پیرو 128/ق م 25/1/45
تاریخ سند: 30 فروردین 1345
پیرو 128/ق م 25/1/45
متن سند:
از: قم به: اداره سوم شماره: 234/ق م آقای شهاب الدین اشراقی امروز به معیّت حاج آقامهدی1 فرزند آیت الله گلپایگانی2 به قصد عزیمت به همدان، به تهران رفته و تصمیم دارند پس از یکی دو روز توقف و توسل به وسیله حاج آقامهدی و سیدحسین علوی بروجردی نزد آیت اله خوانساری، موجبات عدم عزیمت به همدان و مراجعت به قم را فراهم سازد و در تهران به منزل همشیره‌اش یا منزل سیدمحمدحسین علوی بروجردی حدود امیریه و یا سید صادق لواسانی که دارای تلفن هستند، وارد خواهد شد.ترابی محترماً بعرض می رساند
توضیحات سند:
1.حجتالاسلام حاج سیدمهدی گلپایگانی فرزند آیتالله حاج سید محمدرضا گلپایگانی، در سال 1318ش در قم متولد شد.
دروس مقدماتی و سطح را نزد استادان حوزه و دروس خارج را نزد والد بزرگوارش فراگرفت.
وی تحت نظر پدرش به فعالیت‌های مختلف علمی و اجتماعی پرداخت.
ایشان در جریان نهضت امام خمینی(ره) در ترکیه با امام ملاقات کرد.
ایشان در بحبوبه‌ی انقلاب اسلامی مردم ایران، در حالی که برای سرکشی به زلزدگان طبس، راهی آنجا بود، در تاریخ 31 /6 /57 به همراه 5 تن از همراهان در تصادف کشته شد.
در این موقع که شریف امامی نخست وزیر بود، برای استفاده از موقعیت و عوامفریبی، پیامی تسلیتی برای آیتالله گلپایگانی فرستاد که ایشان در پاسخ او، فرمودند: « تسلای خاطر اینجانب وقتی فراهم میشود که مصائب وارده بر اسلام و قرآن مجید که قلب مبارک حضرت ولی عصر ارواح العالمین له‌الفدا را جریحه‌دار ساخته، جبران و نظام کامل اسلامی در مملکت برقرار گردد.
» 2.
آیتالله العظمی سیدمحمدرضا گلپایگانی در سال 1277 ش در روستای گوگد در شش کیلومتری گلپایگان دیده به جهان گشود.
تحصیلات مقدماتی را نزد پدر، آیتالله ملاتقی گوگدی، آقا ضیاءالدین اراکی و آیتالله شیخ عبدالکریم حائری یزدی گذرانید.
پس از تأسیس حوزه علمیه قم، به دعوت آیتالله العظمی حائری یزدی به قم رفت و مدارج عالی علوم حوزوی را در این شهر کسب نمود.
تبحر ایشان در علم فقه موجب شد که هفتاد سال مدرس این علم در حوزه علمیه قم باشد.
وی همچنین از مهاجرت علماء و زعمای حوزه علمیه نجف به قم در سال 1341 ق کمال بهره را برد و برای مدتی هر چند کوتاه از محضر درس برخی از آنان همچون آیتالله سیدابوالحسن اصفهانی، آیتالله نائینی و غروی اصفهانی بهرهمند گردید.
با درگذشت آیتالله حائری، آقای گلپایگانی مسئولیتهای سنگینتری را متقبل شد و به تدریس دروس خارج فقه و اصول همت گماشت و تا پیش از ارتحال، همواره کلاس درس خارج معظمله در مسجد اعظم قم، یکی از بزرگترین مکاتب تدریس علوم دینی بود.
در پی درگذشت آیتالله بروجردی نیز بخش اعظم وظائف آن عالم ربانی در اداره حوزه علمیه قم به ایشان واگذار شد.
با شروع نهضت اسلامی مردم ایران به رهبری حضرت امام خمینی (ره) ایشان همواره حامی نهضت و پشتیبان امام بود.
بیشتر اعلامیههای مراجع در مسیر مبارزه با رژیم شاه را امضا میکرد و در جلساتی که علمای قم در اوایل نهضت تشکیل میدادند، شرکت مینمود.
همگام با امام و دیگر مراجع، عید 1342 را به دلیل اصرار رژیم بر اجرای لوایح ششگانه (انقلاب سفید) تحریم و بعد از تبعید امام به ترکیه نیز از این اقدام رژیم به شدت ابراز ناخشنودی کرد.
واکنشهای سیاسی حضرت آیتالله العظمی گلپایگانی نسبت به مسائل روز ایران و جهان اسلام، رژیم پهلوی را همواره وادار میکرد که از موضعگیریهای ایشان بیمناک باشد.
مراسم نیایشی که ایشان در سال 1352 برای پیروزی مسلمانان در جنگ با اسرائیل برپا کرد، در آن زمان واکنش قابل توجهی به همراه داشت.
اعلامیههایی که علیه رژیم شاه در مناسبتهای مختلف به ویژه در سالهای 56 و 57 از سوی ایشان صادر میشد، تنور مبارزه مردم را علیه رژیم شاه گرم نگاه میداشت.
در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی در زمستان 1357 ایشان با انتشار اعلامیههایی از ارتش خواست که به ملت بپیوندد و اعلام کرد: «هر کس مردم را به گلوله ببندد، قرآن را به گلوله بسته است.
» پس از پیروزی انقلاب اسلامی در مقاطع حساس شاهد حمایت ایشان از نظام اسلامی و جمهوری اسلامی بودهایم.
در طول جنگ تحمیلی نیز همواره مشوق رزمندگان اسلام بود و بارها نمایندگان ایشان برای تقویت روحیه رزمندگان به جبهه رفتند.
در تمام انتخابات در صحنه بود و مردم را تشویق و ترغیب به رأی دادن میکرد.
ایشان علاوه بر انجام اقدامات خیریه از قبیل احداث مدارس، بیمارستانها و سایر خدمات عامالمنفعه، چندین اثر تألیفی از خود به یادگار گذاشتهاند که از آن جمله است: حاشیه بر عروۀ‌الوثقی، حاشیه بر رسائل، مناسک حج، تألیفی در فقه و کتابی در اصول.
حضرت آیتالله العظمی گلپایگانی در 19 آذر 1372 به ملکوت اعلی پیوست و پس از تشییع پرشکوه در تهران و قم، در جوار حضرت معصومه (سلامالله علیها) به خاک سپرده شد.
ر.ک: آیت الله العظمی سیدمحمدرضا گلپایگانیبه روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی