تاریخ سند: 22 اسفند 1339
موضوع: روابط ایران و شوروی
متن سند:
شماره: 2-۳-۶۰۶۳ تاریخ: 22 /12 /39
موضوع: روابط ایران و شوروی
در محافل سیاسی تهران گفته میشود مقارن ورود مستر هارمن سفیر سیار و نماینده پرزیدنت کندی به ایران سفیر کبیر شوروی پیشنهادات جدیدی از دولت متبوعه خود برای تقدیم بحضور شاهنشاه دریافت داشته است و دولت شوروی پیشنهاد نموده که کلیه هزینه استخراج نفت در ایران را بلاعوض تقبل میکند تا دولت ایران بدون دخالت کنسرسیوم یا کشورهای دیگر آزادانه نفت خود را استخراج نماید و حتی دولت ایران در انتخاب کارشناسان خارجی از اتباع هر کشوری که باشند آزاد است و در عوض دولت شوروی کلیه فرآوردههای نفتی ایران بطور کلی به بهای تعیین شده از طرف کارتلهای نفتی خریداری خواهد کرد. در محافل مذکور گفته میشود دولت شوروی در این پیشنهاد یادآور شده حاضر است کارخانجات مورد احتیاج ایران را از قبیل کارخانه کاغذسازی و کارخانه ذوبآهن در هر نقطه کشور نصب و پس از شروع بهرهبرداری بهای کارخانه را بقیمت عادله دریافت دارد و در صورتی که کارخانجات مذکور نظر دولت ایران را تأمین نکرد مجدداً آن را بدون هیچگونه خسارتی مسترد دارند. ضمناً گفته میشود در این پیشنهاد افزوده شده دولت ایران مختار به تأسیس هرگونه پایگاهی در خاک خود میباشد و دولت شوروی به آن اعتراضی نخواهد داشت.
ف – 53
منبع:
کتاب
عنکبوت سرخ (چپ در ایران به روایت اسناد ساواک) صفحه 297