گزارش جریان کشف سازمان اطلاعات حزب منحله توده
گزارش جریان کشف سازمان اطلاعات حزب منحله توده
متن سند:
محترما معروضمیدارد.پس از کشف سازمان نظامی حزب توده و دستگیری اعضاء آن که حصار بسیار مستحکمی بوسیله افراد این سازمان دور حزب کشیده شده بود و در هم شکستن حصار مزبور کلیه سازمانهای حزب یکی پس از دیگری کشف و فلج گردید مسلم شد که حزب توده دارای یکدستگاه منظم و مرموز جاسوسی بنام سازمان اطلاعات میباشد که حزب توسط همین دستگاه در کلیه ادارات لشگری و کشوری شبکه های جاسوسی دایر نموده و اطلاعات بسیار محرمانه کشور را با استفاده از این شبکه ها جمع آوری و توسط مسئولین همین دستگاه اطلاعات مورد لزوم بدست بیگانگان میرسیده و در رادیو کشورهای بیگانه بازگو میشده است ـ در نتیجه تحقیقات محرز و مسلم گردیده که بوسیله افراد این سازمان سرقتهای بانک دماوند و بانک ملی ایران و بانک بازرگانی انجام گردیده این سازمان عظیم جاسوسی تحت نظر خسرو روزبه (افسر فراری ارتش) اداره میشده است.
تشکیلات سازمان اطلاعات الف.
این سازمان عظیم جاسوسی تحت نظر خسرو روزبه افسر فراری ارتش اداره میشده و دارای دو معاون بوده معاون اول اشوت شهبازیان بنام مستعار پرویز که پس از کشف سازمان نظامی حزب از ایران متواری و به پشت پرده آهنین میگریزد معاون دوم مهندس کاظم ندیم بنام مستعار عبداله بوده است.
سازمان این تشکیلات عبارت بوده اند از شعبه تعقیب.
شعبه احزاب.
ادارات که شامل سفارتخانه ها[،] کلیساها.
چاپخانه ها.
اصل 4*.
رکن 2 ستاد ارتش.
شهربانی.
ژاندارمری ـ پلیس راه آهن، شعبه بایگانی، هر یک از معاونین چند شعبه را اداره می کردند اشوت شهبازیان مسئول رکن 2 ستاد ارتش.
شهربانی.
ژاندارمری.
پلیس راه آهن و ندیم مسئول احزاب و ادارات بوده و هر نفر یک پیک دوشیزه داشتند بنام منیر و فاطمه جنیدی.
ب.
شعبه تعقیب تحت مسئولیت سیروژ استپانیان اداره میشده و در حدود پانزده نفر عضو داشته است وسائلی که جهت تعقیب این سازمان در اختیار داشته عبارت بودند از دوچرخه پائی و یکدستگاه ماشین که برای تعقیب افسران رکن دوم و دائر تجسس آماده کار بوده و نیز برای تعقیب افراد مظنون حزبی از این شعبه استفاده میشده است ضمنا بوسیله این افراد مامورین رکن 2 و مامورین کارآگاهی شناخته شده بحزب معرفی میشده اند و حتی مامورین اطلاعاتی سفارتخانه ها بویژه سفارت امریکا مورد تعقیب این سازمان بوده است (از گاگیک سئوال شود) سازمان شعبه تعقیب عبارت بودند از چندین گروه که هر گروه از پنج نفر تشکیل میشده و در هر گروه یکنفر زن و یک مرد که بنا بمقتضیات وقت تغییر لباس میدادند و یکنفر فرد فنی مانند واکسی و چرخ فروش اجناس داشته باشد و یا یکنفر که کلید و قفل درست بکند و دو دوچرخه سوار و هر گروه دارای یک سر گروه بودند که با فرد مسئول گروه 6 نفر میشدند.
سازمان تعقیب دارای سه گروه بوده که یکی تحت مسئولیت حاج ابوالفتحی و دیگری نورائی.
ج.
شعبه احزاب.
این شعبه تحت مسئولیت اسفندیاری و وظیفه این شعبه فرستادن عده [عده ای] از اعضاء حزب توده بداخل صفوف سایر احزاب موجود در مرکز از قبیل نیروی سوم.
پان ایرانیسم1.
حزب زحمتکشان2.
عنکبوت سرخ.
فدائیان ایرانشاه.
حزب ایران3.
حزب آزادی مردم ایران.
مجاهدین اسلام[، ]حزب سومکا4.
حزب آریا5 و غیره.
مسئولین این سازمان عبارت بودند از خلیل خوئی.
اسکندری پور.
صالح دلائی.
گاگیک.
شهریار.کاویان که هر یک از مسئولین مسئولیت چند فرد که در چند حزب مخالف حزب توده عضویت داشته اند بعهده داشته است.
وظیفه افراد سازمان احزاب کسب خبر از داخل احزاب بطور کلی و استحضار از نظریات رهبران احزاب مزبور روی موارد و مسائل مختلف روز از قبیل موضوع ملی شدن صنعت نفت.
قطع مناسبات سیاسی با انگلستان.
گرفتن قرضه از امریکا و پیوستن ببلوکهای تدانسی و مطلع شدن از نقشه مبارزه احزاب برعلیه حزب توده و اطلاع دادن آن بحزب و خنثی نمودن اقدامات آنها از طرف حزب توده که در اختیار مسئولین خود قرار میداده اند و آنها نیز بدستگاه رهبری ارسال میداشتند تا دستگاه رهبری حزب توده از نظریات و روش افکار رهبران احزاب مزبور با اطلاع باشد و از طرفی حزب توده به نسبت قدرت هر حزب عده [عده ای] از اعضاء خود را مامور عضویت آن حزب مینموده و کوشش داشته است که این افراد در داخل احزاب یکدیگر را نشناسند.
توضیحات سند:
* اصل چهار poinr rou : چهارمین ماده از مواد اصلی نطق افتتاحیه ترومن رئیس جمهور ایالات متحده امریکا است که در آن وی پیشنهاد کرد ایالات متحده به وسیله تأمین کمک های فنی در کشورهای توسعه نیافته جهان نقش رهبری را در این کشورها بدست گیرد ترومن مدعی بود که آمریکا می تواند با این کمک ها انگیزه نیرومندی برای برقراری حکومت های دموکراسی ایجاد کند.اجرای برنامه اصل چهار در ایران بر اساس مقاوله نامه سال 1951 بین رزم آراء نخست وزیر ایران و دکتر گریدی سفیر کبیر امریکا در ایران بود که منجر به تأسیس کمیسیون مشترک برای امور روستائی گردید.
سپس در دوره نخست وزیری دکتر محمد مصدق، ویلیام وارن رئیس هیئت همکاری فنی ایالات متحده در تاریخ 19 ژانویه 1952 برنامه و طرز عمل هیئت فنی را طی نامه ای به دولت ایران پیشنهاد کرد و دولت ایران موافقت خود را با آن اعلام نمود.
گنجینه ج 4، فریدون سنجری ص 1716 1 ـ حزب پان ایرانیسم : از جمله احزابی است که پس از شهریور 1320 بوجود آمد.
این حزب که دارای تمایلات افراطی ناسیونالیستی بود به رهبری محسن پزشکپور شکل گرفت.
تاریخ معاصر ایران ـ پیترآوری ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی ص 241 2 ـ حزب زحمتکشان : حزب زحمتکشان ملت ایران توسط خلیل ملکی و مظفر بقایی تأسیس شد.
ملکی که به دنبال وقایع آذربایجان از حزب توده جدا شده بود با بقایی همداستان شد.
ملکی و یارانش امور تشکیلاتی، آموزشی، مطبوعاتی و عقیدتی حزب را در دست گرفتند و فعالیت های سیاسی در اختیار بقایی و یاران او باقی ماند.
جریده شاهد ارگان سیاسی حزب زحمتکشان بود که تحت نظارت بقایی روزانه منتشر می شد و ملکی هفته نامه نیروی سوم و ماهنامه علم و زندگی را تأسیس کرد.
پس از حوادث سی تیر 1331 و دوری محسوس بقایی از مصدق اختلافات داخلی حزب زحمتکشان آغاز شد.
گروه ملکی که اکثریت فعالان، سازمان دهندگان و نویسندگان حزب را تشکیل می دادند اعتقاد داشتند که حزب زحمتکشان نمی باید از پشتیبانی فعال خود از دکتر مصدق دست بردارد در حالیکه مظفر بقایی خواستار مخالفت علنی با مصدق شده بود.
این اختلاف چراغ عمر یک ساله حزب زحمتکشان را خاموش کرد.
سالهای پس از کودتای 28 مرداد حزب زحمتکشان رسما منحل شد.
و فعالیت چشمگیری نیز نداشت ولی بعدها در دهه پنجاه با تجدید فعالیت محدود احزاب، حزب زحمتکشان ملت ایران به رهبری مظفر بقایی تلاشهایی کم رنگ صورت داد که شباهتی به فعالیت های عادی حزب سیاسی نداشت.
یاران امام به روایت اسناد ساواک، شهید لاجوردی، ص 37 3 ـ حزب ایران : اشغال ایران بوسیله نیروهای متفقین در شهریور 1320 و وجود آزادیهای نسبی موجب گردید گروهی از جوانان تحصیلکرده و روشنفکر دور هم جمع شوند و در سال 1321 کانون مهندسین ایران را تشکیل دهند کانون مهندسین در آغاز یک اجتماع اداری و صنفی بود سپس به یک سازمان سیاسی، گروهی تحصیلکرده تبدیل شد و از آن حزب ایران بوجود آمد اسامی اولین اعضای مؤسس حزب ایران بدین شرح بود : غلامعلی فریور، رضازاده شفق، عبدالحمید زنگنه، حسین معاون، عبداللّه معظمی، کریم سنجابی، احمد زیرک زاده، اللهیار صالح، شمس الدین امیرعلایی، کاظم حسیبی، جهانگیر حق شناس، اصغر پارسا و ذکاء غفاری.
در تاریخ معاصر ایران پس از کناره گیری رضاشاه از سلطنت، حزب ایران پس از حزب توده اولین حزب سیاسی سازمان یافته بود که در اسفند 1322 تشکیل شد.
این حزب ایدئولوژی خاصی نداشت یک حزب ناسیونالیست بود که مدرنیسم و سوسیالیسم را هم پذیرفته بود و چون شعار ضدبیگانه داد گروه قابل توجهی از ملّیون و حتی افراد مذهبی را جذب کرد شعار حزب ایران این بود : برای ایران با فکر ایرانی، به دست ایرانی.
حزب ایران در شرایطی که حزب توده به شوروی و هیأت حاکمه و نخبگان سیاسی ایران به انگلستان تمایل داشتند آنها بیشتر به سمت آمریکا تمایل داشتند و این تمایل را با تأیید دکترین آیزنهاور ـ در بهمن ماه 1335 نشان دادند.
این حزب بعدها جزء جبهه ملی دوم شد و به عنوان ستون فقرات آن عمل کرد و با انحلال جبهه ملی در 1343 این حزب نیز از بین رفت.
قیام 15 خرداد به روایت اسناد مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، صص 155 ـ 156 4 ـ حزب سومکا : این حزب که مخفف «سوسیالیزم ملی کارگران ایران است توسط دکتر داود منشی زاده تأسیس شد و تمایلات نازیستی داشت.
تاریخ معاصر ایران ـ پیترآوری ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی ص 241 5 ـ حزب آریا : از جمله دسته راستی متمایل به انگلستان و وابسته به دربار بود و مؤسسین آن به یک روایت محمد هادی سپهر بود اما به روایت «حسین فردوست» سرلشکر حسین ارفع.
از جمله اعضای اصلی این حزب عبارتند از : سرتیپ دیهیمی، حسن اخوی، ارتشبد آریانا، سرلشکر امین زاده، سروان یحیایی، سرلشگر محمود ارم و محمد هادی سپهر.
در جریان نخست وزیری قوام السلطنه در سالهای 1326 و حتی پس از سقوط قوام، حزب آریا از جمله احزابی بود که به شدت بر ضد قوام فعالیت می کرد.
ویژگی مهم این حزب ضد کمونیست بودن و هواداری از سیاست انگلستان در ایران بود.
حزب آریا تا دوران حکومت ملی دکتر مصدق نیز فعالیت داشت و پس از کودتای 28 مرداد و استقرار حکومت کودتاگران به عمر آن خاتمه داده شد.
احزاب سیاسی ایران ـ بهروز طیرانی، ج اول، ص 1