تاریخ سند: 23 مرداد 1345
آقای سید علی بهبهانی تلگرام زیر را در تاریخ 13/5/1345 از اصفهان به تهران مخابره کرده است
متن سند:
از: 10/ﻫ تاریخ:23 /5 /1345
به: 316
آقای سید علی بهبهانی تلگرام زیر را در تاریخ 13 /5 /1345 از اصفهان به تهران مخابره کرده است:
اصفهان تهران 411 70 23 5
حضرت آیتاله آقای خوانساری
رونوشت حضرت آیتاله آقای آشتیانی1
رونوشت حضرت آیتاله آقای سعید2 دامت برکاتهم
با ابلاغ سلام مخصوص انتظار میرود اقدامات آقایان نسبت به استخلاص حضرتین حجتالاسلام آقایان منتظری3 و ربانی4 دامت اضافاتهما و سایر آقایان به زودی نتیجه بخش و معظم لهما به قم مراجعت و مشغول افاده به آقایان طلاب شده و نگرانی عمومی مرتفع گردد.
الاحقر الموسوی البهبهانی
نظریه رهبر عملیات: تلگرام فوق را آقای بهبهانی به توصیه و تحریک روحانیون افراطی اصفهان مخابره نموده است.
اصل در کلی روحانیون برگ 72
توضیحات سند:
1.آیتالله میرزا احمد آشتیانى فقیه، عالم، معلم اخلاق، فیلسوف بزرگ معاصر، فرزند مرحوم حاج میرزا حسن مجتهد آشتیانى، عالم مجاهد عصر ناصرى، در سال 1300 هجرى قمرى در تهران متولد شد. دروس سطح فقه و اصول را در محضر پدر و سپس محضر اساتید بزرگى چون، میرزا هاشم رشتى، سید محمد یزدى، حکیم کرمانشاهى، حکیم اشکورى، کسب فیض کرد. سپس در سال 1340 راهى نجف اشرف شد، محضر مرحوم میرزا احمد حسین نائینى، مرحوم آقاضیاء عراقى را درک کرد و خود به تدریس فلسفه مشغول شد. در سال 1350 به ایران مراجعت کرد و در تهران رحل اقامت افکند و به تدریس و تدوین و تألیف کتب فقهى، اخلاقى و اجتماعى مشغول شد. مرحوم آیتالله حاج میرزا احمد تا زمان حیات خود، متصدى مدرسه علمیه مروى بود که در آن روزگار، بزرگترین حوزه درسى علوم دینى تهران به شمار مىرفت. از مرحوم میرزا احمد آشتیانى، بیش از 88 رساله به جاى مانده، از جمله: رسالهى قول ثابت، طوائف الحکم نامه رهبران چهارده رساله، مقالات، احمدیه، سرمایه سخن، اخلاق، رساله ولایت.
وی سرانجام در 15 /7 /1370 در تهران وفات یافت و پس از تشییع در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.
دائره المعارف بزرگ اسلامى، ج 1، ص 408
2. آیتالله حسن سعید تهرانى، فرزند میرزاعبدالله چهلستونى در سال 1298 ﻫ ش در تهران متولد شد. پس از خواندن دروس جدید و ادبیات و سطوح، به نجف اشرف مهاجرت و سطوح را نزد مدرسین آن حوزه به پایان رسانید؛ آنگاه از محضر حضرت آیتالله العظمى حکیم و آیتالله العظمى خوئى و آیتالله حلى استفاده نمود و تقریرات استاد را در شرح عروه، به نام مدارک العروۀ تحریر کرد. سپس به تهران مراجعت و در مسجد جامع به جاى مرحوم والد خود به اقامه جماعت و ترویج دین و تدریس پرداخت. آیتالله سعید تهرانى داراى آثارى به شرح زیر است:
پیام فاطمه. غدیر یا پیوند ناگسستنى رسالت و امامت. الرسول یدعوکم. همه در انتظار اویند. ولایت فقیه. دائرهالمعارف قرآن
در گزارشهای ساواک شغل وى، واعظ و مدرّس قید گردیده است.
ساواک در گزارش 30 /9 /1342 در باره وى می نویسد:
«یکى از مخالفین سرسخت دربار شاهنشاهى و دولت، آیتالله حاج میرزا عبدالله سعید تهرانى معروف به چهلستونى مىباشد. چون پیر شده دستورات او وسیله شیخ حسن سعید تهرانى فرزندش انجام میشود.»
در همین سال تلفن و مکاتبات وى مورد کنترل قرار گرفت و در تاریخ 22 /9 /43 احضار و بازجوئى شد که به تعطیلى مسجد جامع انجامید. وى در سال 1345 اقدام به تأسیس کتابخانه مسجد جامع کرد که بنام چهلستونى شهرت دارد و از کتابخانههاى خوب و غنى به شمار مىرود.
گزارش ساواک در آبان ماه سال 1356 در خصوص وى به شرح زیر است :
«نامبرده از جمله روحانیونى است که با اکثر روحانیون مخالف دولت در تماس و ارتباط بوده و نسبت به پیشرفتهاى عالیه کشور و وضع موجود بدبین و به مناسبتهاى مختلف، مخالفتهائى ابراز میداشته، یاد شده به همین مناسبت در سال 2523 [1343 ]دستگیر و پرونده وى به اداره دادرسى نیروهاى مسلح ارسال و به علت فقد دلیل کافى قرار منع پیگرد جهت وى صادر و قطعیت یافته است. اعمال و رفتارش توسط سازمان اطلاعات و امنیت تهران تحت مراقبت قرار گرفته و برابر اعلام سازمان مزبور مشارالیه از جمله روحانیونى بوده که در نظر داشتهاند در خلال جشنهاى 2500 ساله مبادرت به فعالیتهاى مضره نمایند.»
و در گزارش 27 /1 /1356 آمده است:
«یاد شده پسر آیتالله چهلستونى، در زمان حیات پدرش و هنگام فعالیت خمینى و تبعید او به عراق همراه با پدرش از طرفداران پروپاقرص خمینى بوده و منزل آنها محل تردد طرفداران خمینى بود»
«نظریه شنبه : با توجه به اوضاع فعلى و تشدید فعالیت طرفداران خمینى احتمال دارد یاد شده بالا و همفکران نزدیک او از مسببین حوادث اخیر باشند.»
آیتالله حسن سعید تهرانى در 20 دى ماه 1374 در پى یک بیمارى و متعاقب آن عمل جراحى در یکى از بیمارستانهاى تهران درگذشت و پیکرش پس از تشییع به قم منتقل و در قبرستان شیخان به خاک سپرده شد.
(اسناد ساواک - پرونده انفرادى)
3. آیتالله حسینعلی منتظری، فرزند علی در سال 1301 ه ش در نجف آباد اصفهان متولد شد. تحصیلات حوزهای خود را در اصفهان و سپس در قم پی گرفت و به درجات عالی علوم دینی رسید. ایشان بخصوص در دهه چهل به علت همراهی با نهضت امام خمینی (ره) تحت تعقیب عوامل امنیتی رژیم قرار گرفت و به زندان افتاد و شکنجهها دید. پس از پیروزی انقلاب و بعد از وفات آیتالله طالقانی، امامت جمعه تهران از طرف امام خمینی (ره) به ایشان واگذار گردید. در سال 1364 مجلس خبرگان وی را به عنوان قائم مقام رهبری تعیین کرد ولی این حکم در سال 1368 به علت نفوذ عناصر قدرت طلب در دفتر وی و انتقال واژگونه اخبار و حوادث روز به ایشان و اتخاذ مواضع علیه حرکت انقلاب، پس گرفته شد. وی در سال 1388 در قم درگذشت.
4. آیتالله عبدالرحیم ربانی شیرازى، فرزند بمانعلی در 1301 ﻫ ش در شیراز متولد شد. پس از طى مقدمات علوم و معارف دینى در 1327 به قم عزیمت کرد و در درس آیات عظام بروجردى و مجاهدى شرکت کرد تا به درجه اجتهاد رسید. آیتالله ربانى شیرازی از سال 1320 فعالیت سیاسى خود را آغاز کرد و به عضویت حزب برادران جنوب به رهبرى سید نورالدین شیرازى در آمد. در آن سالها مبارزهاى سخت را علیه فرق منحرف صوفیه، بابیه و بهائیه شروع کرد که در اثر آن تنها در سروستان 80 نفر به دین اسلام گرویدند و تا 1325 ش عضو این حزب بود. پس از مرگ آیتالله بروجردى وى اولین کسى بود که مرجعیت و زعامیت سیاسى و دینى امام خمینى (ره) را مطرح کرد. در فاصله 1342 تا 1357 بارها دستگیر و به زندان افتاد و سالهاى طولانى را در زندانهاى رژیم سپرى کرد و یا در شهرهای فیروزآباد، کاشمر، سردشت و جیرفت تبعید بود. بیشتر اعلامیههایى که در فاصله 42 تا 57 به اسم حوزه علمیه قم منتشر گشت به وسیله ایشان نوشته شد. پس از پیروزى انقلاب اسلامى نماینده حضرت امام (ره) در استان فارس و نماینده مردم این استان در مجلس خبرگان قانون اساسى بود. همچنین از طرف امام به عنوان عضو فقهاى شوراى نگهبان منصوب شد در 16 فروردین 1360 توسط گروه فرقان مورد سوءقصد قرار گرفت و خوشبختانه جان سالم بدر برد. اما در 17 اسفند همان سال هنگامى که براى شرکت در جلسه شوراى نگهبان از شیراز عازم تهران بود دچار سانحه مشکوک رانندگى گردید و به لقاءاللّه پیوست. وى صاحب آثار و تألیفاتى نیز بود. از جمله 16 جلد تعلیقات بر وسائلالشیعه و نیز تعلیقات بر بحارالانوار و غیره....
رک: یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب شانزدهم، آیتالله حاج شیخ عبدالکریم ربانی شیرازی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1379
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی میرسید علی موسوی بهبهانی به روایت اسناد ساواک صفحه 94