ج - اصلاحگران شایسته
متن سند:
ج - اصلاحگران شایسته
نوشتارهای امام خمینی (ره) بیانگر این واقعیت است که اندیشه اصلاح‌گری امام (ره) به قبل از سال ۴۲ و آغاز قیام روحانیت باز می‌گردد.
امام در کتاب «کشف الاسرار» خود که ردی بر نوشته «اسرار هزار ساله» یکی از طرفداران احمد کسروی است، ضمن منتفی ندانستن اصلاحات در حوزه‌ها، شرایطی را برای اصلاحگرایان بر می‌شمارد که در حقیقت راه را بر عناصر بی‌سواد، نفوذی و مغرض در ایجاد بحران در حوزه به نام اصلاحات می‌بندد. امام (ره) در این کتاب در بخشی تحت عنوان «نظری به اصلاح روحانیت» می‌نویسند:
«ما هرگز نمی‌گوییم که این طبقه [روحانیون] یکسره خوب و منزه‌اند و برای اصلاح آن‌ها نباید قدمی برداشت، این‌ها هم مثل سایر طبقات خوب و بد دارند و بدهای آن‌ها از همۀ بدها فساد و ضررشان بیشتر است. چنانچه خوب‌های آن‌ها از تمام طبقات نفعشان هم برای مردم و هم برای کشور و استقلال آن بیشتر و بالاتر است. لکن اصلاح آن‌ها را امثال رضاخان که نمی‌دانست روحانی را با هاء هوّز می‌نویسند یا با حاء حطّی نباید بکند... کسی می‌تواند دست اصلاح به این دستگاه دراز کند که چند شرط زیر را داشته باشد.
1- تخصص در علوم روحانیت که سخن‌های او کورکورانه و از روی جهالت نباشد.
۲- علاقه‌مندی به دیانت و روحانیت و عقیده به این که روحانیت در کشور لازم است.
٣- پاک بودن نیت او که دست درازیش برای نفع طلبی نباشد.
۴- عقل تدبیر و تمیز صلاح و فساد، تا کارهایش از روی نقشه‌های خردمندانه باشد.
۵- نفوذ روحانی که نقشه‌های خود را بتواند عملی کند.
این شرایط اگر پیدا شود فقط در روحانیون درجه اول پیدا می‌شود دیگران به کلی از این حساب خارجند. بعضی از آن‌ها نیز کم و بیش به اصلاح کوشیده و می‌کوشند ولی البته آن نتیجۀ روشن را که اصلاح تمام افراد باشد نگرفته اند.»1
توضیحات سند:
1- کشف الاسرار، ص 201 - 202
آغاز اصلاحات در حوزۀ علمیۀ قم
منبع:
کتاب
بن‌بست -جلد چهارم / مهدی هاشمی رویکرد سیاسی به حوزه علمیه قم صفحه 61