تاریخ سند: 30 مهر 1342
متن سند:
شماره : 7363 /16/ب تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور (مدیریت کل اداره سوم) محترما برابر اطلاعیه واصله قرار بوده که آقایان میلانی1 و شریعتمداری و نجفی برای سروصورت دادن بامور حوزه علمیه بقم بروند ولی بعلت این که اعلامیه ای منتشر و روز شنبه را عزای ملی تعیین کرده اند آنها را محصور و مانع ورودشان بقم شده اند.2 استحضارا گزارش ـ از طرف رئیس سازمان اطلاعات و امنیت استان پنجم.
مرادیان (منوچهری) در جریانیم.
روی پرونده حوزه علمیه قم بایگانی شود 5 /8 /42اداره دوم ـ بخش 321
توضیحات سند:
1ـ حضرت آیت الله سید محمد هادی میلانی در محرم سال 1313 هجری قمری در نجف اشرف متولد شد.وی از محضر مرحوم آخوند خراسانی، شریعت اصفهانی، میرزای نائینی و آقا ضیاء عراقی بهره ها برد و قریب 60 سال در نجف اشرف، کربلای معلّی و مشهد مقدس به تدریس و تربیت نفوس مستعده پرداخت و در جریان نهضت ملت مسلمان ایران در 15 خرداد، خوب درخشید و نقش آفرین گشت.
وی در دوران اقامت در مشهد مقدس، منشاء خدمات علمی و فرهنگی فراوانی شد و بارها تاوان حمایت خویش از نهضت امام خمینی (سلام اللّه علیه) را با تحمل فشارهای روانی ساواک پرداخت آیه اللّه میلانی در 29 رجب سال 1395 وفات نمود.
ر.ک: یاران امام به روایت اسناد ساواک، شهید آیه اللّه محمدرضا سعیدی، ص 12 2- مهاجرت علمای سراسر کشور به تهران: پشتیبانی و حمایت علمای اعلام و روحانیون عالیقدر ایران از قائد بزرگ اسلام، تنها به صدور اعلامیه، تلگراف و نامه محدود نگردید، بلکه از علمای طراز اوّل حوزه های علمیه قم و مشهد تا علمای عالیمقام شهرستانها به منظور نشان دادن حد اعلای هم آهنگی و اتحاد با قائد بزرگ، یکباره از جا برخاسته بسوی مرکز شتافتند و رسما از رژیم شاه خواستار آزادی بی قید و شرط ایشان شدند بسیاری از علماء و روحانیون تهران نیز در محل معینی اجتماع کرده بطور دسته جمعی خود را به شهربانی تهران معرفی نمودند و اعلام داشتند که یا امام خمینی را فورا و بدون قید و شرط آزاد نمائید و یا اینکه ما را همانند ایشان به زندان گسیل دارید که همگی دستگیر و روانه زندان شدند.
یکی از این «مهاجرین» حضرت آیه اللّه میلانی است که از مشهد به تهران هجرت نمود تا به همراه بقیه «مهاجرین» موجبات آزادی امام خمینی (سلام اللّه علیه) را فراهم آورد رژیم شاه تلاش زیادی نمود که مهاجرین به شهرهای خود باز گردند و چنین وانمود شود که قائد بزرگ آزاد گردیده است تا مسئله فیصله یابد، امّا وجود مهاجرین در تهران و عدم بازگشت آنان به مراکز خویش، بزرگترین دلیل و نشانه عدم آزادی امام بود که می توانست بار دیگر خشم و احساسات توده ها را برانگیزد.
از این رو رژیم سخت آنان را تحت فشار قرار داد که تهران را ترک گویند و به مراکز خود بازگشت نمایند و با فشار مداوم و روزافزون بدون ایجاد سر و صدا مهاجرین را یکی پس از دیگری از مرکز راند و سرانجام چند تن از علمای طراز اوّل قم و مشهد را که پس از چندین ماه سرگردانی و اقامت در مرکز نمی خواستند دست خالی و بدون آزادی حضرت امام به مراکز خود بازگشت نمایند، در صبحدم روز هجدهم جمادی الاوّل 83 مطابق 15 مهرماه 42 تحت الحفظ به مشهد و قم فرستاد و بدین ترتیب مهاجرت تاریخی علمای ایران پایان پذیرفت.
ر.ک: بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، سیّد حمید روحانی، صص 594-553