تاریخ سند: 15 مرداد 1337
حسین ستایش
متن سند:
شماره: ۲-3-۱۷۷۵ تاریخ: 15 /5 /37
حسین ستایش یکی از اعضاء ایرانی سفارت هند در تهران اظهار داشته: طبق اطلاعات موثقی که در همین هفته بطور خصوصی به مقامات سیاسی در تهران رسیده است مأمورین شوروی در دهلی نو به دولت هندوستان اطلاع داده‌اند که دولت شوروی مشغول تهیه طرحی است که به موجب آن استقلال و تمامیت ارضی کلیه کشورهائی که در خاورمیانه سیاست بی‌طرفی اتخاذ کرده و یا در آینده اتخاذ کنند تضمین نماید. و بدین طریق علاوه بر تقویت این قبیل کشورها تبلیغات کشورهای غربی را مبنی بر نظریات تجاوزکارانه شوروی‌ها نسبت به این ممالک خنثی سازد و به طوری که گفته شده است قبل از تشکیل کنفرانس سران دول بزرگ این طرح اعلام خواهد شد. و در واقع تزی است برای جانشینی دکترین آیزنهاور.1 طبق اظهار مقامات هندی سفارت هندوستان در تهران دولت هندوستان بر خلاف گذشته نسبت به انتخاب نماینده ایران جهت جانشینی نماینده عراق در شورای امنیت نظر موافق ندارد و این تصمیم را پس از تبادل نظر با کشورهای همفکر اتخاذ کرده است.
اداره سوم اداره کل دوم بایگانی شود 12 /1 /39
توضیحات سند:
1-دکترین آیزنهاور: آیزنهاور رئیس جمهوری آمریکا در سالهای ۱۹۵۷ میلادی در ۵ ژانویه همین سال لایحه‌ای را به کنگره آمریکا پیشنهاد کرد که به دکترین آیزنهاور مشهور شد. او پس از انتقاد شدید از مقاصد جاه‌طلبانه شوروی در خاورمیانه از کنگره اجازه خواست به همه کشورها یا بعضی از کشورهای این منطقه که مایل باشند کمک اقتصادی و نظامی اعطا کنند مشروط بر این که کشورهای مزبور در ازاء آن اجازه استفاده از خاکشان را به نیروهای مسلح آمریکایی بدهند. در این راستا ایران و چین و برخی کشورهای دیگر از نظر آیزنهاور که متعلق به جمهوری‌خواهان بود اهمیت ویژه‌ای داشت فلذا پس از پیروزی بر دموکرات‌ها در ۱۹۵۲ بطور جدی و قوی به حمایت از اعمال خود در منطقه پرداختند و طراحی کودتای ۲۸ مرداد نیز در همین سال‌ها به وقوع پیوست. آیزنهاور در دوره اول ریاست جمهوری خود تلاش کرد ایران را به پیمان بغداد که ادامه سیاست سدبندی ترومن بود، تشویق نماید و در مرحله دوم ریاست جمهوری خود که درفاصل ۱۹۵۷ تا ۱۹۶۰ می‌باشد به کمک‌های دفاعی، نظامی، به انتقاد قراردادهای دفاعی دو جانبه ۱۹۵۹ به نصب وسایل الکترونیکی و ... را به ایران در حمایت و جلوگیری از نفوذ شوروی در ایران بکار بست. (فرهاد درویشی سرتلانی - مناسبات امنیتی نظامی آمریکا و ایران - انتشارات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ۱۳۷۶) ص ۴۶ پیشنهادهای پرزیدنت آیزنهاور درباره اتخاذ سیاست جدید در خاورمیانه که در پنجم ژانویه ۱۹۵۷ در جلسه مشترک مجلسین آمریکا مطرح شده بشرح ذیل می‌باشد : ۱نیروهای مسلح آمریکا در آینده باید مجاز باشند که برای حفظ دولت‌هایی که در معرض نفوذ مستقیم یا غیرمستقیم کمونیسم بین‌المللی قرار گرفته‌اند مداخله کنند ۲- کشورهای متحد آمریکا باید به دولت‌های در معرض نفوذ کمونیسم و کمک‌های اقتصادی برسانند ۳- کشورهای متحد آمریکا باید کمک‌های نظامی در اختیار دولت‌های در معرض نفوذ کمونیسم قرار دهند. منطقه تحت پوشش دکترین آیزنهاور از غرب به لیبی و از شرق به پاکستان و از شمال به ترکیه و از جنوب به عربستان محدود می‌شد. تمام کشورهای داخل در این منطقه به انظمام اتیوپی و سودان، مشمول کمک‌های نظامی و اقتصادی آمریکا و متحدینش می‌شدند. حکومت‌های ملی در سه قاره در دوره آیزنهاور برانداخته شدند : حکومت آربنز در گواتمالا، حکومت مصدق در ایران و حکومت لومومبا در کنگو (فرهنگ علوم سیاسی - مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران بهار ۱۳۷۴ ص ۱۰۶)
منبع:
کتاب
عنکبوت سرخ (چپ در ایران به روایت اسناد ساواک) صفحه 60
