برابر اعلام مرکز روز 16/9/36 آیت‌الله گلپایگان
تاریخ سند: 23 آذر 1356
برابر اعلام مرکز روز 16/9/36 آیت‌الله گلپایگان
متن سند:
از: پست عباسی تاریخ: 23 /9 /2536[1356]به: لنگه شماره: 5265/ﻫ1
13560923
برابر اعلام مرکز روز 16 /9 /36 آیت‌الله گلپایگانی در مسجد اعظم قم به مناسبت اعزام طلاب و وعاظ به شهرستان‌ها و روستاها برای وعظ درباره ماه محرم و صفر مطالبی تحریک‌آمیز علیه تاریخ شاهنشاهی، حجاب و تعطیل بودن مدرسه فیضیه1 قم، بانک‌ها، ایجاد تضییقات از طرف دولت برای زیارت مکه و عتبات عنوان نموده است از این گفتار نوارهایی تهیه و احتمال دارد وعاظ و روضه‌خوان‌ها نسبت به توزیع آن اقدام و یا در منابر از آن استفاده نمایند دستور فرمایید با همکاری مأمورین انتظامی در این زمینه مراقبت‌های لازم معمول و نتیجه را به موقع اعلام دارند.2 محمد بیگ‌زاده
ناطق 23 /9 /36
بایگانی شود.
توضیحات سند:
________1. مدرسۀ فیضیه: از بناهای عهد صفویه است که در جنب صحن قدیمی حرم حضرت معصومه (س) بنا شده است. وجه تسمیۀ آن به فیضیه، از این جهت است که چندی محدث حکیم ملا‌محسن فیض کاشانی در این مدرسه سکونت داشته است. قول دیگر این است که چون در جنب مشهد فیض آثار حضرت معصومه (س) بنا شده به این نام موسوم گشته است. بنای کنونی مدرسۀ فیضیه مربوط به دورۀ حکومت فتحعلی شاه قاجار است که در سال 1213 بنای سابق را خراب و ساختمان فعلی را بنا نمودند. (محمد شریف رازی، گنجینۀ دانشمندان، جلد 1، صفحه 40 ـ 42، کتاب فروشی اسلامیه، تهران 1352)
2. مهمترین محور بیانات آیت‌اله‌العظمی سیدمحمدرضا گلپایگانی در این روز همانگونه که در سند نیز به آن اشاره شده، اقدامات غیرقانونی و غیر دینی رژیم بوده است. براساس گزارش ساواک علت این مخالفت‌ها اینگونه بیان شده‌است: نظریه یکشنبه: مفاد گزارش صحیح است به طوری که از طریق منابع دیگر کسب اطلاع شده گلپایگانی از مساله‌ای که در روزنامه رستاخیز علیه حجاب نوشته و آن را حتی در صدر اسلام نفی کرده شدیداً ناراحت شده و انگیزه وی از سخنرانی فوق به این علت بوده‌است.» نک: آیت‌اله العظمی سیدمحمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک، جلد 3، پیشین، ص 504ـ 501