تاریخ سند: 7 اردیبهشت 1346
موضوع: اجتماع منزل دکتر علی امینی
متن سند:
به: ۳۲۱ شماره: 4063/ﻫ 4
از: ﻫ 4 تاریخ: 7 /2 /46
موضوع: اجتماع منزل دکتر علی امینی
ساعت ۸ روز چهارشنبه 6 /2 /46 عدهای در حدود ۲۰ نفر از جمله آقایان رنجبر، محمدرضا خرازی، منصوریان از غله، خبازباشی، پیرنیا، نور از دارایی، خلیقی از دارایی، پیامی، سرمست، ودودی، در منزل دکتر امینی حضور داشتند. ابتدا دکتر امینی گفت مردم از شوفرهای تاکسی و کمبود تاکسی ناراضی هستند شوفرها هم عقیده دارند که تاکسیمتر برای آنها صرف ندارد. همچنین در مورد گوشت اظهار کرد بسیار بد است در کشوری خود کشاورزی و دامداری دارد گوشت نایاب شود. من این چند سال که در دولتها وکیل و وزیر بودم برایم روشن شده هر کاری را که دولت روی آن انگشت گذاشته تعادل را بهم زده کما اینکه بعد از ۲۸ مرداد مرحوم زاهدی گفت میخواهم نان و گوشت و قند و شکر را ارزان کنم بنده خندیدم و گفتم مگر میشود این کار را کرد روزی حضور اعلیحضرت بودم فرمودند برای ارزان کردن نان و گوشت و قند و شکر چه اقدامیکردهاید عرض کردم قربان چنین کاری برای دولت مقدور نیست، ناراحت شدند و فرمودند پس چرا در جراید و بین عامه انتشار دادهاید که ارزان خواهد شد، عرض کردم تیمسار زاهدی عقیده داشت ولی بنده به او گفتم ممکن نیست سپس پیرنیا افزود اکنون که حقوقها بالا رفته همه مدیرکلها خیال معاون شدن را دارند و دست و پا میکنند. دکتر امینی اضافه نمود امام جمعه تهران مجلس ختمی سر قبر آقا گذاشته بود رفتم امام جای بنده را داخل علما نشاندند گفتم آقای امام بنده را بیجهت متهم میکنند که با علما روابطی دارم بخصوص حالا که کنار آنها قرار گرفتهام جای دیگری به من بدهید. بالاخره پیش غلامحسین مصدق نشستم بعد پیرامون روضهخوانی محرم بحث شد خرازی اظهار کرد جلوی مردم را نمیشود گرفت در زمان رضا شاه هم عمامه آخوندها را برداشته بودند و هم مجالس عزا قدغن شده بود ولی مردم جنوب شهر ساعت ۴ بعد از نیمه شب در خانههایشان روضهخوانی میکردند.1
اکنون بحمدالله هم آخوندها آزادند و هم مجالس روضهخوانها. ساعت 30 /9 حضار منزل دکتر امینی را ترک نمودند.
توضیحات سند:
1- رضا شاه که در اوایل به منظور کسب وجهه و بازی دادن مردم و فراهم آوردن مقدمات سلطنت خود تظاهر به دین و دینداری میکرده پس از آنکه به سلطنت رسید. به دستور بیگانگان تصمیم گرفت و ایران را مانند ترکیه یکپارچه به صورت فرنگ درآورد در این راه بزرگترین سد و مانع، دین و علما بودند و او میخواست آنها را به هر قیمتی که شده از سر راه بردارد و دیگر مانعی بر سر راه خود نیستند این بود که وارد میدان عمل شد نا پس از آن همه تظاهرات دروغین نسبت به مذهب و علما به ترتیب از قدرت روحانیت بکاهد و با نابودی آن پایگاه مردمی نقشهای خائنانه و بیگانهپرستانه خود را عملی سازد و لذا دستور داد جلسات عزاداری و مجالس روضهخوانی را محدود کنند و کمکم به کلی آن را قدغن کرد و وعظ و تبلیغ و مراسم عزاداری و دستههای مذهبی جرم شناخته شده، به شدت از آن جلوگیری به عمل آمد تا این که تقریباً متوقف شد. مراجع و علمای بزرگ در سرتاسر کشور بر ضد خودکامگیهای رضاخان قیام کردند و نام آنها سبب شد وقفه شود و به نتیجه قطعی نرسد.
رک: تاریخ و فرهنگ معاصر ص ۲۳۹
- رضا شاه / خسرو معتضد / تهران /- مؤسسه تاریخ معاصر ایران / ۱۳۷۷
خاندان پهلوی / جلد / مؤسسه تاریخ معاصر / ۱۳۷۸
منبع:
کتاب
علی امینی به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 276