تاریخ سند: 20 خرداد 1346
متن سند:
به: 316 شماره: 2435 /20/ه 3
از: 20 ه 3
در تاریخ 17 /3 /46 عدهای از بازاریها از جمله محمد صمدی و عطائی صاحبان شرکت اتحاد واقع در بازار جعفری ـ حاج شمس فراهانی صاحب کتابفروشی شمس فراهانی واقع در بازار ـ حاج علیاکبر شاگرد دفترسازی بازار جعفری ـ خواهرزاده محمدی که دانشجوی دانشگاه بود و مشخصاتش معلوم نگردید از ساعت 1530 به طرف مسجد ارک حرکت نمودند.
در بین راه عطائی به طور خصوصی در حضور جواد خطیبی اظهار داشت طی اعلامیهای که از چهار نفر مراجع شیعه از نجف رسیده (خمینی ـ حکیم ـ خوئی و ...) از علماء خواستهاند تظاهراتی به نفع مسلمانان عرب انجام گیرد روی همین اصل روحانیون مردم را دعوت کردهاند که در مسجد ارک حاضر شوند نامبرده اضافه نمود قرار بود مردم دستهدسته از خیابانها به تظاهرات بپردازند در این موقع مشاهده شد شخصی به نام شیخ محمد مروی [غروی] برای عدهای در حدود 1000 الی 1500 نفر که در خیابان ناصرخسرو و جلو مسجد شاه صحبت مینماید و شعارهائی از قبیل مرگ بر اسرائیل و بر مردم یهود و زندهباد اسلام میدادند در نتیجه پلیس شیخ مزبور را دستگیر و مردم را متفرق نمود.
1
ملاحظات: 1ـ آموزش داده شد ضمن تحت مراقبت قرار دادن اعمال و رفتار اشخاص فوقالذکر مشخصات کامل عطائی تعیین شود.
2ـ اعلامیه مزبور چگونه برای روحانیون ایران رسیده است.
3ـ مشخصات دانشجوی دانشگاه معین نماید.
توضیحات سند:
1ـ اگرچه مسجد فعالیتهای سیاسی خود را در قالب سخنرانیهای وعاظ ادامه میداد، اما به محض اینکه ساواک احساس خطر میکرد، از برگزاری هرگونه مراسم در مسجد جلوگیری مینمود.
مثلاً در سال 1346، «آیتالله غروی» مجلس دعایی برای پیروزی اعراب در جنگ با اسراییل اعلام کرد و چون مأموران درهای مسجد را بستند، وی به ناچار در پشت درهای بسته، دستهای خود را به آسمان بلند و اشکریزان برای پیروزی مسلمین دعا کرد.
سپس مردم در اطراف مسجد پراکنده شدند و با دادن شعارهای «مرگ بر اسراییل» و «مرگ بر طرفداران اسراییل»، لرزه بر اندام دستگاه انداختند.
یکی از مصاحبهشوندهها دربارۀ این دعوت میگوید:
«از چند روز پیش اطلاعیه داده بودند که مردم در مسجد ارک جمع شوند و ضمن اعتراض به اقدام اسراییل در غصب سرزمینهای مسلمین، برای پیروزی بر اسراییل دعا کنند، لذا من نیز در آن روز به مسجد ارک رفتم، عدۀ زیادی در جلوی مسجد ارک تجمع کرده بودند و نیروهای امنیتی سعی در متفرق کردن مردم داشتند، اما مردم اصرار ورود به مسجد را داشتند، نزدیک بود کار به زدوخورد بکشد، اما سرانجام با وساطت چند نفر، مردم پراکنده شدند و ضمن دادن شعار، این اقدام رژیم را محکوم کردند.
» (تاریخ شفاهی مسجد ارک، مصاحبه با حسن خوانساری، صفحه 82)
منبع:
کتاب
پایگاههای انقلاب اسلامی، مسجد ارک تهران به روایت اسناد ساواک صفحه 182