اطلاعیه
تاریخ سند: 1 بهمن 1342
اطلاعیه
متن سند:
اطلاعیهشماره: ۶۳۹۲
تاریخ گزارش: 1 /11 /42
طبق اطلاع واصله، آقای دکتر اقبال مدیر عامل شرکت ملی نفت1 طی یک نامه محرمانه به کنسرسیوم نفت ایران نوشته است: از این به بعد به هیچ عنوان حق هیچگونه استخدام ندارید و در آینده هر کارمندی احتیاج داشتید به اداره کارگزینی شرکت ملی نفت ایران مراجعه کنید. بدنبال ارسال این نامه نماینده‌ای از طرف کنسرسیوم نفت با آقای دکتر اقبال ملاقات کرده و در مورد مطالب نامه مذکور به ایشان اعتراض کرده است. مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران در جواب نماینده کنسرسیوم نفت گفته است: حقوق کسانی را که شما استخدام می‌کنید ما باید بدهیم و ما هم حق داریم به شما اجازه استخدام بدون اطلاع و موافقت قبلی خودمان ندهیم.
توضیحات سند:
١۔ اقبال در شرکت نفت: شرکت ملی نفت ایران با آن اعتبار و بودجه کلان و هنگفت خود یک مفتاح و کلید بوده و به همه قفل‌ها و درهای تمام سازمان‌ها، از دربار گرفته تا آن پایین‌ها می‌خورد و درها را می‌گشود. امکانات مالی شرکت در آن سال‌ها به همه ردیف‌های بودجه‌ای دولتی‌ها کمک می‌رساند و در صورت اقتضا تغذیه‌شان می‌کرد. عبداله انتظام مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران از مدیر عاملی شرکت نفت برکنار شد و دکتر منوچهر اقبال به جای او بر مسند نشست. مسندی که آراسته و مزین به تمام زرق و برق‌ها و تزئینات مدرن بود. دکتر اقبال وقتی رئیس شرکت نفت شد اولاً مهندس خسرو هدایت را در آبادان قائم مقام خود کرد و یک هواپیمای اختصاصی به خود اختصاص داد که از تهران به آبادان و بالعکس پرواز کرده او را همراه ببرد، ضمناً یک ساختمان مجلل در تهران و یکی هم در آبادان از طرف شرکت با تمام امکانات و سرویس‌های عالی و متعالی و پیشخدمت‌های سر به فرمان و ماهانه چهل و پنج هزار تومان مواجب و مضافات و ملحقات به وی اعطاء شد. دکتر اقبال اولین کاری که کرد و عبدالله انتظام از انجامش عاجز بود، گشودن یک حساب مخصوص ارزی برای شاه بود، او ضمناً درصدی از درآمدهای بی‌حساب و کتاب نفتی را در این حساب بدون واریز کردن در حساب خزانه کشور و دیوان محاسبات نگاه می‌داشت. پرداخت از این حساب سری، تنها با اجازه شخص شاه و برای مصارف سری با ریختن به حساب‌های بانکی مخصوص امکان پذیر بود. وقتی دکتر اقبال به شرکت نفت رفت اسدالله علم هم به جای او وزیر دربار شد. در این راستا فقط آدمها عوض و جابجا می‌شدند در حالی که همه از یک قماش و یک بافت بودند و نسخه‌هایشان از پیش آماده شده و در دستشان قرار داشت که باید هر روز می‌خواندند و مو به مو به اجرایش همتا می‌گماشتند. به رغم عنوان، رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت نفت اقبال، شاه هیچگاه در کار نفت او را به حساب نمی‌آورد و خود مستقیم با مسئولان امر تماس داشت شغل او بیشتر جنبه تشریفاتی داشت و تا پایان کار نیز اطلاعات اقبال در زمینه نفت همچنان سطحی بود و او همواره به شاه وفادار بود.«یادداشت‌های علم ، علینقی علیخانی ، ص ۱۴۶ دولت‌های ایران از سیدضیاء تا بازرگان، ناصر نجمی، ص 1607»