جشن ابتذال
جشن ابتذال
متن سند:
جشن ابتذالدینستیزى و از رسمیت انداختن اسلام و حاکم نمودن بى‌دینى با به تمسخر گرفتن احکام اسلام و ترویج فرهنگ شاهنشاهى، زیر سئوال بردن باورهاى مذهبى و نمایش فرهنگ غرب در جهت همگانى کردن آن، مأموریتى بود که روشنفکران و قلم به مزدان دربارى در پى آن بودند و در راه انجام آن از هیچ کوششى دریغ نکردند و نمى‌کنند.
عرصه فرهنگ و هنر، جولانگاه نویسندگان، ادیبان، هنروران، فیلمسازان، نمایش نامه‌نویسان، موسیقى‌دانان و هنرپیشگانى بود که هستى خود را در گرو دفاع از مبانى رژیم لائیک شاهنشاهى مى‌دانستند و اگر در این میان بودند افرادى که برخلاف این موج حرکت مى‌کردند ـ که بودند ـ مورد انواع بى‌مهرى‌ها، آزارها و اهانت‌ها، واقع مى‌شدند.
در این میان متولیان و برگزارکنندگان جشن هنر شیراز ـ که اولین دوره آن در سال 1346 به ریاست فرح پهلوى افتتاح شد ـ بى‌شرمى را به سرحد جنون رسانیدند. با صرف هزینه‌هاى سرسام‌آور و با دعوت از گروههاى مختلف هنرى خارجى، شهر شهیدپرور شیراز را عرصه تاخت و تاز بى‌بند و بارى هنرى خویش کردند. از ابتداى برگزارى این برنامه، روحانیت بیدار و مردم مسلمان و غیور خطه فارس به اعتراض برخاستند. و در ششمین جشن هنر در شهریور ماه 1351 به علت برگزارى موسیقى در سراى مشیر و کوه هفتنان، ساواک شیراز را وادار به اظهارنظرى به این شرح کردند :
«برگزارى موسیقى در سراى مشیر و بالاى کوه هفتنان که از مکانهاى متبرکه و موقوفه است لجبازى با متدینین و برخلاف رسم و اصول مذهب است.»
برگزارکنندگان این مضحکه ـ که هدف اصلى‌شان هتک دین بود ـ سرمست از صهباى قدرت، پا را از این هم فراتر نهادند تا اینکه در سال 1355 با نمایش فیلم هزار و یک شب و عریان کردن روابط جنسى بین زنان و مردان عناد خود را علنى‌تر کردند و در سال 1356 که برگزارى این جشن مصادف با ماه مبارک رمضان بود، على‌رغم این که شعله‌هاى انقلاب خونرنگ اسلامى در حال برافروختن بود در هفتمین روز از این ماه، تئاتر «خوک، بچه، آتش» که در آن عملیات جنسى زن و مرد، به‌طور زننده نمایش داده مى‌شد را در خیابان فردوسى شیراز و در ملاء عام به نمایش گذاشتند. زنندگى و شناعت این برنامه به حدى بود که منبع گزارش‌دهنده خبر را وادار به هشدارى به شرح زیر کرد:
«در پروسه زمانى فعلى کم‌کم نسل جوان از نفوذ روحانیت خارج مى‌شود ولى باز کم‌وبیش، در نسل پیرو متوسط وعده قلیلى جوان طرفدار دارد که باید تا حدود 3 ـ 4 سال دیگر با آنها روش دوستانه و ساده را ادامه داد تا کم‌کم زمانه کالاى آنها [روحانیت] را بى‌ارزش کند.»
به ابتداى این مطلب برگردید و یک بار دیگر ـ نه بلکه صدبار دیگر ـ این نظریه را بخوانید تا بدانیم هدف دشمن خارج کردن نسل جوان از نفوذ روحانیت است. پس برماست تا در این برهه هوشیار باشیم.
در هر حال در اعتراض به این عمل شنیع، به توصیه آیت‌اللّه بهاءالدین محلاتى، روحانیون شیراز به‌عنوان اعتراض تصمیم گرفتند از روز شنبه 5 /6 /56 به مساجد و منابر نروند و به دنبال آن حرکتهاى اعتراض‌آمیز نیز در محافل مذهبى شروع گردید.
در ادامه این حرکتهاى توفنده که تحت زعامت علماى اعلام در فارس ادامه یافت عرصه چنان بر سردمداران بى‌دینى تنگ گردید که در سال 1357 برگزارى جشن هنر در شیراز را به شور نشستند. بخشى از صورتجلسه این شوراى هماهنگى که با حضور مسئولین رده یک استان فارس به تاریخ 5 /5 /57 برگزار شده است. به این شرح مى‌باشد:
«از برگزارى جشن هنر حتى‌الامکان در شیراز و خصوصا در سراى مشیر، حافظیه، سعدى، مراکز دانشگاهى و مراکز آزادشهر احتراز شود. حتى‌الامکان جشن هنر در تخت‌جمشید و نقش رستم اجرا گردد و برنامه‌هاى آن نیز محدود شوند و از انجام هر نوع تبلیغ غیرضرورى وسیله رادیو و تلویزیون و مطبوعات در مورد جشن هنر که موجبى براى تحریک مردم باشد جلوگیرى به‌عمل آید و...»
حال با این مقدمه مختصر، اسناد زیر را به مطالعه بنشینیم تا اولاً علت عابد شدن رئیس ساواک فارس را روشن‌تر بشناسیم و ثانیا با یادآورى خاطرات روزهاى خونین دوران انقلاب اسلامى حراست و صیانت از خون‌هاى شهیدان را فراموش نکنیم :
سند اول:
به : مدیریت کل اداره سوم 342
از : سازمان اطلاعات و امنیت فارس تاریخ : 7 /5 /37[57]
درباره : جشن هنر شیراز
پیرو : 1464/ ه 2 /3 /37 و 11939/ ه 1ـ18 /4 /37 صادره به 312
برابر سوابق موجود در دهمین جشن هنر شیراز که در سال 2535 برگزار گردید برنامه‌هائى از جمله فیلم هزار و یک شب در سینما آریانا که روابط جنسى بین زنان و مردان را بنحو کاملاً عریان نشان مى‌داد. کشتى جنون در سراى مشیر که طى آن زنى کاملاً لخت روى صحنه ظاهر و توجه تماشاگران را از سایر صحنه‌هاى نمایش سلب و بخود معطوف نموده بود و برنامه دیگرى در باغ جهان نما که ظاهرا آن هم پیرامون مسائل جنسى دور مى‌زد نشان داده شد.
در یازدهمین جشن هنر شیراز که در سال 2536 برپا گردید. برنامه خوک، بچه، آتش به معرض نمایش گذارده شد که سبب نشان دادن اعمال منافى عفت موجب اعتراض جامعه روحانیت و درج مطالب و مباحث جنجالى در نشریات گردید. با عنایت به اینکه هدف اصلى از تشکیل اینگونه جشنها که به منظور حفظ رسالت فرهنگ و هنر بوده و مفهوم هنر در اذهان عمومى جامعه ایرانى به مراتب بالاتر و ارزشمندتر از برنامه‌هاى ارائه شده مى‌باشد، اصولاً این استنباط و نظر به وجود مى‌آید که غرض از ارائه این قبیل برنامه‌ها توسط کشورهاى بیگانه شرکت‌کننده تهاجم فرهنگى به داشته‌هاى ارزشمند معنوى اجتماعى ما بوده که در پوشش هنر جلوه‌گر مى‌گردد.
و خصوصا اینکه چون اکثر جشنها با تشریف‌فرمایى علیاحضرت شهبانو افتتاح مى‌گردد نمایش اینگونه برنامه‌ها اثرات نامطلوبى به جا گذارده و فرصت مناسبى براى تحریکات عوامل مخالف و مخرب فراهم و باعث بهره‌بردارى و تبلیغات سوء آنان مى‌گردد.
علیهذا با در نظر گرفتن اوضاع کنونى مقرر فرمایند به هر نحو که به مصلحت باشد بررسیهاى لازم پیرامون برنامه‌هاى جشن هنر سال جارى معمول دارند.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت فارس ـ جوان
[پى‌نوشت :] لزومى ندارد، آقاى استاندار موضوع را بشرفعرض رسانیده و اوامرى نیز صادره شده در جلسه شوراى هماهنگى مورخ 5 /5 /37 استان نیز مطرح گردیده است. 7 /5
سند دوم:
به : مرکز 312 تاریخ : 5 /5 /37
از : شیراز شماره 12189/ ه 1
تلگراف
ساعت 24 مورخ 4 /5 /37 فرد یا افراد ناشناسى با ریختن نفت[،] درب سراى مشیر را که از آثار باستانى شیراز محسوب و در سالهاى قبل قسمتى از برنامه جشن هنر در آن اجرا مى‌شده به آتش کشیده‌اند در این جریان فقط درب ورود سرا سوخته است. نتیجه اقدامات معموله نسبت به شناسائى عاملین متعاقبا باستحضار مى‌رسد.
[پى‌نوشت :] در جلسه شوراى هماهنگى که روز جارى تشکیل خواهد شد. در مورد هدایت و بررسى و مراقبت هر چه بیشتر مأمورین انتظامى از محلها و مراکز مورد نظر مخربین تذکرات لازم داده خواهد شد. تلفنگرام شود
سند سوم:
به : مرکز 312تاریخ : 5 /5 /37
از : شیراز شماره : 12195/ ه 1
تلگراف
به‌علت حساسیتى که عوامل مذهبى نسبت به جشن هنر شیراز داشته و عکس‌العمل‌هایى در این زمینه نیز تاکنون نشان داده‌اند و با عطف توجه به اینکه تلویحا در مرکز نظر این بوده که در سال جارى جشن به طور محدود برگزار گردد اطلاعات واصله حاکیست که سازمان جشن هنر و گردانندگان رادیو تلویزیون اقدامات وسیعى براى تهیه بلیط انجام و از 15 /5 /37 عملاً شروع به فروش آن مى‌نمایند. مقرر فرمایند به منظور پیش‌بینى‌هاى لازم جهت خنثى نمودن تحریکات عوامل مخالف و ناراحت از تصمیمات نهایى و قاطعى که در این زمینه در مرکز اتخاذ شده این سازمان را آگاه سازند. جوان
سند چهارم:
شماره : 2643/ م تاریخ 8 /5 /37
تلگراف
جناب آقاى هوشنگ نهاوندى ـ رئیس دفتر مخصوص علیاحضرت شهبانوى ایران
با توجه به اقدامات و تبلیغات و تحریکات گسترده‌اى که علیه برگزارى جشن هنر در شیراز از مدتها قبل آغاز شده و هر روز توسعه مى‌یابد، خواهشمند است در صورت اقتضا پیشنهادهاى زیر از شرفعرض علیاحضرت شهبانوى ایران بگذرد تا در صورتى که مورد تصویب قرار گیرد براى پیشگیرى از بروز هرگونه حادثه ناگوار به مورد اجرا گذارده شود.
1ـ اگر اجراى جشن هنر غیرقابل اجتناب است اجازه فرمایند این جشن در تخت جمشید و نقش رستم برگزار شود.
2ـ اگر محدود شدن جشن به تخت جمشید و نقش رستم مورد موافقت قرار نمى‌گیرد اجازه فرمایند تنها پاره‌اى از برنامه‌ها در شیراز آن هم در سالن‌ها و مکان‌هایى که از هر جهت قابل حفاظت و کنترل باشد اجرا گردد.
3ـ در صورتى که اجازه فرمایند از برگزارى برنامه‌ها در سراى مشیر، حافظیه و مراکز دانشگاهى صرفنظر شود.
4ـ در صورتى که اجازه فرمایند از تبلیغات وسیع غیر لازم در رادیو تلویزیون و مطبوعات براى جشن هنر احتراز شود.
5ـ در اجراى اوامر مطاع مبارک علیاحضرت شهبانوى ایران که وسیله جناب آقاى نخست‌وزیر ابلاغ شده است با جامعه روحانیت شیراز و دیگر گروههاى اجتماع از جمله اصناف ـ دانشگاهیان و معتمدان محل مذاکره کرده و خاطر نشان ساخته‌ام که در جشن هنر هیچگونه برنامه‌اى که مغایر با فرهنگ و اخلاق و تمایلات ملى و مذهبى باشد وجود ندارد و جشن هنر داراى محتواى کاملاً فلسفى ـ اجتماعى و فرهنگى خواهد بود. که مالاً به غناى فرهنگ ملى ما کمک خواهد کرد.
6ـ این عرایض که با توجه به اوضاع و احوال تقدیم گردیده فقط به منظور جلوگیرى از بروز هرگونه حادثه ناگوار است با این وصف به هر نحو که علیاحضرت شهبانوى ایران اراده فرمایند اقدام خواهد شد. منوچهر آزمون
رونوشت براى اطلاع تیمسار سرلشکر سالارى رئیس شهربانى استان فارس ارسال مى‌گردد.