تاریخ سند: 28 اردیبهشت 1347
موضوع : کنگره فوق العاده کنفدراسیون محصلین و دانشجویان ایرانی در خارج از کشور
متن سند:
از : 312
کنگره فوق العاده کنفدراسیون1 دانشجویان و محصلین ایرانی در خارج از
کشور از ظهر روز جمعه 26 آوریل برابر با 6 /2 /47 در شهر فرانکفورت آلمان
غربی تشکیل و در ساعت 30 /22 روز یکشنبه 28 آوریل برابر با 8 /2 /47
بکار خود پایان داد.
در
کریدورهای کنگره انواع و
اقسام نشریات گروههای
مختلف از جمله کتاب سرخ
به قلم مائوتسه تونگ و
نشریات چاپ پکن، طوفان،
ایران آزاد.
باختر امروز و
غیره بطور آزادانه بفروش
می رفت و این طور نشان
داده می شد که همه
نمایندگان و حضار و نظار هر
کدام به نحوی مارکسیست
هستند و استفاده از
اصطلاحات و کلیشه ها و
مفاهیم این مکتب فراوان
بچشم می خورد.
از این
کنگره مانند دفعه قبل استقبال شده بود و بر خلاف تصور پس از دو سه ماه مجددا
تعداد زیادی برای شرکت در کنگره به فرانکفورت آمده بودند و تعداد شرکت
کنندگان از دفعه قبل بیشتر بود و محل تشکیل جلسات و سالن و سازمان دادن و
پذیرائی از افراد شرکت کننده خیلی منظم بود.
در روزهای اول و دوم کنفرانس عمومی تشکیل شد و نمایندگان سخنرانیهای
مفصل و مختلفی ایراد کردند خسروی دبیر سابق فرهنگی کنفدراسیون و
طرفدارانش که گفته می شود کمونیست طرفدار چین هستند قالب فعلی
کنفدراسیون را برای مفاهیم و خط مشی ها و نوع مبارزات جدید دانشجوئی در
سراسر جهان کهنه تلقی کردند و گرایشات شدید چپی نشان دادند (این گروه
همانها هستند که در سمینار ریچونه ایتالیا در سال گذشته تزویتنامیزه کردن ایران
را مطرح کردند).
گروه «طوفان»1 که متشکل ازکمونیستهای طرفدار چین هستند و سه یا چهار
نماینده در کنگره داشتند تقریبا نظریه بالارا تکرار کردند.
توده ایهای طرفدار
کمیته مرکزی که به علت از دست دادن نمایندگان خود در وین و گراتس اطریش
به دو یا سه نفر تقلیل پیدا
کرده بودند بشدت از تز
صنفی کردن کنفدراسیون و
جدا نمودن آن از سیاست
دفاع می کردند که در موارد
متعدد با خشم و مسخره
نمایندگان دیگر روبرو
شدند.
یکی از این توده ایها
ضمن سخنرانیهای خود
گفت :
«باید مرگ بر شاه را آهسته تر
بگوئیم تا بتوانیم از دولت
بورس برای دانشجویان
مستحق بگیریم».
این مسئله
با تمسخر و هو شدید شرکت
کنندگان روبرو شد و عده ای
او را به شوخی «رئیس بنیاد بورس پهلوی» نام گذاردند.
روز جمعه (اولین روز
تشکیل کنگره) که کمیسیون نسبتا بزرگ برای بررسی برنامه ها و جمع بندی
نظرات و تغییر اساسنامه تشکیل شد.
در اساسنامه تغییراتی داده شد و امکان
فردی کردن انتخابات هیئت دبیران به تصویب کنگره رسید، باین معنی که اگر
هیچیک از لیستهای مشترک دستجات شرکت کننده مورد تصویب قرار نگرفت
اعضاء هیئت دبیران فردی انتخاب شوند.
(که البته در این کنگره احتیاج به
اجرای این ماده نشد).
نکته جالب توجه دیگر در این کنگره رد شدن گزارش هیئت رئیسه موقت با
اکثریت زیاد بود.
این هیئت متهم به تسامح و کار نکردن و بی عرضگی شده بود
زیرا در زمینه های لازم یعنی ویتنام، کنفرانس حقوق بشر در تهران، چاپ
نشریات و غیره اقدام مفیدی به عمل نیاورده بود و در دفاع از خود گفت که تصور
می کرده فقط و فقط وظیفه دار اداره امور اداری کنفدراسیون در مدت سه ماه تا
تشکیل کنگره فوق العاده بوده است.
سرانجام انتخابات به عمل آمد و لیست
مشترک جبهه ملی با گذاردن اسامی کاتبی و دکتر بهمن نیرومند به تصویب رسید
و دکتر بهمن نیرومند1
(دارای افکار چپی مستقل)
به سمت دبیر بین المللی،
کاتبی جزو گروه انقلابی از
فدراسیون ایتالیا به سمت
دبیر فرهنگی، خسرو
شاکری از جبهه ملی به
سمت دبیر انتشارات، بیانی
عضو جبهه ملی به سمت دبیر
تشکیلات، ناصر مفتخر
شیرازی عضو جبهه ملی به
سمت دبیر مالی انتخاب
شدند.
نتیجه آرا عبارت بود
از 31 رای موافق، 17 رای
مخالف و 5 رای ممتنع که
مجموعا 22 رای ناموافق به
این لیست داده شد.
ضمنا چنگیز پهلوان که دارای افکار کمونیستی معرفی شده و
عده ای که با او همراه بودند حد وسط را گرفته و در باطن به لیست جبهه ملی رای
دادند و بالاخره منتخبین اکثرا جبهه ملی بوده و پیروزی را در واقع این جبهه
بدست آورد.
نظریه منبع ـ عناصر جبهه ملی که از زمان پایان کنگره قبلی در سه ماه پیش در
تلاش بودند تا اکثریت آراء کنگره را به نفع کاندیداهای خود بدست آورند لیستی
تهیه کردند و با گذاشتن اسامی کاتبی و دکتر بهمن نیرومند در لیست آراء
نمایندگان بیشتر شهرهای مختلف ایتالیا و علاقمندان به دکتر نیرومند را به نفع
خود جلب و موجب تصویب لیست تهیه شده گردیدند.
در مجموع 22 رای
ناموافق به لیست مذکور نشان دهنده شکاف شدید در صفوف مختلف است و
مسلما مخالفین جبهه ملی و هیئت دبیران جدید به مبارزات خود در کشورهای
مربوطه تا کنگره آینده ادامه خواهند داد.
مخالفین مشخص عبارت بوده اند از
گروه طوفان، طرفداران چین، چپ های مستقل و افراد جبهه ملی مخالف تخریب
دکتر مصدق و بعید نیست که حتی توده ایهای طرفدار کمیته مرکزی هم با هیئت
دبیران جدید مخالف باشند.
و باید در آینده در انتظار برخوردها و تضادهای
حاصله از انتخابات مذکور بود.
کما اینکه نمایندگان انجمن انگلستان نیز انتخاب
نشدند و این مسئله ایجاد کینه ای نمود.
ملاحظات بخش 312 ـ با توجه به اینکه منبع در جلسات کنگره حاضر و ناظر
رویدادها بوده ـ نظریه او تا حدودی مورد تائید است.
سابقه ارائه شود.
158211 133.
28 /2 /47 311
توضیحات سند:
1ـ در یکی دیگر از گزارشات
ساواک در خصوص این کنگره
آمده است :
در کنگره فوق العاده
کنفدراسیون که از 6 تا 8
اردیبهشت ماه 47 در
فرانکفورت آلمان تشکیل
گردید توده ایهای طرفدار کمیته
مرکزی حزب منحله توده بطور
پی گیر و مداوم از تز صنفی
کردن کنفدراسیون و خروج از
آن حالت سیاسی دفاع می کردند.
سران جامعه سوسیالیستهای
ایرانی در اروپا هم همیشه روی
این مسئله تأکید داشته و دارند و
بطور مستمر به اعضاء این
جامعه در خارج از کشور تأکید
می کنند که در تشکیلات صنفی
دانشجوئی فعالیت سیاسی نکنند
و فقط در فعالیتهای خود جنبه
هوشیار ساختن دانشجویان را
مورد توجه و عمل قرار دهند
حتی دکتر امیر پیشداد رهبر
جامعه مذکور در اروپا طی
نامه ای که به یکی از
دانشجویان عضو جامعه که در
سازمان دانشجویان فعالیت
سیاسی دارد ضمن انتقاد شدید
از فعالیتهای او خواسته که تز
صنفی کردن سازمانهای
دانشجوئی را مطرح و سعی کند
انجمن را به یک انجمن صنفی و
غیرسیاسی تبدیل کند (جامعه
سوسیالیستها در این مورد
بخصوص با اعضاء کمیته مرکزی
همصدا و همفکری نشان می دهد
و الا در سایر موارد همواره در
همه جهات مخالف و ضد
یکدیگر بوده و هستند).
در انگلستان در گذشته اقداماتی
به عمل آمده و یک سازمان
دانشجوئی موافق دولت ایجاد
گردید و برای مدتی مخالفین را
از گرد هم پراکنده ساخته
ولی چندی بعد مخالفین دوباره
به دور هم جمع و انجمن دیگری
از مخالفین به وجود آورده اند و
با تلاش روز افزون نضج گرفته
و تدریجا توانسته اند موجودیت
خود را اعلام و روز به روز
وسیع تر می شوند و بالاخره این
ناراحتی را در اکثر ایرانیان مقیم
انگلستان ایجاد کرده اند که چرا
یک عده هموطن در دو دسته
قرار گیرند و در بعضی موارد
علیه همدیگر فعالیت کنند؟ آیا
بهتر نیست با هم بسازند و یک
انجمن دانشجوئی خوب و
معتدل بسازند؟
(اسناد ساواک، ضمیمه شماره
19)
1ـ «جمعی از مارکسیست های
منفرد و تعدادی از منشعبین از
حزب منحله توده در اروپا، به
دنبال بروز اختلاف بین چین و
شوروی و علنی شدن آن در
سال 1962 و با در نظر گرفتن
اینکه غیر از مارکسیست ها،
معدودی افراد و گروههای دیگر
نیز در موضوع مخالفت با رژیم
ایران قرار داشتند، در صدد
برآمدند تا برای مبارزه راه
سومی جدا از شیوه های روسی
و چینی اتخاذ کنند.
این عده در سال 1946
نشریه ای تحت عنوان «توفان»
منتشر کردند و تا سال 1967 به
طور متناوب این نشریه را
انتشار دارند، در حالیکه
رهنمود مشخصی در نظریات
آنها نبود و به علاوه بعلت تخیلی
بودن بسیاری از نظراتشان، در
میان گروههای مختلف نتوانست
برای آنها ایجاد جاذبه نماید.
در سال 1967 سه نفر از اعضای
سابق کادر رهبری حزب توده به
اسامی غلامحسین فروتن، احمد
قاسمی و عباس سخائی که
بدنبال خروج از حزب توده و
فرار از شرق به سازمان انقلابی
پیوسته و از این سازمان نیز
اخراج شده بودند.
با گردانندگان
نشریه توفان تماس گرفتند و به
عضویت این گروه در آمدند.
ورود این سه نفر به تشکیلات
توفان نقطه عطفی در زمینه
افکار غالب و فعالیتهای
سازمان توفان بود.
بدبینی که
آنها با مذاکراتیکه با گردانندگان
نشریه توفان به عمل آوردند
آنها را معتقد ساختند که باید
نقطه نظرهای جذابتری را از نظر
فعالیت و جلب نظر قشرهای
جوان مطرح کنند.
القائات این
سه نفر و تلقینات مداوم
سائونیست های عضو گروه
توفان، سرانجام سبب شد که
گروه مذکور به یک تشکیلات
کاملاً مارکسیستی هوادار
نظریات مائوتسه دون تبدیل
شود و جلوه این تغییر تفکر در
تابستان سال 1967 با انتشار
اولین ستاره و رده دوم نشریه
توفان بعنوان «ارکان سازمان
مارکسیستی ـ لنینیستی توفان
بروز کرد.
»
(کنفدراسیون دانشجویان
ایرانی ـ اسفند ماه 1355 ـ ص
97 ـ 98)
1ـ بهمن نیرومند، فرزند حسین،
متولد 1315 تهران :
نامبرده تحصیلات خود را در
رشته ادبیات و فلسفه در آلمان
گذرانده و سپس به کشور
مراجعت و به عنوان سربازی به
کار ترجمه در اطلاعات ارتش
به کار پرداخت.
طی دوران خدمت در ارتش
مدارک و اسناد متعددی راجع
به سوء استفاده در امور نفت
بدستش میرسید و مطالعه
می کرد، به همین دلیل اعتقاد
خود را به تدریج نسبت به رژیم
از دست داد.
پس از پایان خدمت به سمت
دانشیاری در دانشگاه تهران
پذیرفته شد و متعاقبا سمت
استادی فلسفه و ادبیات در
دانشگاه تهران را بدست آورد،
ولی بدلیل عقاید چپی از
استادی معذول و از دانشگاه
اخراج شد.
لذا در سال 1344
ایران را ترک و مجددا به
آلمانغربی عزیمت نمود.
در آلمان ابتدا اقدام به
فعالیت های کمونیستی به نفع
شوروی نموده و در این ارتباط
چندین بار نیز به آلمانشرقی سفر
و با اعضاء حزب توده ملاقات
نمود.
سپس به گروه مائوئیستها
پیوست و ضمن تبلیغ شدید برله
سیاستهای چین، در کنفدراسیون
نیز فعالیت می نمود و بدین دلیل
به عنوان دبیر امور بین المللی
کنفدراسیون انتخاب شد.
(اسناد ساواک ـ پرونده های
انفرادی)
منبع:
کتاب
چپ در ایران - حزب توده در خارج از کشور به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 256