تاریخ سند: 16 دی 1338
موضوع: روابط ایران و شوروی
متن سند:
تاریخ: 16 /10 /38
موضوع: روابط ایران و شوروی
علیاکبر بهمن از قول سناتور جم میگفت پیشنهادات اخیر شوروی به دولت شاهنشاهی ایران تا کنون در سیاست خارجی این کشور سابقه نداشته است زیرا روسها به موجب این پیشنهادات حاضر شدهاند به کلیه اختلافات موجود بین دو کشور فیصله دهند و برای مدت ۵۰ سال با دولت ایران قرارداد عدم تجاوز منعقد و حتی مبلغی معادل ۵۰۰ میلیون دلار بلاعوض به ایران کمک نمایند و از طرفی در مورد اختلافات ایران با کشورهای افغانستان و عراق به نفع کشور شاهنشاهی ایران وارد عمل شده و سازش قطعی ایجاد کنند. دولت شوروی در ازاء کلیه این امتیازات از دولت ایران خواسته است که مقررات اقتصادی رعایت شده برای سایر کشورها را نیز نسبت به دولت و تجار شوروی رعایت نمایند و از شرکت در مسائل نظامی با دول غرب خودداری نمایند. سناتورجم افزوده اعلیحضرت همایون شاهنشاه نیز با اتخاذ سیاست مسالمت آمیز با روسها نظر موافق دارند ولی دولت آمریکا جدا با این نظر مخالفت میورزد در حالی که دولت انگلیس چندان نظر مخالفی ندارد و مایل است دولت ایران با روسها برای مدتی هم که شده برای کاهش نفوذ آمریکا در ایران سازش نمایند و برای این منظور است که در مورد اختلافات ایران و عراق دولت انگلیس با روسیه شوروی هم عقیده میباشد و عبدالکریم قاسم به تحریک آنها موضوع شطالعرب1 را عنوان کرده و در واقع مسئله شطالعرب به مسافرت آیزنهاور به ایران را تحتالشعاع قرار داده است.
بایگانی شود ۲۲/۶ /39
شوروی - آمریکا - انگلیس
توضیحات سند:
1- این سخنرانی در مطبوعات ایران چاپ نشده است.
منبع:
کتاب
عنکبوت سرخ (چپ در ایران به روایت اسناد ساواک) صفحه 214