تاریخ سند: 27 آبان 1355
موضوع : اجتماع و همبستگی روحانیون و متعصبین مذهبی افراطی
متن سند:
رونوشت گزارش خبر شماره 24252 /20ه12
در ستون اول روزنامه کیهان شماره 1001 مورخ یکشنبه 23 /8 /35 به
امضاء شیخ محمد تقی فلسفی یک آگهی تسلیت درج گردیده است و ذیل همین
امضاء روحانیون مشروح زیر نیز به تبعیت از فلسفی به بازماندگان بانو محمدی
مادر حاج سید هاشم رسولی محلاتی تسلیت گفته اند:
مرتضی مطهری ـ سید محمد
بهشتی ـ محسن موسوی
خلخالی ـ ابوالحسن شریف
عسگری ـ ذبیح اله عسگری
محلاتی ـ محمد مفتح ـ سید
حسن مصطفوی ـ مصطفی
ملکی ـ سید علی غیوری ـ
امام جمارانی ـ سید محمد
تقی حکیم ـ سید حسن
موسوی اصفهانی ـ مهدی
شاه آبادی ـ سید مهدی
موسوی ـ سید علی اصغر
هاشمی ـ سید جمال الدین
دین پرور ـ امامی کاشانی ـ
علی اصغر مرواریدـ شیخ
جعفر شجونی ـ سروش
محلاتی ـ عبدالحسین معزی ـ سید حسین رضوی ـ سید جمال الدین مرتضوی ـ
فضل اللّه محلاتی ـ و چند امضاء دیگر.
نظریه شنبه : نظری ندارد.
نظریه یکشنبه : از آنجا که مدتی است تا حدودی همبستگی و فعالیت روحانیون
و متعصبین مذهبی رو به کاهش گذاشته و هر کدام به اصطلاح در لاک خود فرو
رفته اند ولی این همبستگی کاملاً از هم نپاشیده و هر کدام به نحوی از انحاء
تماسهایی با یکدیگر داشته که این تماسها و همفکریها می تواند نشانگر آن
باشد که هنوز مراوداتی با یکدیگر داشته و در صورت لزوم به تبادل افکار
بپردازند رهبری و جمع کننده این افراد با سابقه و بعضا طرد شده از منبر و اجتماع
را شیخ محمدتقی فلسفی1 به عهده داشته و اگر هنگام فوت یکی از آیات و یا
اهل منبر و یا خانواده های آنها مشاهده و توجه شود در ستون اول روزنامه کیهان
قسمت آگهی تسلیت ها ابتدا فلسفی به بازماندگان شخص فوت شده تسلیت گفته
و مجلس ترحیمی ترتیب می دهد که این خود یک جلسه علنی بوده و بلافاصله
بعد از تسلیت فلسفی کلیه وعاظ ممنوع المنبر طرد شده و افراطی که تمامی آنها
دارای سابقه می باشند
جملگی هماهنگی کرده و به
پیروی از فلسفی نسبت به
درج آگهی تسلیت در جراید
اقدام می نمایند.
این موضوع کاملاً روشن
است که نامبردگان همانند
زنجیری دست بدست
یکدیگر داده و چنانچه در
نظر داشته باشند تصمیمی را
به مرحله اجرا درآورند هر
کدام آنها کافی است که شهر
یا محله را با گفتارهای تند و
مسموم کننده خود و سوابقی
که مردم و پیروان آنها از آنان
دارند همزمان تصمیم خود را
عملی سازند.
نظریه سه شنبه ـ نظریه یکشنبه مورد تأیید است و اضافه می نماید فلسفی از
وعاظ طراز اول ممنوع المنبر تهران می باشد که هفته ای دو سه روز در منزلش
عده ای از وعاظ و روحانیون تحت عنوان آموزشهای مذهبی اجتماع و از وی در
مورد تعیین خط مشی منابر و سایر امور مذهبی کسب تکلیف می نمایند و مورد
احترام و قبول قاطبه روحانیون کشور می باشد.
نظریه جمعه: بستگی و اتفاق نظرآخوندها منحصر به وعاظ ممنوع المنبر نیست و
تمام اینها که از راه وعظ و خطابه به امرار معاش می پردازند چون عمر زندگی آنها از این راه تأمین می شود
بخصوص وقتی از خانواده معممین کسی فوت نماید با توجه به بستگی های حرفه ای شرکت در این قبیل
اجتماعات الزامی است و اصولاً آخوند جماعت منتظر چنین گردهمایی هایی هستند چون در این قبیل
مواقع است که عقده ها گشوده می شود، گلایه ها سرباز می کنند و یا پا در میانی عده ای کدورت ها زدوده
می شود اختلافات حل می گردد و درباره این که چه کسی شایستگی دارد مثلا از حجت الاسلامی به
آیت الهی ارتقاء یابد نظراتی می دهند و حتی درباره وعاظی که با سیاست روز کشور تعارض دارند بحث و
گفتگو می گردد بندوبست هایی صورت می دهند و تعدادی نیز از موهبت این جمع شدن ها بسود خود
بهره برداری می نمایند فلسفی هم که با توجه به رسوائیهای گذشته طبعا دل خوشی از دستگاه ندارد و
تشکیل یا شرکت در چنین مجالسی هم منبر نیست که ممنوع شده باشد با استفاده از چنین فرصتهایی
خودی نشان می دهد و خود به برگزاری مجالس ختم یا ترحیم مبادرت می کند تا هم اجتماعی تشکیل
داده باشد و هم از احساسات موافق صاحبان مجلس برخوردار شود و هم به اصطلاح سرزبانها باشد و
فراموش نگردد و برگزاری چنین اجتماعاتی هم که بنا به متن گزارش آخوندهایی از قماش هم در آنها
شرکت می نمایند علی الاصول موجه ترین و مناسبترین مستمسکی است که این عده در اختیار دارند.
چون از نظر مذهبی هم نمی شود با برگزاری چنین مجالسی که این عده منعقد کنندگان آنها هستند مخالفت
کرد و اگر هم مخالفت شود مراد و مقصود این قبیل وعاظ که به علت ممنوع المنبر شدن نمی توانند راضی
باشند بدست دستگاه و به منظور تحریک سایر آخوندها، وعاظ و متعصبین مذهبی حاصل شده است لذا
راه حل این است که بخش 12 منابع و همکاران خود را توجیه و آنها را در این مجالس شرکت دهد و به
موقع از کم و کیف اظهارات و مباحث آنها مطلع گردد و سپس با توجه به اطلاعات کسب شده بطور انفرادی
و در فرصت مقتضی روی هر یک از آنها تصمیم بگیرد.
نظریه 20 ه 12 : نظریه جمعه مورد تایید است.
رونوشت برابر اصل در پرونده کلاسه129320 می باشدـ
در پرونده 97482 بایگانی شود.
24 /9 /35
توضیحات سند:
2ـ حجه الاسلام محمدتقی
فلسفی به روایت اسناد ساواک
تهران، مرکز بررسی اسناد
تاریخی
منبع:
کتاب
شهید آیتالله دکتر محمد مفتح به روایت اسناد ساواک صفحه 325