکین وقایع
اخیر شیراز و اینکه تیمسار ریاست معظم ساواک تلفنا به اینجانب ابلاغ فرمودند
اصلـح است در شرایط موجـود افرادی که بایستی دستگیر شوند به دو دسته
تقسیم دسته اول دستگیر و به دسته دوم که شامل آیات درجه یک و وابستگان
آنها هستند بدوا تذکر داده شود و غیر مستقیم تحت نظر باشند لذا حسب الامر به
شهربانی فارس ابلاغ شد از دستگیری سید عبدالحسین دستغیب، هاشم دستغیب
فرزند وی، زبرجد داماد مشارالیه، مجدالدین محلاتی، صدر الدین حائری،
مجدالدین مصباحی خودداری گردد و در مورد بقیه اقدام که به همین نحو عمل
گردید.
مراتب نیز به آقای آزمون1 استاندار، تیمسار سرلشگر اسفندیاری
فرماندهی پادگان نظامی، تیمسار سرلشگر امیر حسینی فرمانده ژاندارمری
شفاها اعلام شد ساعت 1830 روز جاری مجددا جلسه شورای هماهنگی
تشکیل و همچنین طرح اوامر مرکز در زمینه عدم دستگیری شش نفر آیات
مشروحه در بالا که وسیله اینجانب ابلاغ گردیده اعضای شورای هماهنگی
مجددا تأکید کردند برای اینکه پس از دستگیری 23 نفر محرکین که از صبح
امروز دستگیری آنها شروع شده حوادث ناگواری اتفاق نیفتد شورا مجددا تأکید
می نماید بغیر از آیت اللّه بهاء الدین محلاتی که قبلاً
شورا نظر داده بود دستگیر نشود شش نفر افراد مشروحه تا قبل از ظهر فردا
23 /5 /37 دستگیر گردند.
تیمسار سرلشگر اسفندیاری نیز ضمن تأکید اینکه
بایستی تصمیمات متخذه در شورای هماهنگی مورخ 21 /5 /37 بدون چون و
چرا اجرا می شد اظهار داشته چنانچه این افراد دستگیر نشوند بایستی پیش بینی
برقراری فرمانداری نظامی در شیراز را نمود و من حتّی اعلامیه شماره یک
فرمانداری نظامی را آماده نموده ام ضمنا روز جاری که طبق اوامر قبلی مرکز
مفاد مواد قانونی شماره های 310، 312...
را به سید عبدالحسین دستغیب ابلاغ
نموده ام ضمن خودداری از امضاء اظهار داشته بستن مساجد و جلوگیری از منابر
علماء موجبات تفسیرهای مختلفی را در شهر فراهم و اصلح است ماه رمضان از
برگزاری سخنرانی وعاظ جلوگیری نشود و تلویحا اظهار داشته که فردا شب در
مسجد جامع به منبر می رود.
کلیه اعضاء شورا متفقا تصمیم گرفته اند کماکان از
برگزاری سخنرانی وسیله وی در مسجد جامع جلوگیری و به شهربانی مأموریت
داده شد از خروج وی از منزل جهت برگزاری سخنرانی جلوگیری نماید.
با عطف
توجه به نظرات شورای هماهنگی و اینکه آقای استاندار و فرمانده ارتش تلویحا
وقوع حوادث احتمالی را در شیراز مربوط به نظرات ساواک و عدم دستگیری
شش نفر افراد موصوف تلقی نموده اند مقرر فرمائید در زمینه دستگیری یا عدم
دستگیری شش نفر افراد اشاره شده مجددا نظریه اعلام و بنظر اینجانب اصلح
است از طریق شهربانی کشور شاهنشاهی، ارتش و ژاندارمری نیز دستورات
هماهنگ و یکنواختی به مسئولین امر در شیراز ابلاغ تا طبق اوامر صادره اقدام
شود.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت فارس
جوان
استهبان
در استهبان نیز عده ای به اخلالگری مبادرت و محل حزب رستاخیز1 را آتش
زده اند.
و عده ای هم بطرف نیروگاه برق حرکت که مأمورین انتظامی با آنها برخورد و
ناچارا تیراندازی گردیده که دو نفر مصدوم که یکی از ناحیه پا که سطحی بوده و
دیگری از ناحیه شکم مجروح که به شیراز اعزام و در بیمارستان بستری است.
در
این جریان 32 نفر دستگیر و یک نفر از طلاب قم که در منزل فقیهی بوده دستگیر
شده است.
بعرض تیمسار ریاست ساواک رسید ـ تاریخ 23 /5 /37
نظریه قبلی را تأیید نمائید
مسئولین منطقه آیا اطمینان دارند الف: پس از دستگیری آقایان تظاهراتی در شیراز نخواهد شد
ب ـ اطمینان دارند با گرفتن آیات این تشنج و تظاهرات عمومی سرایت به سایر نقاط کشور
نمی کند
آقای استاندار از نخست وزیر کسب دستور نمایند
نماینده ژاندارمری و ارتش نیز از رؤسای مربوطه کسب دستور نمایند 23 /5
توضیحات سند:
1 ـ منوچهر آزمون در سال
1309 در تهران به دنیا آمد
پدرش کارمند ساواک بود، وی
پس از طی تحصیلات ابتدائی و
متوسطه در کنکور اعزام محصل
به خارج شرکت نمود و راهی
آلمان غربی شد و پس از مدت
کوتاهی به دلیل مشکلات
اقتصادی راهی آلمان شرقی شد
و با توده ایها دست همکاری داد.
آزمون در شهریور 1336
دانشنامه دکتری خود را در
رشته اقتصاد سیاسی از دانشگاه
لایپزیک دریافت داشت او
همزمان دروه تخصصی فلسفه
مارکسیستی و اصول سازمانی
احزاب کمونیست را در
دانشکده کارل مارکس طی کرد
و سپس به آلمان غربی بازگشت.
بعضی منابع تحقیقاتی معتقدند
که در این سفر او وصل به
سرویس های اطلاعاتی شده
است.
او یک ماه پس از
بازگشت به آلمان غربی با نام
مستعار «خوش نقش» در
ایستگاه ساواک در آلمان
استخدام می شود چند روز پیش
از بازگشت به آلمان با یک زن
تبعه آلمان شرقی ازدواج که
ثمره آن یک دختر است او در
اردیبهشت سال 1340 به ایران
مراجعت و در بخش کمونیسم
ساواک مشغول به کار گردید.
و
در آبان سال 1346 مشاور
عالی سرپرست تلویزیون به
منظور نظارت بر برنامه های
اجتماعی و سیاسی منصوب
می شود.
وی بالاخره در شهریور
سال 1347 از ساواک به
وزرات اطلاعات و جهانگردی
منتقل و معاون فنی این وزارت
خانه شد.
آزمون در خرداد ماه
سال 1350 معاون وزیر کشور
و در شهریور ماه معاون
نخست وزیر و رئیس سازمان
اوقاف شد.
که موجب نارضایتی
بسیاری از روحانیون شد.
آزمون در انتخابات دوره بیست
و چهارم مجلس شورای ملی
(30 خرداد سال 1354) به
عنوان نماینده اول تهران به
مجلس راه یافت.
وی در آبان سال 1355 به سمت
وزیر کار و امور اجتماعی
منصوب شد.
و پس از سقوط
دولت امیر عباس هویدا در
دولت جمشید آموزگار استاندار
فارس شد و در 5 شهریور
عنوان وزیر مشاور در امور
اجرائی دولت شریف امامی را
کسب نمود و زمانی که به بی
نتیجه بودن پست خود پی برد در
5 آبان استعفاء داد و در 9 آبان
حزب «اتحاد خلق ایران» را پایه
گذاشت ولی عمر این حزب چند
روزه با بازداشت آزمون به
پایان رسید این بازداشت ادامه
داشت تا در 20 فروردین سال
1358 به همراه جمعی از
بلندپایگان رژیم شاه اعدام
گردید.
ر.ک.
مجله مطالعات سیاسی،
مقاله آرزوهای پایان ناپذیر.
146 ـ 189
1ـ شاه به تشکیل احزاب
گوناگون مانند «مردم»،
«ملّیون»، «ایران نوین» امر
کرده بود.
امّا در سال 1353 ه .
ش حزب «رستاخیز» را به
عنوان تنها حزب قانونی کشور
اعلام کرد و عضویت آن را
اجباری ساخت و دستور داد
کسانی که با آن مخالف هستند
ایران را ترک کنند! این حزب بر
3 اصل استوار بود: وفاداری به
قانون اساسی ، وفاداری به نظام
شاهنشاهی، وفاداری به انقلاب
شاه و ملّت .
هویدا، نخست وزیر
وقت، به دبیر کلی حزب رستاخیز
انتخاب شد و «رستاخیز»
کانونی گردید برای تجمع
کسانی که به دنبال نفوذ و قدرت
بودند.
امام به محض تأسیس
حزب رستاخیز آن را مخالف
شرع شمرده فتوا به حرمت
عضویت در آن دادند و اجبار
مردم را به عضویت در آن نقض
قانون اساسی دانستند.
در اولین
سالگرد تشکیل حزب، رژیم
اعلام کرد که بیست و سه میلیون
نفر عضو آن هستند! (جمعیت
ایران در آن زمان 33 میلیون نفر
بود).
شاه هیچگاه اجازه نمی داد
در حزب، اعضا پیرامون نفت،
بررسی اصلاحی یا انتقادی
انقلاب سفید، خرید اسلحه و
تجهیزات و سیاست خارجی،
جلسات و مذاکراتی داشته
باشند.
شش ماه پس از تشکیل
حزب مقامات آمریکا در ایران
به واشنگتن گزارش کردند که
این حزب عملاً نقشی در سیاست
ایران ندارد.
هنگام انحلال این
حزب حتی یک نفر هم مخالفت
نشان نداد!
ر.ک: کوثر، ج 1، ص 384.
کوثر، ج 2، ص 101.
منبع:
کتاب
شهید آیتالله سید عبدالحسین دستغیب به روایت اسناد ساواک صفحه 565